رفرنس نویسی یا ارجاع به منبع در واقع نماد اعتبار و اصالت یک نوشته علمی و سندی بر معتبر بودن مقاله ، کتاب و هرنوشته علمی می باشد که بدون آن هیچ مقاله و کتابی قابل قبول و معتبر نخواهد بود.
همه ما بعنوان دانشجو در تمام مراحل کارشناسی و در ادامه ، تحصیلات تکمیلی و از همه مهمتر پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری تحقیق های مختلفی را انجام داده ایم. ممکن است کنار همین تحقیقات عمدا یا سهوا مرتکب سرقت ادبی شده باشیم. اولین گام برای جلوگیری از هر گونه سرقت ادبی ، رعایت روش های رفرنس نویسی و ارجاع دهی در هنگام نگارش مقاله است. هنگامیکه از نوشته یا ایده فرد دیگری استفاده کردید ، لازم است لیست کاملی از اطلاعات نویسنده را در پایان نوشته خود تحت عنوان ، منابع ، درج نماید.این عمل را رفرنس دهی یا ارجاع دهی میگویند.
روش رفرنس دهی (American psychological association) توسط انجمن روانشناسی کشور آمریکا برای موسسات دانشگاهی بوجود آمد.این روش بیشتر برای کارهای پژوهشی و تحقیقات اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد.در این روش از هر چهار گوش کاغذ یک اینچ که حدود 2.54 سانتیمتر است ، فاصله اعمال میشود.فونت مورد استفاده معمولا times new roman میباشد.در این روش ، ارجاع دهی بخشی از اطلاعات در متن نوشته میشود و شکل کامل شده مشخصات منابع در انتهای فایل متنی یا همان منابع قید میشود.برای مثال اگر قسمتی از نوشتهی یک کتاب را مورد استفاده قرار میدهیم، بعد از اتمام جمله درداخل پرانتز، نام کتاب- نام نویسنده و سال انتشار را به عنوان رفرنس آن نوشته میآوریم. اگر متن استفاده شده ۲ نویسنده داشت نام هر دو را در پرانتز قید میکنیم و اگر بیش از ۲ نویسنده داشت، به نوشتن نام اولین نویسنده «و همکاران»، در داخل متن اکتفا میکنیم.
این روش معمولا برای نوشته های مربوط به شاخه های ادبیات و علوم انسانی ، مورد استفاده قرار می گیرد.در اکثر موارد که منبع ما کتاب است از این روش استفاده میکنیم.برای استناد برای هر منبع ، این روش نیاز به دو قسمت دارد.یکی در متن اصلی و دیگری در بخش منابع یا ارجاعات.. در متن اصلی دقیقاً بعد از تمام شدن متن استناد شده از کتاب، در داخل پرانتز، نام خانوادگی نویسنده با یک فاصله و شمارهی صفحه قید میشود؛ مثل (محمودی 45 )، و مابقی اطلاعات مربوط به کتاب در قسمت انتهایی یا همان منابع، آورده میشود.
این سبک برای تحقیقات و مقالات پزشکی مرسوم است و هر منبع به یک شماره نسبت داده میشود و با آوردن این شمارهها در متن نوشته، به منبع مورد نظر اشاره میکنیم. در بخش منابع یا ارجاعات هم یک لیست شمارهگذاری شده از رفرنسها به همراه کلیهی اطلاعات، در اختیار خواننده قرار میدهیم.
از این روش بیشتر برای نوشته ها و مطالب تاریخی استفاده میکنندو روشی استاندارد محسوب میشود.در انتهای هر نوشته ، با استفاده از شماره ، نوشته اقتباس شده از دیگران را نشان میدهد.توضیحات لازم را در پی نوشت میتوان اعمال کرد و دیگر لازم نیست در قسمت منابع توضیحاتی داده شود. پینوشت ها و منابع مثل هم هستند و فقط در فرمت نوشتاری با هم فرق دارند.
از نظر موارد استفاده مشابه با روش CMS است ، با این تفاوت که در روش CMS ، برای نوشته هایی است که قرار است انتشار یابند ، سازماندهی شده است ولی مکینتاش استاندارد انتشار نیست.
یک روش استاندارد برای تمام ژورنالها و مجلات میباشد.البته اکثر مواقع برای مقالات در زمینه های مهندسی و علوم کامپوتر ، استفاده میشود.
این روش ، یک روش استاندارد ایزو است برای ارجاع دهی ودر هرموضوعی مورد استفاده قرار میگیرد.این شیوه ارجاع دهی برای فایلهای متنی الکترونیکی بیشتر کاربرد دارد (XML-XSL) که از المانهایی خاص برای ارجاع، بهره میبرد.
این سبک بیشتر توسط دانشجویان به دو روش زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
استناد در متن: زمانی که از یک نقل قول استفاده میکنیم، بلافاصله بعد اتمام جمله داخل پرانتز نام نویسنده و سال را قید میکنیم.
در دیگر موارد از فهرست منابع استفاده میکنیم که در این حالت اطلاعات کامل را در فهرست منابع قید میکنیم.