تقاضا محور شدن پذیرش دانشجویان دکتری، بین المللی سازی نشریات در حوزه علوم انسانی، جذب دستیاران پژوهشی و ارتقا علوم انسانی بخشی از برنامه های معاونت پژوهشی وزارت علوم در ۱۴۰۰ به شمار می ورد.
به گزارش خبرنگار مهر، معاونت پژوهشی وزارت علوم در سال ۹۹ دستخوش تغییراتی بود و وزیر علوم در تیرماه سال گذشته در حکمی دکتر غلامحسین رحیمی شعرباف را به سمت معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم منصوب کرد. در سال ۹۹ اقدامات متعددی در حوزه ارتباط صنعت با دانشگاهها، تولیدات فناورانه کرونایی دانشگاهها، تدوین مصوبهای برای پذیرش پژوهشگران پسادکتری، تجهیز آزمایشگاههای تحقیقاتی مرکزی در دانشگاهها و … انجام شد و مأموریتهای جدیدی برای پژوهش و فناوری در سال ۱۴۰۰ در نظر گرفته شده که به برخی از آنها در گزارش زیر اشاره شده است:
صندوق توسعه علمی کشور راه اندازی میشود
یکی از برنامههای جدید وزارت علوم در حوزه پژوهشی، پیگیری برای راه اندازی صندوق توسعه علمی کشور است؛ با تأسیس این صندوق پشتوانه مالی خوبی برای پایان نامههای کارشناسی ارشد و رسالههای دکتری فراهم خواهد شد. معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم در همین زمینه گفته است: ایجاد صندوق توسعه علمی کشور اقدامی مناسب برای توسعه جهت مند دورههای تحصیلات تکمیلی است. این طرح قرار است در سال ۱۴۰۰ پیگیری و به مرحله اجرا برسد.
ارتقا علوم انسانی و اسلامی در دستور کار وزارت علوم
معاون پژوهشی وزیر علوم در اواسط سال ۹۹ اعلام کرد یکی از برنامههای ویژه این معاونت ارتقا و تعالی علوم پایه، علوم انسانی و اسلامی است که یا مرتبط با پژوهشگاهها و نهادهای پژوهش هستند یا وابسته به وزارت علوم، یا با مجوز وزارت علوم تأسیس شدند. این برنامه قرار است امسال به صورت جدی تر اجرایی شود. در همین زمینه وزارت علوم برای هر استادی که در این زمینه کار کند اعتباری در نظر گرفته و به آنها پژوهشگر پسا دکتری و گرنت داده خواهد شد.
بین المللی سازی نشریات در حوزه علوم انسانی
مدیر کل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی معاونت پژوهشی در همین زمینه گفته است: یک برنامه کلان برای کل مجلات و یک برنامه خاص برای مجلات علوم انسانی و بین المللی سازی آنها داریم و از نشریات خاص در حوزه علوم انسانی هم حمایت مالی خواهیم داشت و هم در صورت نیاز کمیسیون نشریات وزارت علوم به آنها برای بینالمللی سازی، مشاوره و آموزش داده خواهد داد.
۴ برنامه برای تقاضا محور کردن پذیرش دانشجوی دکتری
مسولان پژوهشی وزارت علوم بر محدودیت در پذیرش دانشجوی مقطع دکتری تاکید ویژه ای دارند و برنامههایی برای تقاضا محور کردن پذیرش دانشجوی دکتری در دستور کار خود قرار دادهاند. این معاونت سبدی شامل چهار برنامه گسترش دورههای پسادکتری، فراخوان پذیرش دانشجوی پسادکتری از سوی استادانی که پژوهانه داخلی و خارجی دارند، گسترش دورههای کوتاهمدت تحقیقاتی دانشجویان دکتری و پژوهانه محور و موضوع محور کردن دانشجویان دکتری را در سال گذشته تدوین کرده که برخی از این برنامهها از سال گذشته اجرایی شد و برخی دیگر قرار است امسال به مرحله اجرا برسد.
جذب پژوهشگران پسا دکتری در دانشگاهها
همچنین براساس آئین نامه جذب پژوهشگران پسا دکتری، دانشجوی دکتری تخصصی براساس طرح پژوهش و فناوریِ در اختیار استاد میزبان، اقدام به پروپوزال میکند و در صورت تاکید استاد میزبان و مؤسسه دوره پسادکتری را میگذارند. این آئین نامه با هدف تأمین پژوهشگر مورد نیاز و بهره گیری از توانمندیهای دانش آموختگان دکتری، ارتقای مهارتهای تخصصی پژوهشگران و ایجاد انگیزه و کمک به توان اجرایی اعضای هیأت علمی اجرایی شد. مدت دوره پسادکتری بنا به نیاز مؤسسه و تأمین اعتبار مالی حداقل یکسال و قابل تمدید تا سه سال است.
آنطور که وزارت علومیها گفتهاند، قرار است شیوه پذیرش دانشجوی دکتری در دانشگاهها از سال ۱۴۰۰ تغییر کند و جذب دانشجوی دکتری بر اساس نیاز محوری و گرنت اساتید خواهد بود. به گفته مشاور معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، دانشگاههایی که در سالهای اول بر اساس این شیوه دانشجو جذب کنند، امکان جذب دانشجوی بیشتری به آنها داده خواهد شد، در سالهای بعدی به تدریج و با درصدهای مشخصی به سمت نقطه ایده آل حرکت خواهیم کرد تا جایی که به صورت جدی دانشجوی دکتری را نیاز محور کنیم.