بنیاد ملی نخبگان در نظر دارد آیین نامه شناسایی و پشتیبانی برگزیدگان هنری کشور را به مرحله اجرا در آورد. لذا متقاضیان علاقه مند می توانند در سال جاری با مراجعه به سامانة جامع اطلاعاتی بنیاد ملّی نخبگان ضمن نامنویسی در بخش «نامنویسی متقاضی» و انتخاب گزینة «هنری» در بخش «حوزة فعالیت»، اطلاعات خود را ارسالکنند.
لازم به ذکر است که برگزیدگان هنری در گروههای هشتگانه هنر که شامل«هنرهای نمایشی»، «هنرهای تجسمی»، «هنرهای سینمایی»، «موسیقی»، «هنرهای سنتی»، «صنایع دستی»، «معماری و شهرسازی» و «هنرهای چندرسانهای» و در دو ردة «مستعد برتر هنری» و «سرآمد هنری» است، تعریف می شوند.
برای ارتقای جایگاه هنر متعالی در چارچوب گفتمان فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی و با هدف شناسایی اجتماعات نخبگانی در زمینههای مختلف هنر متعهد و در اجرای اقدامهای ملّی 1ـ1ـ1، 2ـ1ـ3 و 4ـ1ـ5 از سند راهبردیکشور در امور نخبگان، اینآییننامه تصویب میشود:
برای رعایت اختصار، تعاریف زیر در اینآییننامه رعایت میگردد:
الف. بنیاد: منظور بنیاد ملّی نخبگان است.
ب. هنر: منظور هر یک از شاخههای هنری درگروههای هشتگانه: «هنرهای نمایشی»، «هنرهای تجسمی»، «هنرهای سینمایی»، «موسیقی»، «هنرهای سنتی»، «صنایع دستی»، «معماری و شهرسازی» و «هنرهای چندرسانهای» است.
ج. رویداد هنری: منظور هر یک از جشنوارهها و مسابقههای معتبر در حوزه هنر استکه به تأییدکمیسیون دائمی هیئتامنای بنیاد رسیده باشد.
باید اظهار داشت که برگزیدگان هنری در گروههای هشتگانه هنر و در دو رده «مستعد برتر هنری» و «سرآمد هنری» تعریف میشوند:
2ـ1. مستعد برتر هنری: فردی است با استعداد ویژهکه فعالیتهای هنریِ وی نشان از آتیه درخشان هنری داشته باشد ولی لازم است این استعداد به مدد لطف الهی، تلاش فردی و پشتیبانی مراجع ذیربط، هرچه بیشتر از قوّه به فعل درآید تا به «سرآمد هنری» تبدیل شود. مهمترین شاخصههای شناسایی مستعد هنری عبارت است از:
الف. آثار هنری وی دارای نشانههایی خلاقانه، نوآورانه، واجد ارزشهای بدیع هنری و متفاوت باکار عموم باشد؛
ب. آثار هنریِ او متعهدانه، اخلاقمدار و در مسیر تعالی انقلاب و آداب اسلامی ـ ایرانی باشد؛
ج. جوان، در محدوده سنی 15 تا 40 سالگی، باشد.
2ـ2. سرآمد هنری: فردی استکه بر اساس ذوق، خلاقیت سرشار و تلاش خود به جایگاهی ممتاز در میان همگنان دست یافته باشد. مهمترین شاخصههای شناسایی سرآمد هنری عبارت است از:
الف. صاحب سبک و شیوهای نوآورانه درآفرینشآثار هنری باشد و سالهای متمادی از عمر خود را در آن حوزه هنری به صورت فعال و پیشرو سپریکرده باشد؛
ب. آثار هنریِ او متعهدانه، اخلاقمدار و در مسیر تعالی انقلاب و آداب اسلامی ـ ایرانی باشد؛
ج. در محدوده سنی بالاتر از 40 سال باشد.
بر اساس شاخص های زیر:
الف برای کسب مدال افتخار هنری (از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آکادمی هنر جمهوری اسلامی جمهوری اسلامی و سایر موسسات)
ب برای موفقیت در حوادث هنری در سطوح ملی و بین المللی
ج ایجاد آثار نفیس
د با توجه به اخلاق اسلامی و آداب و رسوم ملی
ظ داشتن هنرمندان برجسته پژوهشی، آموزشی، تبلیغاتی، تبلیغاتی و هنری در زمینه هنر
و داشتن مدرک علمی و تخصص در حوزه هنر
توجه: اندازه گیری معیارهای شناسایی هنرمندان انتخاب شده پس از تصویب معیارهای داوطلب دائم هیئت مدیره، با توجه به روش تایید شده توسط هیئت انتخاب شورای انتخاب (تحت ماده 4)، توسط رئیس بنیاد
برای تدوین معیارهای شناسایی سرآمدان و مستعدان برتر هنری و پیشنهاد تصویب آن به بنیاد؛ با شرایط مذکور در آییننامه و شیوهنامه، «شورای شناسایی برگزیدگان هنری» با ترکیب زیر تشکیل میشود:
الف. معاون فرهنگی بنیاد (رئیس شورا)
ب. معاون پژوهشی فرهنگستان هنر
ج. یکی از معاونان نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری با انتخاب رئیس نهاد
د. یکی از معاونان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتخاب وزیر ذیربط
هـ . یکی از معاونان وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری با انتخاب وزیر ذیربط
و. یکی از معاونان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری با انتخاب رئیس سازمان
ز. یکی از معاونان سازمان تبلیغات اسلامی با انتخاب رئیس سازمان
ح. پنج تن از صاحبنظران هنری
تبصره 1: اعضای موضوع این مادّه با حکم رئیس بنیاد منصوب میشوند.
تبصره 2: مسؤولان موضوع بندهای «ج» تا «ز» باید مرتبط با یکی ازگروههای هنری باشند.
تبصره 3: سه تن از اعضای بند «ح» از میان اعضای هیئتعلمی رشتههای هنر و معماریِ دانشگاهها و پژوهشگاههایکشور و دو تن از میان هنرمندان و هنرشناسان برجستهکشور برای مدت دو سال با انتخاب و حکم رئیس بنیاد منصوب میشوند و انتخاب و انتصاب مجدد آنان بلامانع است.
تبصره 4: حدود وظایف، اختیارات و فرایندکاری شورا بر اساس شیوهنامهای استکه به تصویب رئیس بنیاد میرسد.
تبصره 5: دبیرخانه شورا در بنیاد تشکیل میشود و وظیفه تنظیم و ارسال دعوتنامهها، ثبت صورتجلسهها، ابلاغ مصوّبهها و پیگیری اجرای آنها را بر عهده دارد.
برای تسهیلِ مسیر فعالیتهای نخبگانی برگزیدگان هنری، بنیاد با همکاری نهادهای ذیربط، تسهیلاتی را در قالب «جایزه رشد هنری» و «جایزه سرآمدان هنری» اعطا میکند.
تبصره: تعداد برگزیدگان، شرح تفصیلی و اعتبار هر یک از جوایز بر اساس بودجه سالانه بنیاد و مبتنی بر شیوهنامهای است که به تصویب رئیس بنیاد میرسد.
لازم به ذکر است که این آییننامه مشتمل بر یک مقدمه، شش مادّه و هفت تبصره در تاریخ 15/7/1394 به تصویب کمیسیون دائمی و مطابق مصوبه جلسه پنجم هیئت امنا (تبصره 1 مادّه 3 آییننامه کمیسیون دائمی)، در تاریخ 29/7/1394 به تصویب هیئتامنای بنیاد ملّی نخبگان رسید و جایگزین «آییننامه شناسایی از برگزیدگان هنریکشور»، (موضوع مصوبه هفتمین جلسه هیئتامنای بنیاد ملّی نخبگان در تاریخ 12/7/1390) میشود و از تاریخ 1/1/1395 لازمالاجراست.
حسب مصوبه هیئتامنای بنیاد ملّی نخبگان در تاریخ 24/12/1395، بند «ج» مادّه 4، از شرایط تبصره 2 همان مادّه، مبنی بر لزوم ارتباطِ نماینده با یکی ازگروههای هنری، مستثنا است.