سینا ترجمه
اغلب دانشجویان و محققین برای چاپ مقالات علمی خود بدنبال مجلات معتبر و مورد تایید مراکز دانشگاهی و مجامع علمی هستند. زیرا انتخاب مجله مناسب هم به مقاله اعتبار میبخشد و هم استناد به مقاله را افزایش می دهد.
اغلب دانشجویان و محققین برای چاپ مقالات علمی خود بدنبال مجلات معتبر و مورد تایید مراکز دانشگاهی و مجامع علمی هستند. زیرا انتخاب مجله مناسب هم به مقاله اعتبار میبخشد و هم استناد به مقاله را افزایش می دهد. در حال حاضر مجلات فیک زیادی وجود دارند که افرادی که به دنبال چاپ مقالات خود هستند، از روی ناآگاهی و یا عجله و نداشتن فرصت کافی برای سرچ و انتخاب مجله مناسب، چاپ مقاله خود را به این مجلات میسپارند. به همین دلیل ارائه اطلاعات در خصوص راههای شناخت مجلات معتبر و روشهای بررسی شاخص های مختلفی که مختص این مجلات است، امری ضروری مینماید. این اطلاعات به خصوص برای اساتید دانشگاه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی و نیز بخش های معاونت پژوهشی در دانشگاه به منظور رتبه بندی مقالات افراد بسیار کمک کننده خواهد بود.
یکی از معتبر ترین نمایه های علمی دنیا مجلات JCR هستند. داوری در این مجلات چندمرحله ای و زمان بر است و فقط مقالاتی مورد پذیرش قرار می گیرند که استاندارد های لازم را برای چاپ مقاله داشته باشند. در ادامه می خواهیم با این مجلات بیشتر آشنا شویم.
گزارش استنادی JCR یا همان Journal Citation Reports، روشی برای ارزیابی منتقدانه مجلات در سراسر دنیا ارائه می‌کند. جی سی ار یک دیدگاه منحصر به فرد را از ارزیابی مجلات و مقایسه آنها با سایر مجلات در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. این کار با تجمیع اطلاعات از وب آف ساینس در مورد مجلات آکادمیک در زمینه علوم طبیعی و علوم اجتماعی انجام می‌گیرد.
جی سی ار برای اینکه در راستای تحقیقات به شما کمک کند و این امکان را برای شما فراهم سازد که بتوانید مهم‌ترین مجلات مد نظر خود را با یکدیگر مقایسه کنید، اطلاعات زیر را در اختیارتان قرار می‌دهد:
• مجله‌هایی که بیش‌ترین تعداد استنادات در یک زمینه تخصصی خاص را شامل می‌شوند؛
• به روزترین مجلات در یک زمینه تخصصی
• مجلات با بالاترین ایمپکت فاکتور در یک زمینه تخصصی
• مقالات با بالاترین تعداد چاپ در یک زمینه تخصصی
• اطلاعات دسته‌بندی موضوع به عنوان معیار سنجش
محتوای جی سی ار در دو بخش زیر قابل دسترسی است:
• انتشارات علمی شامل بیش از ۸۰۰۰ ژورنال با ۱۷۱ دسته‌بندی موضوعی
• انتشارات علمی اجتماعی شامل بیش از ۲۹۰۰ ژورنال در ۵۵ دسته‌بندی موضوعی
JCR اطلاعات بیش از 10500 ژورنال مختلف از ۲۵۰۰ ناشر در ۸۰ کشور مختلف و حدود ۲۳۰ موضوع مختلف را در بر می‌گیرد. این گزارش به صورت سالانه منتشر میشود و ویرایش هر سال، شامل اطلاعات انتشارات سال گذشته نیز میشود.
اطلاعات استنادات در جی سی ار منحصر به فرد هستند؛ به این دلیل که فقط Thomson Scientific منابع استناد شده‌ی مقاله‌هایی را که نمایه کرده است، شامل میشود. جی سی ار با گردآوری این منابع استناد شده که توسط خود نویسنده‌ها مشخص شده است، به اندازه‌گیری تاثیر تحقیق کمک می‌کند و رابطه بین استناد و مقاله‌های استناد شده را نمایان می‌سازد.
جی سی ار در انتشار گزارشات سالانه خود و تولید محتوای این گزارشات گروه‌های زیر را هدف گرفته است:
• کتابدارها: کتابدارها به منظور انتخاب یا حذف ژورنال‌ها از کلکسیون خود و همچنین آگاهی از اینکه چگونه محققان با آن ژورنال‌ها مشارکت داشته‌اند، به اطلاعات این گزارش‌های سالانه نیاز دارند.
• ناشران و ویراستاران: این گروه به منظور تشخیص تاثیر مجلات در مخاطبان و برای تنظیم استراتژی انتشارات خود به اطلاعات سالانه جی سی ار نیازمندند.
• محققان: محققان و نویسندگان مقاله برای شناخت کافی ژورنال‌ها به منظور چاپ مقاله و همچنین میزان استناد مقاله خود به گزارشات سالانه جی سی ار نیاز دارند.
• مدیران تحقیقات و آنالیزگران اطلاعات: نیاز این گروه به گزارشات مذکور به جهت دنبال کردن اطلاعات کتاب‌شناختی و الگوهای استناد می‌باشد.
آنالیزگران پایگاه JCR به هیچ عنوان از ایمپکت فاکتور به عنوان تنها فاکتور برای اندازه‌گیری میزان تاثیر یک مجله استفاده نمی‌کنند. در واقع هیچ‌گاه نباید از ایمپکت فاکتور مجلات بدون توجه کافی به سایر فاکتورها (از جمله میانگین تعداد منابعی که به آنها استناد شده است)، به عنوان معیار سنجش استفاده کنیم. در زمینه ارزیابی آکادمیک گاهی اوقات استفاده از میزان تاثیرگذاری مقاله‌ی بیس به منظور تخمین تعداد مقالات چاپ شده اخیر نادرست است. در زمینه مقالات شخصی تکرر استنادات اندکی متفاوت است ولی در این مورد نیز باید از ایمپکت فاکتور مجلات با بررسی‌های دقیق و آگاهانه استفاده کنیم.
جی سی ار اکنون سطوح مختلف بیشتری از مجلات را شامل میشود تا بتواند فهم دقیق‌تری از ارتباط متقابل مقالات و مجلات را ارائه کند. این میزان از شفافیت به شما اجازه می‌دهد تا علاوه بر دریافت داده‌ها، بتوانید درکی عمیق و ظریف از ارزش ژورنال پیدا کنید.
• گزارشات جی سی ار به طور سالانه در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد و معمولا در هر گزارش به اطلاعات سال گذشته نیز اشاره میشود.
• در سال‌های اخیر معمولا این گزارش‌ها در اواسط ماه ژوئن منتشر شده‌اند. به عنوان مثال گزارش جی سی ار سال ۲۰۱۷ که مبتنی بر اطلاعات و داده‌های سال ۲۰۱۶ بود، در چهاردهم ماه ژوئن سال ۲۰۱۷ منتشر شد.
جدا از ایمپکت فاکتور که متداول‌ترین روش برای ارزیابی یک مجله است، محققان گاهی اوقات از شاخص sjr نیز برای انتخاب یک مجله مناسب در زمینه تحقیقاتی خود استفاده می‌کنند. شاخص SCImago Journal Rank یا به اختصار sjr، یک شاخص جدید و از جمله جامع‌ترین شاخص‌ها است که در نظام رتبه‌بندی سایمگو به وجود آمده است. اس جی آر، معیاری برای اندازه‌گیری میزان تاثیر علمی مجلات علمی است که به طور همزمان تعداد استنادات انجام شده به مقالات یک مجله و همچنین اعتبار مقالات استناد دهنده را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در واقع sjr یک مقدار عددی است که متوسط تعداد استنادهای موزون به مدارک موجود در سه سال اخیر مجله را در سال مورد نظر نمایش می‌دهد. با جستجوی شماره ISSN مجلات در صفحه اول سایت ژورنال هاب می توان به مقدار SJR و همچنین نمودار تغییرات آن دست یافت.
ایمپکت فاکتور با قاطعیت بالا معیاری است برای انتخاب مجلات معتبر و با کیفیت. برای هر مجله، داشتن ایمپکت فاکتور بالا به نوعی اعتبار علمی به شمار می‌رود. حدود ۴۰ سال است که ایمپکت فاکتور توسط محققین مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ با این وجود از نظر عده‌ای، این شاخص دارای ۲ مشکل عمده به شرح زیر است:
۱. ایمپکت فاکتور توسط یک سازمان خصوصی منتشر میشود.
با وجود اهمیت بالای ایمپکت فاکتور به نظر می‌رسد برخی ترجیح می‌دهند جایگزینی برای این فاکتور وجود داشته باشد. استفاده از ایمپکت فاکتور رایگان نیست و برای هر مجله باید ایمپکت فاکتور مربوط، خریداری شود.
۲. ایمپکت فاکتور بهترین معیار برای ارزیابی کیفیت یک مجله و معتبر بودن آن نیست.
ایمپکت فاکتور کاستی‌هایی دارد؛ به دلیل اینکه ایمپکت فاکتور آسان‌ترین روش برای قضاوت در رابطه با مجلات، سازمان‌ها و افراد است، موارد استفاده فراوانی دارد ولی در تمام موارد، استفاده از این فاکتور راه حل عاقلانه‌ای به نظر نمی‌رسد. به عنوان مثال مقایسه ژورنال‌ها در حوزه‌های متفاوت با این فاکتور منطقی نیست.
با توجه به مشکلاتی که برای ایمپکت فاکتور ذکر شد، نظام رتبه‌بندی سایمگو در تلاش برای غلبه بر موارد ذکر شده، شاخص جدیدی را تعریف کرده و نام آن را شاخص sjr گذاشته است. این شاخص از اطلاعات استخراج شده از اسکوپوس و پایگاه داده‌های الزویر استفاده می‌کند.
بر خلاف ایمپکت فاکتور، SJR تنها تعداد استنادات به مدارک یک مجله را محاسبه نمی‌کند بلکه رتبه مجله‌ای را که مقالات استناد دهنده در آن به چاپ رسیده‌اند نیز در نظر می‌گیرد. در واقع استناد از مجلات معتبرتر و با کیفیت‌تر با sjr بالا، تاثیر بیشتری نسبت به سایر مجلات در افزایش شاخص sjr دارد. این روش محاسبه با روش رتبه‌بندی صفحات در گوگل هم‌خوانی دارد. sjr بر خلاف ایمپکت فاکتور رایگان است و در نمایه آن ژورنالهای ISI هم وجود دارند. اکثر مواقع ژورنال‌هایی که دارای ایمپکت فاکتور بالایی هستند از شاخص sjr بالاتری نیز برخوردارند.
اگر زمان کافی برای بررسی ژورنالهای مختلف و انتخاب مجله مناسب از میان آنها برای سابمیت مقاله علمی خود ندارید، میتوانید این بررسی ها را به کارشناسان متخصص مجموعه سینا بسپارید. چرا که با تجربه چندین ساله در این حوزه مناسب ترین مجلات را به شما معرفی خواهد کرد تا با طیب خاطر دست به انتخاب ژورنال مناسب بزنید.
بیشتر بخوانید:
معرفی مجلات مرتبط و متناسب با مقاله
معرفی موسسه ISI و نمایه سازی مجلات علمی
