یکی از اقدامات اساسی برای تایید اصالت موضوع پژوهش برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی، ثبت پروپوزال یا طرح اولیه تحقیق در سامانه ایرانداک میباشد.
ثبت پروپوزال یا طرح اولیه تحقیق در سامانه ملی ایرانداک یکی از مراحل مهم در فرآیند پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی به شمار میرود، زیرا این اقدام علاوه بر کمک به حفظ اصالت علمی و جلوگیری از تکرار موضوعات، موجب تکمیل بانک اطلاعات پژوهشهای کشور میشود و امکان دسترسی پژوهشگران به اطلاعات جدید را فراهم میسازد.
براساس قوانین موجود، دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری موظف هستند پس از تصویب پروپوزال توسط اساتید راهنما و گروه آموزشی، آن را در سامانه ایرانداک ثبت کنند. همچنین، پس از برگزاری جلسه دفاع و تایید نهایی پایاننامه یا رساله، لازم است نسخه نهایی آن را در این سامانه بارگذاری نمایند و گواهی پذیرش دریافتشده از سامانه را برای ارائه به دانشگاه مربوطه آماده کنند.
اگرچه مراحل ثبت اطلاعات در سامانه ایرانداک پیشتر بهطور دقیق توضیح داده شده است، اما همچنان برخی دانشجویان با سوالات و ابهاماتی در این زمینه روبهرو هستند. به همین دلیل در ادامه این مطلب تلاش میکنیم به رایجترین پرسشها پاسخ دهیم و فرآیند ثبت را برای شما روشنتر کنیم.
پروپوزال دانشگاهی یا همان پیشنهادیه تحقیق، سندی است که دانشجو پیش از شروع پروژه پژوهشی خود در مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) تهیه میکند و در آن، موضوع، اهداف، و روشهای پیشنهادی تحقیق بهطور دقیق تشریح میشوند. این سند نشاندهنده برنامهریزی دانشجو برای انجام تحقیق بوده و باید توسط اساتید راهنما و گروه آموزشی تأیید شود تا اجازه ادامه پژوهش داده شود.
بهطور کلی یک پروپوزال از اجزای زیر تشکیل شده است.
عنوان تحقیق
عنوانی مشخص، دقیق و کوتاه که بهطور مستقیم به موضوع پژوهش اشاره دارد.
بیان مسئله
توضیحی درباره چالش یا خلأ علمی که تحقیق قصد دارد به آن بپردازد و اهمیت رفع آن در حوزه علمی مربوطه.
اهداف تحقیق
اهداف کلی و جزئی پژوهش که نشان میدهند پژوهش چه دستاوردهایی خواهد داشت.
سوالات یا فرضیات تحقیق
سوالاتی که پژوهش به دنبال پاسخ دادن به آنهاست یا فرضیاتی که باید بررسی شوند.
پیشینه تحقیق
پیشینه تحقیق مرور مختصر تحقیقات و منابع مرتبط که نشان میدهد پژوهش شما چه تفاوتها یا نوآوریهایی نسبت به مطالعات قبلی دارد.
روش تحقیق
توضیح دقیق درباره روشهای جمعآوری دادهها، ابزارها، نمونهگیری و نحوه تحلیل اطلاعات.
جدول زمانبندی
برنامهریزی زمانی برای مراحل مختلف تحقیق.
منابع و مآخذ
فهرستی از منابعی که در تدوین پروپوزال استفاده شدهاند.
پروپوزال نقش کلیدی در تعیین مسیر پژوهش ایفا میکند، زیرا از یک سو نقشه راه پژوهش را برای دانشجو مشخص میکند و از سوی دیگر اساتید و گروه آموزشی با ارزیابی این سند، از قابلیت اجرایی بودن تحقیق و ارزش علمی آن اطمینان حاصل میکنند.
در نهایت، پروپوزال تصویبشده پایه و اساس انجام پایاننامه یا رساله است و باید بهصورت دقیق نوشته شده و ویراستاری تخصصی شده باشد.
پروپوزال در مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) پس از تهیه توسط دانشجو، نیازمند تایید رسمی توسط مراجع مختلف دانشگاهی است. این مراجع شامل:
استاد راهنما
استاد راهنما مسئول اصلی نظارت بر موضوع، ساختار و محتوای پروپوزال است. تایید وی نشاندهنده این است که موضوع پژوهش مناسب بوده و از نظر علمی قابلیت اجرا دارد.
استاد مشاور (در صورت وجود)
در برخی پروژهها، اساتید مشاور نیز در کنار استاد راهنما فعالیت میکنند. نظر و تایید آنها به بهبود و تکمیل جنبههای خاصی از تحقیق کمک میکند.
گروه آموزشی یا شورای پژوهشی دانشکده
پس از تایید اساتید، پروپوزال به گروه آموزشی یا شورای پژوهشی دانشکده ارسال میشود. این شورا موضوع را از نظر تناسب با رشته تحصیلی، ارزش علمی و قابلیت اجرایی بررسی میکند.
تحصیلات تکمیلی دانشگاه
در نهایت، اداره تحصیلات تکمیلی دانشگاه بهعنوان مرجع نهایی، تاییدیه رسمی برای شروع پروژه پژوهشی را صادر میکند.
پروپوزال نیازی به چاپ رسمی یا انتشار عمومی در مجلات ندارد، اما مراحل ثبت و ارسال آن در سامانههای مشخص انجام میشود.
سامانه داخلی دانشگاه
اکثر دانشگاهها سامانهای داخلی دارند که پروپوزال دانشجویان باید در آن ثبت و تایید نهایی شود.
سامانه ایرانداک
پس از تصویب پروپوزال توسط دانشگاه، دانشجو باید آن را در سامانه ملی ثبت پایاننامهها و رسالهها (ایرانداک) بارگذاری کند. این ثبت برای جلوگیری از تکرار موضوعات پژوهشی و حفظ حقوق دانشجو الزامی است.
اگرچه پروپوزال چاپ عمومی نمیشود، اما نسخههای رسمی و تاییدشده آن باید برای مراجع دانشگاهی و سامانههای ملی ارائه شوند. تایید تمامی مراحل فوق به دانشجو اجازه میدهد که پژوهش خود را بهصورت رسمی آغاز کند.
پایاننامه یک پروژه تحقیقاتی جامع است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) بهعنوان بخشی از الزامات دریافت مدرک خود زیر نظر استاد راهنما انجام میدهند. این تحقیق بر بررسی یک موضوع تخصصی و جدید متمرکز است و هدف آن توسعه دانش علمی، حل مسائل پژوهشی و ارزیابی توانمندیهای علمی دانشجو است. پایاننامه معمولاً شامل بخشهایی مانند مقدمه، پیشینه تحقیق، روششناسی، نتایج و نتیجهگیری است و باید بر اساس اصول علمی تنظیم شود. این سند نشاندهنده مهارت دانشجو در انجام پژوهشهای مستقل و تولید دانش جدید بوده و میتواند منجر به انتشار مقالات علمی یا دستاوردهای کاربردی شود.
ثبت پایاننامه در تحصیلات تکمیلی یک فرآیند ضروری است که برای تکمیل مراحل پژوهشی و دریافت مدرک انجام میشود. این فرآیند معمولاً شامل مراحل زیر است.
تهیه نسخه نهایی پایاننامه
پس از جلسه دفاع و اعمال اصلاحات موردنیاز، دانشجو باید نسخه نهایی پایاننامه را مطابق با فرمتهای تعیینشده دانشگاه آماده کند.
تایید استاد راهنما و گروه آموزشی
نسخه نهایی باید به تایید استاد راهنما و گاهی استاد مشاور برسد و سپس توسط گروه آموزشی یا تحصیلات تکمیلی دانشکده تایید شود.
ثبت در سامانه داخلی دانشگاه
بسیاری از دانشگاهها سامانهای برای ثبت اطلاعات پایاننامه دارند که دانشجو باید اطلاعات مربوط به پژوهش، چکیده و فایل نهایی را در آن بارگذاری کند.
ثبت در سامانه ایرانداک
دانشجو باید با مراجعه به سامانه ملی ثبت پایاننامهها و رسالهها (ایرانداک)، اطلاعات پایاننامه شامل عنوان، چکیده، کلیدواژهها و فایل PDF را ثبت کند. پس از ثبت، یک گواهی پذیرش از سامانه دریافت میشود که برای تکمیل مراحل اداری دانشگاه الزامی است.
ارائه نسخههای فیزیکی و دیجیتالی
دانشگاهها معمولاً یک یا چند نسخه فیزیکی از پایاننامه را برای آرشیو کتابخانه و بخش تحصیلات تکمیلی درخواست میکنند. همچنین فایل دیجیتالی پایاننامه در سامانه دانشگاه بارگذاری میشود.
دریافت تاییدیه نهایی
پس از تکمیل تمامی مراحل، تاییدیه ثبت پایاننامه در پرونده دانشجو ثبت میشود و مراحل فارغالتحصیلی آغاز میگردد.
ثبت پایاننامه برای تکمیل بانک اطلاعات پژوهشی کشور و پیشگیری از تکرار موضوعات پژوهشی ضروری است و باید به دقت و مطابق با دستورالعملهای دانشگاه و سامانه ایرانداک انجام شود.
در ادامه سعی کردهایم به برخی از سوال و جوابهای رایج دانشجویان در خصوص پروپوزال و پایاننامه پاسخ بدهیم.
دانشجویان کارشناسی ارشد باید قبل از جلسه دفاع پایاننامه خود را در سامانه همانندجو ثبت کنند و گزارش همانندجویی را به استاد راهنما و واحد آموزشی ارائه دهند.
دانشجویان مقطع دکتری موظفاند پروپوزال و رساله خود را در مراحل مختلف پژوهش در سامانه همانندجو ثبت نمایند، بهویژه پیش از ارائه به گروه آموزشی یا شورای پژوهشی و قبل از دفاع.
ثبت و انجام همانندجویی توسط خود دانشجو انجام میگیرد. دانشجو باید پس از ثبتنام در سامانه همانندجو، فایل پروپوزال، پایاننامه یا رساله را بارگذاری کرده و گزارش دریافت نماید.
دانشجو باید به لینک سامانه همانندجو (https://tik.irandoc.ac.ir) مراجعه کند. در بخش "نامنویسی حقیقی دانشجویان"، با وارد کردن اطلاعات شخصی، حساب کاربری خود را ایجاد کرده و رایانامه و گذرواژه را دریافت نماید.
دانشجو باید به استاد راهنمای اول خود مراجعه کرده و رایانامه دانشگاهی و شناسه همانندجویی ایشان را برای ثبت در سامانه دریافت کند. این اطلاعات برای تایید پروپوزال یا پایاننامه ضروری است.
سامانه همانندجو از دو قالب فایل پشتیبانی میکند:
Word (doc, docx)
دانشجو باید فایل پایاننامه یا رساله خود را در یکی از این قالبها تهیه و بارگذاری کند.
تمام پایاننامهها بهصورت PDF ارائه میشوند. با این حال، دانشجویان رشتههایی مانند ریاضی، فیزیک یا الکترونیک که از نرمافزارهایی مانند LaTeX، XePersian یا Texmaker استفاده میکنند، باید شاخه اطلاعات خود را فشرده کرده و بهجای فایل Word بارگذاری کنند.
نتیجه همانندجویی باید حداکثر 30 درصد یا کمتر باشد.
دانشجویان کارشناسی ارشد:
اگر درصد همانندجویی بیش از 30 درصد باشد، دانشجو باید تاییدیه استاد راهنما و شورای پژوهشی یا آموزشی دانشگاه را مبنی بر رعایت اصول اخلاق پژوهشی دریافت کرده و ارائه کند.
دانشجویان دکتری:
در این حالت، دانشجو موظف است تاییدیه استاد راهنما و شورای پژوهشی/آموزشی را به همراه گزارش همانندجویی در بخش "ثبت کفایت دستاورد" سامانه گلستان بارگذاری نماید.
دانشجو میتواند از پروفایل خود در سامانه همانندجو، گزارش همانندجویی را بهصورت PDF دریافت کرده و آن را به استاد راهنما، گروه آموزشی یا واحد پژوهشی دانشگاه ارسال کند.
در صورتی که دانشجو دو استاد راهنما داشته باشد، باید رایانامه دانشگاهی و شناسه همانندجویی استاد راهنمای اول را در سامانه همانندجو ثبت نماید.
از آنجایی که دانشجویان خارجی کد ملی ندارند، همانندجویی آنها بر عهده استاد راهنما است. استاد راهنما باید با استفاده از حساب کاربری خود، فرآیند همانندجویی را انجام دهد.
در صورت حجم بالای فایل، دانشجو باید پایاننامه یا رساله را به دو یا سه بخش تقسیم کرده و هر قسمت را جداگانه در سامانه بارگذاری کند. گزارشهای دریافتشده باید به ایمیل معاونت پژوهشی دانشگاه ارسال شوند.
ارائه گزارش همانندجویی به استاد راهنما برای تایید نهایی.
بارگذاری گزارش در سامانه آموزشی دانشگاه (مانند گلستان یا سایر سامانهها).
رعایت توصیهها و اصلاحات در صورت لزوم برای کاهش درصد همانندجویی و رعایت اخلاق پژوهشی.
این فرآیند بهمنظور اطمینان از اصالت پژوهش، رعایت اخلاق علمی و جلوگیری از تکرار یا کپیبرداری غیرمجاز انجام میشود.
سینا ترجمه با ارائه خدمات تخصصی در زمینه ویراستاری و ترجمه پروپوزال، به دانشجویان و پژوهشگران این امکان را میدهد که متون خود را با اطمینان و کیفیت بالاتری ارائه دهند. تیم متخصص ما، با تسلط بر زبانهای مختلف و آشنایی کامل با استانداردهای علمی، پروپوزالهای شما را با دقت بالا و به صورت حرفهای ویرایش میکند. همچنین خدمات ترجمه ما شامل ترجمه متون علمی و تخصصی با دقت و امانتداری کامل است. با استفاده از خدمات سینا ترجمه، میتوانید مطمئن باشید که پروپوزال شما از نظر نگارش و ساختار بهبود یافته و به صورت دقیق و حرفهای به زبان مقصد ترجمه خواهد شد.
جهت اطلاعات بیشتر برای خدمات ترجمه تخصصی بهراحتی میتوانید با کارشناسان ما از طریق تماس یا پست الکترونیکی موسسه و همچنین از طریق شبکههای مجازی (واتساپ ، اینستاگرام، تلگرام و ایتا) در ارتباط باشید و یا از طریق لینک های زیر سفارش خود را ثبت نمایید.
راه های ارتباطی با ما
پروپوزال یک طرح تحقیقاتی است که قبل از شروع نوشتن پایاننامه یا رساله، باید به استاد یا هیئت داوران ارائه شود. هدف آن ارائه موضوع تحقیق، اهداف، روشها و منابع مورد استفاده است.
پروپوزال باید قبل از شروع تحقیقات و نوشتن پایاننامه نوشته شود. معمولاً پس از انتخاب موضوع و تایید آن توسط استاد راهنما، پروپوزال ارائه میشود.
پایاننامه یک تحقیق جامع و علمی است که در مقاطع تحصیلی کارشناسیارشد یا دکتری بهمنظور نشان دادن تسلط دانشجو بر یک موضوع خاص و توانایی انجام پژوهشهای مستقل نوشته میشود.
پروپوزال طرح اولیه تحقیق است که شامل اهداف، سوالات، روشها و منابع است. اما پایاننامه نتیجه نهایی تحقیق است که باید بهصورت کامل و مفصل ارائه شود.
پروپوزال معمولاً شامل بخشهایی مانند مقدمه، بیان مسأله، اهداف تحقیق، سوالات تحقیق، روششناسی، منابع و جدول زمانبندی است.