سینا ترجمه
داوری تخصصی فرایندی است که در آن، مقالات علمی به‌صورت همه‌جانبه توسط متخصصان همان رشته بررسی و ارزیابی می‌شوند.
در دنیای پژوهش، هیچ مقاله‌ای بدون عبور از مرحله داوری تخصصی وارد ژورنال‌های معتبر نمی‌شود. این فرآیند، نقش مهمی در تضمین کیفیت، اصالت و علمی‌بودن مطالب ایفا می‌کند. داوری تخصصی به این معناست که مقاله توسط پژوهشگران آشنا با موضوع مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد تا از نظر علمی، ساختاری و محتوایی ارزیابی شود.
با وجود برخی انتقادها، داوری تخصصی همچنان معتبرترین روش برای سنجش کیفیت مقالات در سطح بین‌المللی شناخته می‌شود. حتی ناشران بزرگی مثل الزویر، که از بازیگران اصلی حوزه نشر علمی هستند، ارزیابی مقالات خود را با تکیه بر همین روش انجام می‌دهند.
جالب است بدانید این شیوه برای نخستین بار حدود 300 سال پیش توسط انجمن سلطنتی بریتانیا به‌صورت رسمی به‌کار گرفته شد و از آن زمان تاکنون، به‌عنوان ستون اصلی فرآیند انتشار علمی باقی مانده است.
داوری تخصصی (Peer Review) فرایندی است که در آن، مقاله توسط چند کارشناس مستقل در همان زمینه علمی بررسی می‌شود.
هدف از این ارزیابی، سنجش کیفیت علمی، دقت روش‌شناسی، ارزش یافته‌ها و اصالت تحقیق است. بیشتر مجلات ISI از سیستم داوری دو سو کور (Double Blind Review) استفاده می‌کنند؛ یعنی نه نویسنده‌ها هویت داور را می‌دانند، نه داوران از نویسندگان شناختی دارند.
مجلات ISI داوری تخصصی و سختگیرانهای دارند. این نوع مجلات با هدف انتشار پژوهش‌های معتبر بین‌المللی فعالیت می‌کنند و برای حفظ کیفیت علمی، تنها مقالاتی را می‌پذیرند که از فیلترهای داوری دقیق و علمی عبور کنند. فرایند داوری معمولاً چندمرحله‌ای است و شامل بررسی نوآوری، روش‌شناسی، کیفیت نگارش، و استناد به منابع معتبر می‌شود.
اصطلاح ISI به مجلاتی اشاره دارد که در پایگاه علمی Web of Science نمایه می‌شوند. این پایگاه توسط مؤسسه Clarivate Analytics مدیریت می‌شود و مجلات آن به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند.
معتبرترین زیرمجموعه مجلات ISI هستند.
دارای ضریب تأثیر (Impact Factor) هستند.
میزان استناد به مقالات آن‌ها به‌صورت سالانه ارزیابی و منتشر می‌شود.
داوری آن‌ها دقیق‌تر و سخت‌گیرانه‌تر از سایر مجلات است.
بیشتر برای چاپ مقالات علمی پژوهشی در سطح بین‌المللی استفاده می‌شوند.
مورد توجه دانشگاه‌ها برای ارتقاء، اپلای و نمره پژوهشی هستند.
این مجلات نیز توسط Web of Science نمایه شده‌اند اما هنوز به مرحله دریافت ضریب تأثیر نرسیده‌اند.
معمولاً در مراحل ابتدایی نمایه‌سازی قرار دارند.
داوری آن‌ها تخصصی است اما نسبت به مجلات JCR ممکن است آسان‌تر باشد.
برخی از این مجلات در آینده وارد لیست JCR می‌شوند، اگر عملکرد علمی خوبی داشته باشند.
بنابراین، اگرچه تمام مجلات ISI از یک سیستم داوری علمی پیروی می‌کنند، مجلات JCR به‌عنوان معتبرترین و سخت‌گیرترین دسته شناخته می‌شوند. چاپ مقاله در این نوع مجلات امتیاز بالاتری در نظام‌های دانشگاهی و پژوهشی دارد.
پذیرش و چاپ مقاله در مجلات ISI مستلزم گذراندن یک فرآیند داوری تخصصی دقیق و ساختارمند است که هدف آن تضمین کیفیت علمی، اعتبار و اصالت مقاله می‌باشد. این مراحل، گام به گام انجام می‌شوند و هرکدام نقش مهمی در ارزیابی علمی مقاله ایفا می‌کنند.
پس از ارسال مقاله به مجله، اولین مرحله بررسی توسط سردبیر یا تیم تحریریه است. در این مرحله، مقاله از منظر کلی و ابتدایی ارزیابی می‌شود تا مطابقت آن با استانداردهای اولیه مجله مشخص گردد. عوامل مهم در این ارزیابی عبارت‌اند از:
تناسب موضوعی
مقاله باید در حوزه تخصصی و موضوعی مجله قرار داشته باشد. مقالاتی که خارج از حوزه تعریف شده باشند، معمولاً در این مرحله رد می‌شوند.
رعایت قالب و ساختار
مقالات باید قالب‌بندی مشخص شده توسط مجله را رعایت کنند، شامل بخش‌های استاندارد مانند چکیده، مقدمه، روش‌ها، نتایج و...
کیفیت اولیه نگارش
مقاله باید از نظر زبان و نگارش حداقل‌های لازم را داشته باشد تا برای داوری تخصصی ارسال شود.
ارزیابی اخلاقی
در این مرحله بررسی می‌شود که مقاله فاقد سرقت علمی، تقلب یا تضاد منافع باشد. همچنین رعایت اصول اخلاقی پژوهش در آن لحاظ شده باشد.
اگر مقاله نتواند معیارهای این مرحله را پاس کند، به داوری تخصصی فرستاده نمی‌شود و معمولا با یک پیام رد اولیه همراه است.
اگر مقاله از مرحله اول عبور کند، سردبیر تیمی از داوران متخصص را انتخاب می‌کند. این داوران افراد حرفه‌ای و با تجربه در همان زمینه علمی هستند که می‌توانند به طور بی‌طرفانه و دقیق به ارزیابی مقاله بپردازند. نکات مهم در انتخاب داور عبارتند از:
تخصص دقیق در حوزه موضوع مقاله
نبود تضاد منافع با نویسندگان
تجربه قبلی در داوری علمی
معمولاً برای هر مقاله دو یا سه داور انتخاب می‌شود تا نظرات مختلف و متنوعی جمع‌آوری شود. این مرحله می‌تواند چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
داوران مقاله را به دقت بررسی می‌کنند و جنبه‌های مختلف علمی و فنی را مدنظر قرار می‌دهند.
نوآوری و ارزش علمی: بررسی می‌شود که مقاله چه میزان دانش جدید و نوآورانه‌ای به حوزه پژوهش اضافه می‌کند و اهمیت مسئله تحقیق چقدر است.
روش‌شناسی پژوهش: صحت، دقت و شفافیت روش‌های تحقیق و تحلیل داده‌ها ارزیابی می‌شود. این مرحله بسیار مهم است چون اعتبار نتایج به آن وابسته است.
دقت علمی و صحت داده‌ها: داده‌ها باید معتبر، قابل اطمینان و دقیق باشند و تحلیل‌های آماری به درستی انجام شده باشند.
استناد به منابع معتبر: استفاده از منابع علمی به‌روز و معتبر بررسی می‌شود تا اطمینان حاصل شود مقاله بر پایه دانش موثق نوشته شده است.
ساختار و نگارش: زبان و نحوه ارائه مطالب باید شفاف و منطقی باشد. جملات باید دقیق و علمی بوده و ترتیب مطالب به گونه‌ای باشد که فهم آن برای خواننده آسان شود.
رعایت اصول اخلاق پژوهش: رعایت حقوق انسانی، اعلام تضاد منافع و مسائل اخلاقی در پژوهش نیز بررسی می‌شود.
داوران ضمن این بررسی‌ها، پیشنهاداتی را برای اصلاحات احتمالی نیز ارائه می‌کنند.
پس از اتمام بررسی‌ها، هر داور گزارش جامعی شامل نقاط قوت و ضعف مقاله به همراه نظر نهایی خود ارسال می‌کند. این نظر معمولاً در یکی از چهار دسته زیر قرار می‌گیرد:
پذیرش بدون اصلاح: مقاله از همه لحاظ کامل و آماده چاپ است.
پذیرش مشروط با اصلاحات جزئی: مقاله قابل قبول است اما نویسنده باید اصلاحات کوچک و مشخصی را انجام دهد.
نیازمند اصلاحات اساسی: مقاله قابلیت پذیرش دارد اما باید بازنگری‌ها و اصلاحات گسترده‌ای انجام شود و نسخه اصلاح‌شده دوباره بررسی گردد.
رد کامل مقاله: مقاله به دلیل ایرادات جدی علمی یا فنی یا ناسازگاری با موضوع مجله قابل پذیرش نیست.
سردبیر با جمع‌بندی نظرات داوران، تصمیم نهایی را درباره مقاله اتخاذ می‌کند.
اگر مقاله نیاز به اصلاح داشته باشد، نویسنده موظف است تمامی نظرات داوران را به دقت بررسی و پاسخ دهد. پاسخ‌ها باید مستند و دقیق باشد و همراه با نسخه اصلاح‌شده مقاله مجدداً ارسال شود. نکات مهم در این مرحله عبارت‌اند از:
پاسخگویی به هر نظر به صورت جداگانه و شفاف
توضیح تغییرات انجام شده در متن یا دلیل عدم تغییر در صورت وجود دلایل موجه
رعایت مهلت‌های تعیین شده برای ارسال نسخه اصلاح‌شده
پس از دریافت نسخه اصلاح‌شده، سردبیر ممکن است مقاله را دوباره برای داوران ارسال کند تا صحت اصلاحات بررسی شود. این روند ممکن است چند بار تکرار شود تا مقاله به سطح قابل قبول برسد.
پس از پذیرش نهایی، مقاله وارد مرحله تولید می‌شود که شامل ویرایش فنی و زبانی، صفحه‌آرایی و آماده‌سازی برای چاپ یا انتشار آنلاین است. در این مرحله، مقاله برای خوانندگان جهانی منتشر می‌شود و سهم خود را در پیشبرد علم ایفا می‌کند.
مدت زمان داوری در مجلات ISI متغیر است، اما در حالت معمول بین 4 هفته تا 6 ماه طول می‌کشد. در برخی مجلات تخصصی‌تر یا پرترافیک، این زمان طولانی‌تر هم می‌شود. پیگیری وضعیت مقاله از طریق سیستم آنلاین مجله امکان‌پذیر است.
مقاله را دقیق، روان و منسجم بنویسید
از منابع به‌روز و معتبر استفاده کنید
نوآوری و مسئله‌محور بودن مقاله را پررنگ کنید
پاسخ به داوران را مودبانه و مستند ارائه دهید
هر تغییر را در متن مقاله های‌لایت کرده و به‌روشنی توضیح دهید
برخی مجلات بی‌اعتبار یا جعلی، فرایند داوری را یا انجام نمی‌دهند یا آن را صوری پیش می‌برند. در مقابل، مجلات ISI واقعی دارای سیستم داوری ساختاریافته و داوران تخصصی هستند. شناخت این تفاوت برای حفظ اعتبار پژوهش ضروری است.
در مسیر ارسال مقاله به مجلات ISI، رد شدن مقاله یکی از دغدغه‌های اصلی نویسندگان است. آشنایی با مهم‌ترین دلایل رد شدن مقاله به شما کمک می‌کند اشتباهات رایج را نکنید و شانس پذیرش و چاپ مقاله در مجلات ISI خود را افزایش دهید. در ادامه به مهم‌ترین عوامل رد مقاله اشاره می‌کنیم.
عدم نوآوری علمی
مقاله‌ای که یافته‌های تکراری یا بدون ارزش جدید ارائه کند، معمولاً رد می‌شود.
روش تحقیق ضعیف
طراحی نامناسب، نمونه‌برداری ناقص یا تحلیل آماری نادرست، اعتبار مقاله را کاهش می‌دهد
اشتباهات نگارشی و زبانی
مقاله‌هایی با نگارش ضعیف، جملات نامفهوم یا غلط‌های زیاد زبان انگلیسی، شانس کمی برای پذیرش دارند.
عدم رعایت چارچوب مجله
ارسال مقاله‌ای که با حوزه یا قالب مجله همخوانی نداشته باشد، منجر به رد سریع می‌شود.
ارجاعات ناکافی یا نامناسب
استفاده نکردن از منابع معتبر یا ارجاع بیش از حد به منابع غیر مرتبط، تأثیر منفی دارد.
تقلب علمی یا سرقت ادبی (Plagiarism)
کپی‌برداری از مقالات دیگر بدون ارجاع صحیح، باعث رد قطعی و حتی محرومیت از انتشار می‌شود.
عدم پاسخگویی مناسب به داوران
ناتوانی در اصلاح مقاله و پاسخ به انتقادات داوران، شانس پذیرش را کاهش می‌دهد.
چاپ مقاله در مجلات معتبر ISI نیازمند طی مراحل تخصصی و ارتباط مؤثر با مجلات بین‌المللی است. موسسه سینا ترجمه با ارائه خدمات حرفه‌ای در این زمینه، مسیر چاپ مقاله را برای پژوهشگران هموار کرده است. مراحل ثبت سفارش به‌شرح زیر است.
1. ارسال درخواست اولیه
در نخستین گام، کافی‌ست درخواست خود را از طریق ایمیل به نشانی زیر ارسال کنید:
📩 pub.sina@gmail.com
2. بررسی اولیه مقاله توسط کارشناسان
پس از دریافت درخواست، کارشناسان مجموعه از طریق ایمیل یا تماس تلفنی با شما در ارتباط خواهند بود تا چکیده مقاله و سایر اطلاعات لازم را برای بررسی تخصصی دریافت کنند
3. معرفی مجلات مناسب
با توجه به حوزه علمی مقاله شما، فهرستی از مجلات ISI مرتبط پیشنهاد می‌شود. در صورتی که مجله خاصی مدنظر داشته باشید، امکان بررسی آن نیز وجود دارد.
4. تأیید نهایی مجله از سوی شما
پس از بررسی پیشنهادها، انتخاب نهایی مجله به عهده شماست. پس از تأیید، فرآیند آماده‌سازی برای ارسال آغاز خواهد شد.
5. ارسال مقاله و آغاز فرآیند داوری
مقاله پس از آماده‌سازی نهایی توسط تیم سینا ترجمه، به مجله انتخاب‌شده ارسال شده و وارد مرحله داوری تخصصی می‌شود.
6. پیگیری وضعیت مقاله تا دریافت نتیجه نهایی
پس از ارسال، کارشناسان موسسه روند داوری را پیگیری می‌کنند. در صورت پذیرش مقاله، نامه رسمی پذیرش (accept) از طرف مجله برای نویسندگان ارسال می‌شود.
اگر به‌دنبال چاپ مقاله در مجلات معتبر ISI هستید و نمی‌خواهید درگیر پیچیدگی‌های فنی، نگارشی و ارتباط با مجلات بین‌المللی شوید، خدمات تخصصی موسسه سینا ترجمه انتخابی مطمئن برای شماست. تیم پژوهشی این مجموعه با تجربه بالا در آماده‌سازی، ویرایش، انتخاب مجله و پیگیری فرایند داوری، از مرحله بررسی اولیه تا دریافت نامه پذیرش در کنار شماست. پشتیبانی مستمر، معرفی دقیق‌ترین مجلات متناسب با حوزه مقاله، و تسلط بر استانداردهای انتشارات علمی، از مزایای همکاری با سینا ترجمه است. برای شروع کافی‌ست مقاله یا چکیده خود را برای ما ارسال کنید.
جهت اطلاعات بیشتر برای فرمت بندی مقاله، می توانید با کارشناسان ما از طریق تماس یا پست الکترونیکی موسسه و همچنین از طریق شبکه های مجازی (واتسپ، اینستاگرام، تلگرام و ایتا) در ارتباط باشید و یا از طریق لینک زیر می توانید هزینه فرمت بندی مقاله خود را برآورد کرده و سفارش خود را ثبت نمایید.
راه های ارتباطی با ما
فرآیندی است که مقاله توسط چند کارشناس مستقل و متخصص بررسی می‌شود تا کیفیت علمی و صحت محتوا ارزیابی شود.
ابتدا سردبیر بررسی کلی انجام می‌دهد، سپس مقاله به داوران متخصص ارسال می‌شود، پس از ارزیابی، نظرات داوران جمع‌بندی و به نویسنده بازخورد داده می‌شود. در صورت نیاز، اصلاحات انجام شده و مقاله دوباره بررسی می‌شود.
مقاله ممکن است بدون اصلاح پذیرفته شود، با اصلاحات جزئی یا اساسی پذیرفته شود، یا رد شود.
نداشتن نوآوری، ضعف در روش تحقیق، نگارش ضعیف، عدم تطابق با حوزه مجله و مشکلات اخلاقی مثل سرقت علمی.
بین چند هفته تا چند ماه، بسته به مجله و موضوع مقاله.
