راه و روش تحقیق از انتخاب موضوع آن بسیار مهمتر می باشد. اگر ما بهترین موضوع را برای پژوهش خود انتخاب کنیم اما با روش صحیح تحقیق آشنا نباشیم و آن را با روش صحیح نگارش نکنیم آن پژوهش از اعتبار ساقط و فاقد هرگونه ارزش علمی می شود.
شروع نگارش هر مقاله علمی، اشنایی با اصول نگارشی و ساختار مقاله علمی است. هر مقاله ای بر حسب نوع آن ( علمی-پژوهشی، مروری، گزارشی و ...) ساختار منحصر به فردی دارد که بایستی بر اساس آن اصول نگاشته شود. اصول نگارشی مقاله توسط مجله ای که برای سابمیت مقاله انتخاب می شود، تعیین می شود. انتخاب مجله، در فرایند نگارش و چاپ مقاله بسیار حائز اهمیت است. بسیاری از پژوهش های انجام گرفته در جهان که به نتایج خیلی خوبی نیز دست یافته اند، به علت ضعف در نگارش مقاله، نتوانسته اند در مجلات ISI با ایمپکت خوب به چاپ برسند. در نتیجه ارزش کار پژوهشی انجام شده پایین می آید. زیرا مجله ای که مقاله شما در آن چاپ می شود، اعتبار و ارزش مقاله شما را تعیین می کند.
در تمام مجلات اصول و ساختار اولیه مقاله تقریبا یکسان است. اینکه در تمامی مقالات ابتدا عنوان نوشته می شود، سپس اسامی نویسندگان و بعد از آن تنه اصلی مقاله. اما اینکه حجم کلمات بخش چکیده یا کل مقاله چقدر باشد، با چه فونت و سایز قلمی نوشته شود، چقدر حاشیه در کناره های صفحات تعیین شود و ... در مجلات مختلف متفاوت است. در این محتوا تصمیم داریم تا ویژگی های یک مقاله ISI و اصول کلی نگارش آن را که در اغلب مجلات یکسان است، توضیح دهیم.
یک مقاله ISI بطور کلی از بخش های زیر تشکلی شده است:
در برخی از مجلات بخصوص مجلات ISI که داوری تخصصی دارند، از نویسنده خواسته می شود که لیست اسامی نویسندگان و وابستگی سازمانی آنها را در صفحه جداگانه ای تحت عنوان tilte page بنویسد. گاهی خواسته می شود که نام و مشخصات نویسنده مسئول مقاله، در پاورقی صفحه عنوان نوشته شود. همچنین نام نویسنده مسئول همیشه باید با یک ستاره مشخص شود. مشخص کردن ترتیب اسامی نویسنگان سلیقه ای می باشد. در برخی مجلات با اعداد کوچک در بالای اسامی مشخص می شود و در برخی دیگر با حرف الفبای انگلیسی کوچک.
بعد از صفحه عنوان، عنوان اصلی مقاله نوشته می شود و به دنبال آن چکیده و بقیه بخش های مقاله آورده می شود.معمولاً عنوان را با یک فونت Bold و اندازه بزرگتر از سایر فونت های متن می نویسند. چکیده یا Abstract به طور نرمال بین 100 تا 250 کلمه نوشته می شود. برخی مجلات متذکر می شوند که چکیده نبایستی بالای 150 کلمه باشد، در غیر اینصورت در هنگام بامیت مقاله، سیستم خطا می دهد. چکیده باید به گونه ای نوشته شود که بیانگر سیر کاملی از مقاله باشد و خواننده با خواندن ان کل محتوای مقاله دستش بیاید.
واژکان کلیدی یا KeyWords در انتهای چکیده آورده می شود و اهمیت زیادی در جستجوی مقاله شما توسط کاربران دارد. در نتیجه بایستی کلماتی را انتخاب نمایید که در عنوان مقاله نیز آنها را استفاده کرده اید. تعداد کلمات کلیدی بین 4 تا 8 عدد انتخاب می باشد. ( بر اساس دستورالعمل مجله).
مقدمه شروع تنه اصلی مقاله است. در واقع نویسنده در این بخش یک توضیح جامع از کار پژوهشی خود ارائه می دهد. ترتیب نوشتن مطالب در بخش مقدمه بر اساس اصول خاصی باید انجام گیرد و اینگونه نباشد که هدف پژوهش در ابتدا ذکر شود و ادبیات پژوهش در اخر. نویسنده بایستی در ابتدا یک شرح از ادبیات پژوهشی خود بنویسد، بعد به سراغ پیشینه تحقیق برود و اهیمت و ارزش موضوع را شرح دهد. سپس در پارارگراف سوم اهداف خود را توضیح دهد. مقدمه مقاله بستگی به نوع مقاله می تواند حجم متفاوتی داشته باشد. در مقالات پژوهشی نباید بیشتر از 1.5 صفحه باشد. اما در مقالات مروری این بخش طولانی ترین بخش مقاله است. زیرا در این مقالات روش کار و نتایج وجود ندارد.
هر پژوهشی بر مبنای یک روش و متد تعریف شده انجام میگیرد که ذکر تمام این مراحل بصورت کامل و جامع در مقاله ضروری است. اهمیت این بخش مقاله به این علت است که دیگر محققینی که قصد دارند مطالعه شما را تکرار نمایند، بایستی بتوانند بر اساس روش کار شما تمام مراحل را بدون هیچ ابهامی انجام دهند. هر خطای کوچک در این بخش ( دذکر ارقام و مقادیر) جبران ناپذیر بوده و باعث ایجاد شبهه در کار پژوهشی شما می شود.
مهم ترین بخش یک مقاله پژوهشی، نتایج آن است. یعنی درصد بالای محققینی که مقاله شما را برای مطالع انتخاب می کنند، بیشتر به دنبال نتایج کار شما هستند. در نتیجه این بخش از مقاله نیز همانند روش کار بایستی با دقت کامل و دقیق نوشته شود تا باعث ایجاد شبه در ذهن خواننده نشود. استفاده از جداول و نمودار در این قسمت به کار شما زیبایی می بخشد و از طرفی حجم نوشته شما را کاهش می دهد. لازم است تا روش های تجزیه و تحلیل آماری خود را نیز ذکر نمایید.
نتایج حاصل از یک پژوهش زمانی می تواند برای یک خواننده قابل اعتماد و قابل قبول باشد که با نتایج پژوهش های قبلی که در راستای همین کار انجام گرفته است، مقایسه شود. این بخش از مقاله برای این منظور نوشته می شود و تا جای ممکن تمامی مطالعات مشابه با مطالعه شما، در این بخش نوشته و با نتایج شما مقایسه می شود. این بخش نیز بایستی بر اساس اصول خاصی نوشته شود. مثلا در ابتدا یک یا دو جمله از کل کار و هدف پژوهش بیان شود، 2-3 جمله نتیجه کلی اورده شود و سپس مقایسه با نتایج قبلی نوشته شود.
این بخش از مقاله با هدف جمع بندی نتایج مقاله و ارائه نظرات نویسنده در خصوص نتایج خود نوشته می شود. برخی از مجلات از نویسنده می خواهد تا این بخش را همراه با بحث مقاله بنویسد. گاهی برخی از دانشجویان به اشتباه نتایج خود را در این بخش تکرار می کنند که این اصلا جالب و درست نیست. شما می توانید در حد 3-4 جمله این بخش را تمام کنید.
منابع و رفرنس های مقاله نیز مهم می باشد. در یک مقاله iSI همیشه سعی کنید از منابع جدید استفاده نمایید. بیشتر مجلات در دستورالعمل خود به این موضوع اشاره می کنند که 70 -80 درصد منابع بایستی مربوط به مقالات سه سال اخیر باشد. این امر تاثیر زیادی در پذیرش مقالات شما دارد. اصول نگارشی رفرنس ها در نقالات بستگی به دستورالعمل مجله دارد. نزدیک به 7 روش رفرنس دهی وجود دارد که سبک متفاوتی با یکدیگر دارند. حتما به این موضوع توجه نمایید که درخواست مجله از شما چیست. مثلا. یک روش استاندارد رایج در منبع نویسی، روش APA است. این واژه مخفف عبارت American Psychological Association است که توسط انجمن روانشناسی آمریکا ارائه شد. براساس این روش برای ارجاع یک بخش از متن به منبع آن از ( نام نویسنده، سال : شماره صفحه ) استفاده می شود برای نمونه (حبیبی، 1389 : 56). سپس در صفحه فهرست منابع و مآخذ به ترتیب حروف القبا مرتب می شود.
در صورت لزوم، کارهای آماری، پرسشنامه یا سایر توضیحات را می توانید در قالب پیوست ها به مقاله خود اضافه کنید. این کار ارزش علمی مقاله شما را بیشتر می کند.