سینا ترجمه
شاید خیلی از شما تصور کنید که مجلات جعلی همان مجلات نامعتبر می باشند، در صورتی که اینطور نمی باشد. در حقیقت مجلات نامعتبر به دلیل عملکرد ضعیف خود به عنوان مجلات نامعتبر معرفی می شوند اما مجلات جعلی در کل وجود خارجی ندارند.
مجلات معتبر مجلات شناخته شده و با اعتبار هستند و در یک حوزه خاص از علوم فعالیت می کنند. این مجلات توسط ناشرین شناخته شده چاپ شده و توسط انجمن های علمی مختلف مورد تایید می باشند. اعضای هیات علمی این نوع مجلات افرادی شناخته شده و حقیقی اند. این مجلات در هر شماره حجم بالایی از مقالات ناهمگون را چاپ نمی کنند. در این مجلات مدت زمان داوری مقاله معقول و منطقی می باشد. این نوع مجلات، مجلاتی هستند که توسط نویسندگان جهان سوم تسخیر نگشته اند. مجلاتی می باشند که نمایه های معتبر ISI، Scopus و دیگر نمایه های معتبر را دارا می باشند.
مجلات بی اعتبار یا نامعتبر به مجلاتی گفته می شود که به دلیل نحوه عملکرد خود بی اعتبار اعلام می شوند. این مجلات در داوری مقالات بسیار ضعیف بوده و می‌توان گفت پروسه داوری ندارند و هر نوشته ای را که در قالب مقاله علمی تنظیم شده باشد در مدت زمان کوتاهی مثلا یک هفته پذیرش می کنند، در واقع تنها پول برای آن ها مهم می باشد.
ژورنال جعلی یا هایجک شده، به وب سایت هایی گفته می شود که با نام و اعتبار یک ژورنال واقعی شکل گرفته اند و تلاش می کنند تا با فریب نویسندگان مقالات برای رسیدن به اهداف مالی خود فعالیت کنند. درحالی است که صاحبان واقعی مجله از این ماجرا اطلاعی ندارند. اغلب ژورنال هایی که وب سایت رسمی ندارند یا به نحوی وب سایت رسمی آنها ناشناخته یا غیرفعال است در معرض جعل شدن می باشند.
این افراد سودجود به جستجوی ژورنال هایی می پردازند که در درجه اول در پایگاه های ISI web of science – PubMed یا Scopus ایندکس شده است و دوم سایت رسمی و موثق ژورنال موجود نیست و یا یافتن آن دشوار می باشد، پس از آن با ساخت سایت جعلی با مشخصات مجله اصلی و تبلیغات گسترده تلاش می کنند نویسندگان بیشتری را تشویق به ارسال مقاله کنند و معمولا این مقالات را بدون داوری و با دریافت هزینه چاپ معینی چاپ می کنند.
جامعه هدف این نوع مجلات، اعلب نویسندگان مبتدی و تازه کار کشور های درحال توسعه هستند. در سال های اخیر تاکید شدید آیین نامه های تشویقی بر رشد مقالات بدون تسهیل گری اکادمیک و زمینه سازی لازم بر رشد قارچ گونه این مجلات دامن زده شده است.
افرادی که به این گونه مجلات مقاله می فرستند دو گروه می باشند. گروهی که به دلیل عدم شناخت مجلات و توانایی ارزیابی مجلات، مقاله خود را برای چاپ ارسال می کنند و گروهی که نسبت به بی اعتبار بودن مجله آگاهی کامل دارند و فقط جهت کسب امتیاز اقدام به چاپ مقاله می نمایند.
راهکار مبارزه با مجلات جعلی و هاجیک شده در زمان فعلی اطلاع رسانی و شناسایی این مجلات به عموم است. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان متولی رشد و توسعه علمی کشور هنوز نتوانسته است به صورت کارشناسانه در این حوزه وارد گردد و روند بررسی و اعتبار بخشی به مجلات این وزارت خانه از بس کند می باشد که برخی از این مجلات جعلی سال ها نویسندگان و دانشجویان را به آسانی می توانند فریب دهند و از این طریق پول خوبی در آورند.
