از کجا بفهمیم که کدام مجلات علمی معتبرند و میزان اعتبار کدام بیشتر است؟ پاسخ به این سوال همواره یکی از دشوارترین امور برای دانشجویان و محققان بوده است. پرسشی که سعی خواهیم کرد پاسخ مناسب و موجزی به آن دهیم.
اعتبار سنجی مجلات علمی به ویژه در شرایطی که تحریم ها موجب بروز مشکلاتی در زمینه همکاری با مجلات شناخته شده تر جهانی دارد، از آن دست چالش های بزرگی است که پیش روی دانشجویان ایرانی قرار دارد که گاه از اصل تحقیق و پژوهش و نگارش مقاله، دشوارتر جلوه می کند.
برای اعتبارسنجی و درجه بندی مجلات خارجی باید با دسته بندی مناسب آن را مورد بررسی قرار داد. به طور کلی مجلات بین المللی از نظر درجه و اعتبار در این چهار مدل دسته بندی می شوند:
* مجلات تامسون Thomson
* مجلات اسکوپوس Scopus
* مجلات پاب مد PubMed
* مجلات ISC
اگر بخواهیم مجلات بین ا لمللی را از نظر درجه و اعتبار بررسی کنیم، بایستی تفاوت مؤسسات اصلی نمایه کننده (ایندکس) مجلات را بدانیم. در حالت کلی چهار ایندکس کننده معتبر بین المللی در علوم مختلف وجود دارند که عبارتند از شرکت تامسون رویترز (Thomson Reuters)، شرکت الزویر (Elsevier)، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و در زمینۀ پزشکی هم، پاب مد (PubMed).
برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در موسسه تامسون می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
http://ip-science.thomsonreuters.com/mjl
برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در موسسه اسکوپوس می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
http://www.scimagojr.com/journalsearch.php
برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در پایگاه ISC می توانید به آدرس سایت زیر مراجعه کنید:
http://mjl.isc.gov.ir/Default.aspx?lan=en
برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در پاب مد می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nlmcatalog
یکی از متداول ترین جملاتی که برخی سایت ها اذعان می کنند این است؛ "این مجله در آی اس آی موجود است". یک خواننده به خیال خود می پندارد که مجله مورد نظر در آی اس آی وجود دارد اما هنگامی که در سایت تامسون روترز می رویم هیچ نام و نشانی از آن مجله یافت نمی شود. به عبارت بهتر بگوییم که به دروغ برخی از سایت ها مجلاتی را منتسب به سایت آی اس آی می کنند. برای اینکه آی اس آی بودن یک مجله را ثابت کنیم موارد زیر را مد نظر قرار می دهیم:
ابتدا به لینک زیر می رویم:
http://ip-science.thomsonreuters.com/mjl
در این سایت یک جعبه جستجو وجود دارد. که می توان نام مجله را در مستر جورنال لیست تامسون روترز پیدا کرد. لازم به ذکر است که بهتر این است که ما جستجو را بر اساس ISSN بیابیم تا مشکل برنخوریم. دقت شود که میان 4 رقم اول و 4 رقم دوم یک علامت – گذاشته شودو یا به تعبیر دیگر، شماره ISSN کامل و بدرستی وارد کنید.
به جهت اینکه ایمپکت فاکتور یک مجله بوسیله پایگاه فوق حساب شود مکان آن مجله در یکی از موارد زیر است:
الف) Science citation index expanded: SCIE
ب) Social Science citation index
نکته خیلی مهم: برخی از مجلات که ایمپکت فاکتورشان در پایگاه فوق محاسبه نشده است و در هیچ کدام از مکان های a و b نیست اما جز آی اس آی هستند. لیکن این مجلات در آدرس زیر ذخیره شده اند. لازم به ذکر است که این مجلات همتراز با مجلاتی که در جورنال سایتیشن ریپورت حاضرند هستند.
ج) Arts and humanities citation index
برخی از مجلات هستند که در هیچ کدام از پایگاه های فوق الذکر نیستند. برای آنکه بفهمیم آیا یک مجله در یکی از سه پایگاه فوق حاضر است یا خیر, این است که به همان آدرس برویم و در بالای صفحه سمت راست که نگاه کنیم سه عدد فایل PDF را برای دانلود قرار داده شده که هر کدام مربوط به یکی از این سه پایگاه مورد اشاره است.
به منظور بررسی اعتبار مقاله, و تبدیل مقالات به مجله موسسه سینا خدماتی را در نظر دارد که پاسخگوی نیازها و سوالات متقاضیان عزیز می باشد.