از دیرباز آثار ادبی و هنری ارزشمندی توسط بزرگترین نویسندگان و هنرمندان تاریخ خلق شده و نسل به نسل از پیشینیان به مردمان امروزی رسیده است.
از دیرباز آثار ادبی و هنری ارزشمندی توسط بزرگترین نویسندگان و هنرمندان تاریخ خلق شده و نسل به نسل از پیشینیان به مردمان امروزی رسیده است. بخشی از این آثار به جهت محبوبیت اثر یا خالق آن، به قدری شناخته شده و شهرت پیدا کرده که هرگونه دستبرد به آنها را حتی با یک نگاه میتوان تشخیص داد. اما بخش دیگری از آنها علی رغم زیبایی و شیوایی و نغز در کلام و هنر، به دلایل متعدد مغفول مانده و همین امر بستری برای سوء استفاده و سرقت از این آثار هم در گذشته و هم در حال حاضر پدید آورده است و متاسفانه فراختر شدن امکان دسترسی به آثار از طریق وب و فضای مجازی به این مسئله دامن زده است. به گونه ای که حتی در زمینه های علمی و پژوهشی نیز موارد سرقت زیادی مشاهده شده است که خود، دلایل زمینه ای متعددی دارد و از مجال بحث حاضر خارج است.
از این روست که حمایت از مالکیت آثار ادبی و هنری خصوصا در عرصۀ نشر دانشگاهی از مهمترین مسائلی است که اساتید و صاحبنظران، ناشران و مسئولان فرهنگی و بطور کلی پدید آورندگان آثار فرهنگی و هنری باید به آن بپردازند. حقوق مالکیت ادبی و هنری در عرصههای نشر، رسانههای گروهی مانند رادیو و تلویزیون، نرمافزارهای کامپیوتری و غیره که نقش تأثیرگذار آنها در تحولات اجتماعی جوامع، حرکتآفرینی و رشد و توسعه پایدار اقتصادی – اجتماعی آنها انکارناپذیر است، یکی از شعب مهم مالکیت فکری به شمار میرود.
از نظر تاریخی نیاز به وضع قوانین در دفاع از حقوق مالکیت ادبی به پیدایش صنعت چاپ در اواخر قرن پانزدهم میلادی باز میگردد. این صنعت که از همان اوان پیدایش اهمیت خود را در ترویج و توسعه علمی جامعه بشری نشان داد امکان سوءاستفادۀ وسیع ناشران و چاپخانهداران را از آثار پدیدآورندگان نیز فراهم آورد در سدههای 16 و 17 اعتراضهای سرسختانه نویسندگان و هنرمندان دولتها را بر آن داشت که حقوق پدیدآورندگان را در جنبههای مادی و معنوی به رسمیت بشناسند و آن را در قوانین رسمی خود بگنجانند این حقوق پس از تثبیت در داخل مرزها به واسطۀ داد و ستد بین کشورها و تأکید صاحبان آثار ادبی و هنری به حفظ حقوق خود در کشورهای دیگر ابتدا در فرآیند معاملات متقابل کشورها و سپس در قراردادهای چند جانبه و جهانی بسط و تکامل یافت و به شکل امروزی خود رسید. کشور ما نیز از تسری این قانون مستثنی نبوده و چارچوبهای قانونی مشخصی برای حمایت از مالکیت معنوی آثار مختلف علمی، ادبی و هنری مقرر نموده که به مرور زمان کامل تر شده و شمولیت بیشتری پیدا کرده است. آثار ادبی، هنری و علمی مورد حمایت این قانون بدین شرح است:
1- کتاب و رساله و جزوه و نمایشنامه و هر نوشتۀ دیگر علمی و فنی و ادبی و هنری.
2- شعر و ترانه و سرود و تصنیف که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
3- اثر سمعی و بصری به منظور اجرا در صحنههای نمایش یا پردۀ سینما یا پخش از رادیو و تلویزیون که به هر ترتیب و روش نوشته يا ضبط یا نشر شده باشد.
4- اثر موسیقی که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
5- نقاشی و تصویر و طرح و نقش و نقشۀ جغرافیایی ابتکاری و نوشتهها و خطهای تزیینی و هر گونه اثر تزیینی و اثر تجسمی که به هر طریق و روش به صورت ساده یا ترکیبی به وجود آمده باشد.
6- هر گونه پیکره (مجسمه)
7- اثر معماری از قبیل طرح و نقشۀ ساختمان
8- اثر عکاسی که با روش ابتکاری و ابداع پدید آمده باشد.
9- اثر ابتکاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی و نقشۀ قالی و گلیم
10- اثر ابتکاری که بر پایۀ فرهنگ عامه (فولکلور) یا میراث فرهنگی و هنر ملی پدید آمده باشد.
11- اثر فنی که جنبۀ ابداع و ابتکار داشته باشد.
12- هر گونه اثر مبتکرانۀ دیگر که از ترکیب چند اثر از آثار ذکر شده پدید آمده باشد.
همانطور که اشاره شد، رساله ها، پایان نامه ها و مقالات علمی نیز جزو مواردی هستند که شامل قانون حق مالکیت معنوی اثر میشوند. از این رو دانشجویان و محققین بایستی برای پیشگیری از بروز سرقت در آثار پژوهشی خود و متعاقب آن پیامدهای حقوقی، لازم است در پروسه نگارش و تدوین چنین آثاری با اصول و قواعد رفرنس دهی، ارجاع، استناد، نقل قول و هر چیزی که یک مقاله را از اتهام سرقت ادبی مبرا میکند، آشنایی کافی داشته و آنها را اعمال کنند تا در مراحل بعدی پذیرش مقاله در مجلات معتبر با مشکلاتی از این دست مواجه نشوند. در این زمینه، موسسه سینا با اتکا به تخصص و مهارت کارشناسان برجسته خود، خدمات کاملی را در خصوص پارافریز مقالات و رفع موارد احتمالی سرقت ادبی در آنها ارائه میدهد که این خدمات، در کنار سایر امور پذیرش و چاپ مقاله، اعم از ترجمه تخصصی، معرفی مجلات معتبر، فرمت بندی و ویراستاری، سابمیت، پذیرش و چاپ تضمینی مقاله انجام میشود تا محققین و دانشجویان عزیز دغدغه ای در خصوص چاپ و نشر آثار پژوهشی خود نداشته باشند. کافیست با ما تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید: