سینا ترجمه
هیچ پژوهشی به خودی خود شکل نمی‌گیرد و بر پایۀ مطالعات دیگران تدوین می‌شود. هنگام استفاده از مقالات و پایان‌نامه‌ها و به طور کلی آثار، نوشته‌ها و سخنان دیگران مشخص کردن منابع مورد استفاده امری ضروری است.
استناد دادن در یک اثر پژوهشی علاوه بر اینکه نویسنده را از ارتکاب به سرقت علمی مصون می‌دارد، نوعی احترام به سایر آثار پژوهشی است که آن را وارد ادبیات پژوهشی حوزۀ مربوط می‌کند. همچنین به خواننده نشان می‌دهد که نویسنده در موضوع مرتبط به اندازۀ کافی تحقیق و مطالعه داشته و باعث اعتبار اثر می‌شود.
استناددهی سبک‌های مختلفی دارد که کم‌وبیش به یکدیگر شبیه‌اند. مهم این است که مطابق با استانداردی که مربوط به مجله یا حوزۀ مورد نظر ماست، نشانی منبع مورد استفاده‌مان را به خوبی در اختیار مخاطب قرار دهیم. اما استناددهی به هر شیوه‌ای که باشد غالباً به دو حالت قابل ارائه است:
حالت استناد ایده آل استناد اصلی است. بهتر است به جای نقل قول، به منابع اصلی مراجعه و استفاده کنید. ارزش ارجاع اصلی بالاتر از استناد معمول است، اما متأسفانه در بسیاری از موارد محققان تازه کار حاضر به اشاره به منابع اصلی نیستند، اما نقل قول ها را به عنوان اشاره به منبع اصلی قرار می دهند. در این مورد، محققان با حذف دایره استناد به نوعی فریب مرتکب می شوند، در حالی که خود را در معرض خطر اشتباهات احتمالی نویسنده ی رابط قرار می دهند. استخراج استناد در حال حاضر به طور گسترده ای توسط دانشجویان تازه کار رخ می دهد.
به طور کلی باید اشاره کرد که هنگام نوشتن یک مقاله، هر زمان که از ایده ها، کلمات و آثار دیگران استفاده کنیم، باید منبع آن را هم ذکر کنیم، مگر اینکه:
واضح است که هنگامی که مقاله، پایان‌نامه، کتاب، طرح تحقیقاتی، بروشور، بولتن، پوستر و بنر، وب‌سایت و وبلاگ و به طور کلی هر نوع منبع نوشتاری چاپی و الکترونیکی را در تحقیقات و یا صحبت‌های خود مورد استفاده قرار می‌دهیم، باید مشخصات و نشانی منبع را طوری ذکر کنیم که دیگران بتوانند به راحتی آن منبع دسترسی پیدا کنند. در این زمینه، ناگفته پیداست که دادن نشانی نادرست و ناقص (به هر دلیلی)، نوعی کوتاهی به شمار می‌رود و اعتبار سخنان و نوشته‌های ما را زیر سؤال می‌برد.
علاوه بر منابع نوشتاری، هر بار که از یک مطلب غیرنوشتاری استفاده می‌کنیم هم باید حواس‌مان به استناددهی متناسب باشد. این منابع غیرنوشتاری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
خطاهای صوری: خطاهایی که عمدی یا به صورت اتفاقی در وارد کردن اطلاعات کتابشناختی مدرک مورد استناد صورت می‌پذیرد، مانند خطاهایی نظیر اشتباه وارد کردن شماره مدرک در شیوه برون‌متنی، استفاده نادرست از علایم نگارشی در فهرست منابع، خطاهای مربوط به ترتیب مدارک در فهرست منابع، اشتباه در ورود اطلاعات توصیفی مدرک (عنوان، نام نویسنده، تاریخ انتشار و...).
خطاهای محتوایی: عدم درج منبع استفاده شده، استناد مستقیم به منبع اصلی (بدون مراجعه) و عدم استناد به منبع واسطه، ارجاع کور به منابع و افراد معتبر، انتقال خطاهای استنادی منبع واسطه و عدم توجه به نکات صحیح استنادی، عدم تسلط کافی به متن مورد استناد و...
