نحوه ی ویراستاری کتاب یکی از مهمترین بخش های یک کتاب محسوب میشود و در واقع یک ویراستار با هنر خود باعث ایجاد ارتباطی بهتر و عمیق تر بین نویسنده و مخاطب کتاب میشود.
نحوه ویراستاری کتاب
افراد بسیاری هستند که در شغل و دانش خود از تخصص بالایی برخوردارند و همیشه در فکر این اند که دانش خود را به کتاب تبدیل کنند.چاپ کتاب نه تنها باعث می شود نتایج اطلاعات و تجربیات نویسندگان در اختیار عموم قرار گیرد بلکه خود یک رزومه بسیار قوی و ماندگار برایشان خواهد بود و با ثبت افکار و نوشتن کتاب خود،تحقیقاتتان را از سو استفاده های احتمالی محافظت میکنند. اما موضوعی که شاید همیشه مانع از این امر شده، نداشتن مهارت و تجربه کافی برای ویرایش کتاب است. ویرایش متن ،کار بسیار پیچیده ای است، حتی تنها داشتن مهارت ویرایشگری کافی نیست و باید تجربه لازم را نیز داشته باشید.
ویرایشگر یا ویراستار باید به طور کامل اصول و قواعد ویرایش گری کتاب را رعایت کند. در حقیقت تشخیص غلط های املایی و کنترل فاصله بین اجزای زبان بر عهده ویراستار است. هم چنین هنگامی که قسمتی از یک واحد در سطر قبلی و ادامه ی آن در سطر بعدی باشد را نیز باید ویرایشگر تصحیح نماید، تطبیق فاعل و فعل، تبدیل جملات سنگین به جملات سبک از وظایف ویرایشگر است. در اصل ویرایشگر یا ویراستار هنگام ویراستاری متن باید قواعد زبان را به خوبی بداند و تمامی مراحل ویرایش را بررسی و اصلاح نماید. ویرایشگر همه ی تلاش خود را می کند تا تغییرات لازمه را اعمال کند تا درک متن مورد نظر ساده شود و مفهوم متن به راحتی به خواننده منتقل شود. وظیفه ی اصلی ویراستار این است که هنگام ویرایش مقاله یا کتاب، خود را جای مخاطب بگذارد و از دید او ویرایش لازم را انجام دهد.
یک ویراستار خوب باید مانند یک مترجم کاربلد هم به زبان مبدا و هم به زبان مقصد و هم به موضوع کتاب ترجمه شده تسلط کامل داشته باشد و همچنین باید از توانایی بررسی و نویسندگی برخوردار بوده و اطلاعات گرامری و دستوری عالی نیز داشته باشد.
ویرایش فنی و ساختاری و محتوایی اصطلاحاتی از انواع متداول ویرایش کتاب می باشند.
انواع ویرایش
بهتر است پس از اتمام هر نوشته ای، سه نوع ویرایش زیر روی آنها صورت پذیرد تا آن متن به بهترین نحو خود درآید:
۱. ویرایش فنی
در اینجا برخی از مواردی که در ویرایش فنی باید رعایت گردد خدمتتان عرض خواهیم کرد:
یکدست کردن رسمالخط کلمات؛ اصلاح غلطهای املایی ،کنترل پاراگراف بندی ،اصلاح یا اعمال نشانهگذاریهای متن؛ یکدست کردن ضبط اعلام، اصطلاحات، آوانگاشت آنها در صورت لزوم و آوردن معادل لاتین کلمات؛ اعمال قواعد عددنویسی، فرمولنویسی، اعراب گذاری و اختصارهای متنی؛مشخص کردن حدود نقلقولها، وارسی ارجاعات، درستی نشان مآخذ و پانوشتها و یادداشتها؛ بررسی کالبدشناسی اثر، شامل تمامی نمایهها، جدولها، نمودارها، تصاویر، عکسها، فهرست مطالب، واژهنامه و غیره؛ کنترل اندازه و قلم حروف، عنوان فصلها، بخشها و زیربخشها، سربرگها و نمونهخوانی.
۲. ویرایش زبانی-ساختاری
رفع خطاهای دستوری، ساختاری و جملهبندی؛ اصلاح انحراف از زبان معیار و یکدست کردن زبان نوشته؛ابهامزدایی از عبارتهای نارسا، مبهم، متناقض، نامفهوم و عامیانه؛انتخاب برابرهای مناسب برای واژگان غیر فارسی، حذف واژگان، تعابیر و اصطلاحات و عبارتهای تکراری و زائد، عامیانه، ناقص، نارسا، متضاد و متناقض؛ کوتاه کردن جملههای طولانی؛ سادهسازی و روانسازی متن از نظر جملهبندی؛ گزینش واژگان فارسی و برابرهای مناسب.
۳. ویرایش تخصصی یا علمی یا محتوایی
حذف، کاهش یا تلخیص مطالب تکراری، غیرضروری، غیرمستند، مبتذل، نامتعارف، سست و ضعیف؛اصلاح، تنظیم و جابهجایی مطالب برای انسجام و یکدستی نوشتار؛افزایش برخی نکات فراموششده، جافتاده در متن یا پاورقی؛مقابله متن با اصل (در صورت ترجمه یا تصحیح متون کلاسیک)؛توضیح، یادآوری یا پیشنهاد ضروری در پاورقی که البته باید با ذکر کلمه «ویراستار» و با اجازه از نویسنده کتاب باشد.بازبینی و تصحیح مطالب نادرست، متناقض و غیرعلمی.
همانطور که میبینید، ویرایش فنی و زبانی-ساختاری را هر کسی که مطالعاتی در این زمینه و زمینههای مشابه داشته است، میتواند تا حد قابل قبولی انجام دهد اما ویرایش تخصصی یا علمی یا محتوایی، باید توسط شخصی انجام شود که از لحاظ علمی، آشنایی کاملی با موضوع نوشته داشته باشد. نکته خیلی مهمی که در نمونهخوانی باید به آن توجه کرد، این است که بهتر است کار نمونهخوانی را شخص دیگری غیر از نویسنده کتاب انجام دهد. چون بارها این مطلب را از نویسندگان مختلف شنیدهام که چون خودشان، نویسنده متن بودهاند، بعضی از جملههای کتاب، به جای چشمشان، به طور ناخودآگاه با ذهنشان مرور میشود و بنابراین بسیاری از غلطهای تایپی کتاب را نمیبینند.
بدون شک، اگر هر نوشتهای قبل از انتشار عمومی، این سه مرحله ویرایش را پشت سر بگذارد، به نوشتهای تبدیل میشود که به چشم، ذهن، وقت و جیب خواننده احترام گذاشته است.
موسسه انتشاراتی سینا با بهره گیری از نیروهای متخصص و کارآمد در زمینه ی نگایش و ویرایش کتاب خدمات زیر را برای شما عزیزان ارائه می دهد.
-ویرایش مقاله ی فارسی از نظر ساختاری و نگارشی
-نگارش چکیده ی فارسی برای مقالات
-تبدیل طرح پژوهشی انجام شده به مقاله ی انگلیسی
-ویرایش مقاله ی انگلیسی از نظر آماری و متدولوژی
-ترجمه ی کل یا چکیده ی مقالات و کتب از فارسی به انگلیسی و بالعکس
_چاپ کتاب از پایان نامه
_ترجمه ی کتاب از منابع جدید النشر خارجی و چاپ اثر به اسم شما در خواست کننده ی عزیز