سینا ترجمه
ساختار نگارشی مقالات علمی مختلف بر اساس نوع پژوهش انجام گرفته متفاوت می باشند و بستگی به میدانی یا توصیفی بودن پژوهش دارند.
روشها و اصول كلی ناظر بر گزارش فعاليت پژوهشی شاخه های علوم، تقریبا به طور خاصی به كار میروند كه همگی متکی بر روش علمی است. انجمن روان شناسان (APA) به منظور تسهيل در امر انتقال روش نتایج پژوهش، الگوی استانداردشده ای را در اختيار مؤلفان قرار داده تا در موقع تهيه گزارش پژوهشی خود، آن اصول را به كار گيرند و تقریبا همه مجله های معتبر علوم انسانی در تهيه و تنظيم نوشته های پژوهش خود از آنها پيروی میكنند.
هر مقاله علمی با یك مقدمه شروع میشود و آن، خلاصهای از فصل اول و دوم پایان نامه ها و رساله هاست كه به طور مختصر به بيان كليات تحقيق و بررسی مختصری از پيشينه آن می پردازد؛ بنابراین در مقدمه مقاله مسئله تحقيق و ضرورت انجام آن و اهداف آن از نظر بنيادی و كاربردی به صورت مختصر بيان میگردد و سپس به بررسی سوابق پژوهشی كه به طور مستقيم به موضوع تحقيق مرتبط است، پرداخته میشود./ ساختار مقاله
مقدمه باید یك منطق اساسی را در تحقيق بيان كند و به خواننده نشان دهد كه چرا این تحقيق ادامه منطقی گزارش های پيشين است . در این بخش پس از نتيجه گيری از پژوهش های بررسی شده، محقق باید پرسش های پژوهش خود را به صورت استفهامی بيان كرده و به تعریف متغيرهای تحقيق به صورت عملياتی بپردازد.
هدف اساسی از بيان روش آن است كه به گونه ای دقيق، چگونگی انجام پژوهش، گزارش گردد تا خواننده بتواند آن را تکرار نماید و همچنين درباره اعتبار نتایج داوری كند؛ بنابراین مؤلف باید همه مراحل اجرا، از جمله آزمودنی ها، ابزارهای پژوهش، طرح پژوهش، روش اجرا و روش تحليل داده ها را بيان كند .
در این بخش، توصيف كلامی مختصر و مفيدی از آنچه به دست آمده است، ارائه میشود. این توصيف كلامی با اطلاعات آماری مورد استفاده، كامل میشود و بهترین روش آن است كه داده ها از طریق شکل و نمودار یا جدول، نمایش داده شوند./ساختار مقاله
ساختار بخش نتایج، معمولاً مبتنی بر ترتيب منطقی پرسش ها یا فرضيه ها و نيز وابسته به تأیيد شده بودن یا تأیيد نشده بودن فرضيه هاست. ترتيب بيان نتایج نيز یا برحسب ترتيب تنطيم سؤالها یا فرضيه های آنها است یا برحسب اهميت آنها. روش متداول بيان نتایج، آن است كه ابتدا مهمترین و جالبترین یافته ها و سپس به ترتيب، یافته های كم اهميت تر ارائه میشود.
اصول به كارگرفته شده در پژوهشهای توصيفی باتوجه به روشهای به كارگرفته شده، با اصول پژوهشهای ميدانی، مقداری متفاوت است. هر چند این اصول ممکن است با توجه به موضوع های مختلف تحقيقی و رشته های مختلف، تغيير نماید، ساختار كلی ای كه تقریبا همه پژوهشهای توصيفی باید در قالب آن درآیند، به شرح زیر است .
آنچه در مقدمه یك مقاله تحقيق كتابخانه ای قرارمیگيرد – همانند تحقيفات ميدانی – كلياتی است كه محقق باید قبل از شروع بحث، آن را برای خواننده روشن نماید؛ مانند تعریف و بيان مسئله تحقيق، تبيين ضرورت انجام آن و اهدافی كه این تحقيق به دنبال دارد./ساختار مقاله
همچنين محقق باید خلاصهای از سابقه بحث را – كه به طور مستقيم مرتبط با موضوع است – بيان كند و در نهایت توضيح دهد كه این مقاله به دنبال كشف یا به دست آوردن چه مسئله ای است؛ به عبارتی، مجهولات یا سؤالهای مورد نظر چيست كه این مقاله درصدد بيان آنهااست .
در این بخش، مؤلف وارد اصل مسئله میشود. در اینجا باید با توجه به موضوعی كه مقاله در پی تحقيق آن است، عناوین فرعی تر از هم متمایز گردند. محقق در تبيين این قسمت از بحث، باید اصول مهم قواعد محتوایی مقاله را مورد توجه قراردهد و سعی كند آنها را مراعات نماید؛ اصولی مانند: منطقی و مستدل بودن، منظم و منسجم بودن، تناسب بحث با عنوان اصلی، ارتباط منطقی بين عناوین فرعی تر در مسئله، خلاقيت و نوآوری در محتوا، اجتناب از كلی گویی، مستندبودن بحث به نظریه های علمی و دینی، جلوگيری از حاشيه روی افراطی كه به انحراف بحث از مسير اصلی می انجامد و موجب خستگی خواننده میشود و همچنين پرهيز از خلاصه گویی و موجزگویی تفریطی كه به ابهام در فهم می انجامد، رعایت امانت حقوق مؤلفان، اجتناب از استناددادن به صورت افراطی، توجه داشتن به ابعاد مختلف مسئله و امثال اینها .
در این قسمت محقق باید به نتيجه معقول، منطقی و مستدل برسد. نداشتن تعصب و سوگيری غيرمنصفانه در نتيجه گيری، ارتباط دادن نتایج با مباحث مطرح شده در پيشينه، ارائه راهبردها و پيشنهادهایی برای تحقيقات آینده، مشخص كردن نقش نتایج در پيشبرد علوم بنيادی و كاربردی و امثال آن، از جمله مواردی است كه محقق باید به آنهاتوجه داشته باشد .
اعتبار یك گزارش پژوهشی علاوه بر صحت و دقت دادهها و استدلال حاصل از آنها، به منابع و مراجعی است كه از اطلاعات آنها در پژوهش استفاده شده است. ارجاعات از موارد مهم ساختار یك مقاله علمی است، به وسيله آن، چگونگی استفاده از اندیشه های دیگران را به خواننده معرفی مینماید.
