چکیده خلاصه ای است از قسمتهای مهم یک مقاله که به طور مختصر و روشن عرضه شود که در ادامه با اجزای چکیده ی مقاله بیشتر آشنا خواهیم شد.
برای نویسنده ای که مقاله ای را می نگارد ،نوشتن چکیده برای آن مقاله، به نظر کاری ساده و پیش پا افتاده می آید. متأسفانه برخی نویسندگان مقالات، توجه لازم را به اهمیت چکیده نداشته، برای نوشتن آن وقت کافی را اختصاص نمی دهند و هنگام ارائه مقاله به مجله ،صرفاً برای رفع تکلیف ،چند جمله ای را بدون صرف وقت لازم به روی کاغذ می آورند؛
در حالی که، چکیده یک مقاله، معرف مقاله و نویسنده ی مقاله است. در دنیای امروز که با انفجار اطلاعات مواجه ایم، خواننده ،محقق ناچار به گزیده خوانی است و در این راه قطعاً ابتدا چکیده را می خواند و سپس تصمیم می گیرد اصل مقاله را بخواند یا نخواند ؛لذا لازم است نویسنده توجه کافی به نوشتن چکیده مبذول دارد و در صورت نیاز،برای این کار آموزش ببیند و به تمرین بپردازد زیرا که چکیده نویسی با نگارش معمولی فرق دارد و مستلزم آموزش و یادگیری است.
چکیده مقاله باید به گونه ای نوشته شود که برای خوانندگان مقاله ترغیب کننده باشد. معمولا در این قسمت از تعداد کلمات محدود باید استفاده نماییم و توضیحاتمان را خیلی بسط ندهیم. باید بصورت شفاف و خلاصه کل محتویات مقاله را اعم از مقدمه، روش شناسی، یافته ها، بحث و نتیجه گیری ارائه دهیم. در این قسمت باید حتما دقت کنیم که کلمات کلیدی را نیز بنویسیم.
قبل از آغاز چکیده نویسی بهتراست به مطالعه ی برخی از شرایط تهیه چکیده توجه شود:
1) متن مقاله را با قصد چکیده نویسی دوباره بخوانید و به دنبال رئوس اطلاعات ارائه شده در مقاله باشید و آنها رابه شکلی برجسته کنید.
2) اگرخودتان نویسنده مقاله نیستید ،برای شروع ،به سراغ مقدمه و نتیجه بروید چون این دو قسمت بر نکات اصلی تأکید دارند.
3) حتی الامکان این اطلاعات را به شکل یک سیاهه ی منظم بنویسید .برای این کار می توانید ازعنوان ها و زیرعنوان ها نیز استفاده کنید.
4) فهرستی از کلید واژه های متن اصلی تهیه کنید.
5) بدون نگاه کردن به متن اصلی ،اطلاعات بدست آمده از متن را به صورت یک پاراگراف منسجم پیش نویس کنید و در انجام این کار :
6) پیش نویس خود را چندبار بازبینی کنید
7) اشکالات موجود در نظم چکیده را تصحیح کنید .
8) از صحت ربط دهنده های دستوری اطمینان حاصل کنید .
9) اطلاعات زائد را حذف کنید .
10) اطلاعات مهم جا افتاده را اضافه کنید .
11) واژه های زائد و ترکیبات طولانی را حذف کنید .سعی کنید در بیان منظور خود ،از حداقل واژه های ممکن استفاده کنید .
12) اشکالات دستوری ،املایی و سجاوندی را تصحیح کنید.
13) متن نهایی چکیده را دوباره بخوانید و حتی الامکان از دوستی کارشناس بخواهید آن را بخواند و چنانچه نواقصی را مشاهده می کند، صادقانه آنها را به شما یادآور شود.