فرآیند ارزیابی مقاله

پس از اتمام نگارش یک مقاله علمی مهمترین موضوع فرآیند داوری و چاپ مقاله است. در این خصوص کوشش خواهیم کرد با برشمردن شیوه های داوری و ارزیابی حاکم بر مجلات و نهادهای پژوهشی مخاطبین خود را به نحوه ی ارزیابی مقالات آشنا کنیم تا مبتنی بر این شناخت فرآیند نگارش توسط نویسندگان به درستی جهت یابی و سمت و سو گیرد و از بوجود آمدن مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

مهمترین رکن در داوری مقالات

مهمترین رکن در داوری مقالات توسط نهاد های تحقیقی و پژوهشی،نظارت بر کیفیت آثار علمی و صحت مطالب و دسته اول بودن عنوان و متن نگارش شده است. بدیع بودن عنوان و مطالب نقش پررنگی در تایید و رضایت داوران و هیات ناظر دارد. داوران یک مجله ی پژوهشی عموما استاندارد های مشخصی برای تایید یک مقاله دارند که مهمترین آن پس از نوآوری و غیر تکراری بودن،همسویی با سیاست های مجله است. بدین منظور عموما از عناوینی که در چارچوب سیاست های مجله تعریف شده است و همخوانی و همپوشانی بیشتری با آن دارد حمایت می کنند. مرتبط بودن مقاله از اصول حیاتی هیات داوران است. در این میان به روز بودن مقاله و تناسب منطقی مفاهیم به همراه روش شناسی از ضروری ترین نکاتی است که در ارزیابی توسط داوران به چشم می آید. به شکل کلی یک داور مقاله را ابتدا در شکل و فرم مورد قضاوت قرار می دهد. فرمت ظاهری یک مقاله که در برگیرنده ی درج عناوین ضروری است به تایید یک مقاله کمک بزرگی می کند. رعایت داشتن چکیده مطلوب که بیش از دویست و پنجاه و کلمه نباشد و نیز کلمات کلیدی که به دقت عنوان را بازتاب دهد جزئ اولین مواردی است که در ارزیابی ها به آن دقت می شود. داشتن مقدمه و شرح مسئله و نیز روش تحقیق و سوابق والگوی نظری و در نهایت یافته ها و نتایج و در کنار آن شیوه های درست منبع نویسی به صورتی که به سهولت بشود به منابع مندرج در متن دسترسی یافت، ارزیابی اولیه یک مقاله را می سازد. پس از آن محتوای اثر دارای اهمیت و اعتبار می شود، اینکه چگونه ذهن مولف چنین مسئله را در حد یک ضرورت پژوهشی در نظر گرفته و به چه دلایلی آن را قابل پرداخت دانسته است و همچنین شیوه ی بیان و زبان در طرح مسئله چگونه بوده است و چه کیقیتی دارد.

ارزیابی محتوایی مبتنی بر درک و شناخت مولف از مسئله و استدلال و تحلیل و تفسیر داده ها دارای اهمیت است. پس با رعایت قوانین استاندارد شکلی و محتوایی تا حد زیادی شیوه ی تایید مقاله سرعت یافته و هیات نظارت با آسودگی به چاپ مقاله رای خواهد داد. البته باید در نظر داشت که هر مجله و نهاد علمی سیاست ها و قوانین خود را در ارزیابی مقالات دارد که عموما در وب سایت و یا شماره های پیشن درج شده است و رعایت آن اصول زمان ارزیابی مقاله را کوتاه می کند. اما تقریبا در همه ی ژورنال های علمی اصولی مشخص و استانداردی حاکم است که توجه کردن به آن ها فرایند ارزیابی را تسهیل می کند.

مقالات برای داوری ، حداقل برای یک نفر که دارای صلاحیت کافی در مورد موضوع مقاله هستند فرستاده میشود. روند داوری کاملا محرمانه ( Double blind ) بوده و داوران و نویسندگان از هویت یکدیگر اطلاع ندارند. نظرات داوران برای نویسنده مسئول ارسال شده و از ایشان خواسته می شود در حداقل زمان ممکن اصلاحات خواسته شده را به دفتر مجله ارسال نماید. این روند تا تامین نظر داوران و هییت تحریریه انجام خواهد شد.

شاخص های ارزیابی مقالات:

ضریب تأثیر مجله ( Impact Factor): میزان استنادات به یک مجله مشخص در دوسال تقسیم بر تعداد مقالات منتشر شده در این مجله در طی دو سال JCR

تشخیص مجلات علمی معتبر و نامعتبر

شاخص فوریت(Immediacy Index):  میزان استنادات بک مجله مشخص در سال آخر تقسیم بر تعداد مقالات منتشر شده در این مجله در طی همان سال.

شاخص H نویسنده (H-index): اگر h مقاله از کل مقالات منتشر شده یک محقق طی n سال کار علمی، هرکدام حداقل h بار استناد دریافت کرده باشد، آن محقق دارای شاخص h است. این شاخص از scopus، JCR یا googlescholar  قابل دریافت است.

عامل ویژه مجله (eigenfactor): وزن استنادهای یک مجله با رتبه بالاتر بیشتر از وزن استنادات یک مجله ضعیف تر است در حالیکه در ضریب تاثیر همه استنادها وزن مساوی دارند. در عامل ویژه مجلاتی مهم هستند که به تناوب توسط مجلات مهم به آنها ارجاع داده می شود.http://eigenfactor.org

شاخص نفوذ مقاله (Article Influence): میانگین تاثیر هر مقاله در میان سایر مقالات یک نشریه است که میانگین تاثیر یک مقاله را (در 5 سال اول انتشارش) در اعتبار یک مجله مورد سنجش قرار می دهد. داده های مربوط از JCR استخراج می شود.

نیمه عمر مجله (Cited half life): نیمه عمر ارجاعات یا نیمه عمر استناد، تعداد سال هایی است که از سال ارزیابی باید به عقب برگشت تا شاهد پنجاه درصد کل ارجاعات به مجله در سال مورد ارزیابی باشیم. به عبارت دیگر، این شاخص مدت زمانی که نیمی از کل استنادات به آن مجله صورت پذیرفته باشد را نشان می دهد و در حقیقت سرعت کاهش میزان ارجاعات به مجله را بیان می کند. بدیهی است که وقتی مقاله های یک مجله ارزش خود را برای ارجاعات، زود از دست بدهند (مقاله ها سطحی باشند و خیلی زود بی ارزش شوند)، تنها به مقاله های جدید مجله ارجاع داده می شود. این موضوع باعث می شود که نیمه عمر ارجاعات به مجله کاهش یابد. بنابراین هر چه نیمه عمر ارجاعات به مجله بیشتر باشد، نشان می دهد که ارزش مقاله های مجله در طول زمان بیشتر حفظ شده است و هنوز مورد ارجاع قرار می گیرند. در مجموع هرچه نیمه عمر ارجاعات به یک مجله بیشتر باشد، ارزش مجله بالاتر می رود.

شاخص SJR: شبیه ایگن فاکتور است اما در درون خود نرمال سازی بر اساس اندازه را بیشتر در نظر می گیرد و بیشتر به شاخص تاثیر مقاله شبیه است. این شاخص تنها به تعداد استنادات یک مجله اکتفا نمی کند و کلیه استنادات را داری یک وزن مساوی در نظر نمی گیرد، بلکه حوزه موضوعی، کیفیت ، پرستیژ و شهرت مجله استناد کننده می تواند تأثیر مستقیم بر ارزش استناد داشته باشد. در یک بازه زمانی 3 ساله محاسبه می شود. این شاخص در پایگاه scopus قابل مشاهده است. این شاخص تحت تاثیر 3 عامل پوشش پایگاه محاسبه کننده (میزان مجلات نمایه شده در scopus)، تعداد مقالات منتشره در این مجلات و تعداد استنادات دریافتی هر مقاله و پرستیژ و کیفیت مجلات می باشد. http://www.scimagojr.com https://journalmetrics.scopus.com

ضریب تأثیر 5-ساله مجله یا 5Year- Impact Factor: میزان استنادات به یک مجله مشخص در دوسال تقسیم بر تعداد مقالات منتشر شده در این مجله در طی پنج سال JCR

موسسه انتشاراتی سینا با دارا بودن چندین سال تجربه در زمینه ارسال و چاپ مقاله ، این نوید را به شما دانشجویان و محققان عزیز میدهد ، که در کمترین زمان و با حداقل هزینه مقالات شما را در بهترین ژورنالها به چاپ میرسانیم.انتخاب درست از شما و تضمین موفقیت از ما.