یکی از فعالیت های بسیاری از افراد در بازار امروز ، خرید و فروش طلا است. در این مقاله سعی می کنیم نکاتی را بیان کنیم که با دانستن آنها در هنگام خرید یا فروش ، کمتر دچار مشکل خواهیم شد.
افراد به دلایل و اهداف مختلف به طلافروشی ها مراجعه کرده و قصد خرید یا فروش طلا می کنند. در اکثر موارد به دلیل عدم آگاهی کافی ، معمولا تنها قیمت یک گرم طلا را از فروشنده سوال می کنند و در گوشه ای می ایستند تا هزینه کلی مشخص گردد. در مواردی دیده شده است که در این وضعیت ، برخی از فروشنده ها ، از نا آگاهی مشتریان خود نهایت سو استفاده انجام داده و با بالا و پایین کردن جزئی اعداد و ارقام و دستکاری وزنه ها یا حتی تنظیمات ماشین حساب ، سود های بسیاری به جیب زده اند. از این رو با داشتن برخی اطلاعات می توان از ضرر های احتمالی جلوگیری کرد.
ما برای اینکه اطلاعات موثق و دقیق به شما ارائه کنیم به سراغ اتحادیه طلا فروشان و یک وبسایت معتبر دیگر رفتیم تا اطلاعات را مو به مو به همراه مثال کاملا ساده و ملموس در اختیار شما کاربران بگذاریم. اما قبل از هر چیز شما با یک سری مفاهیم و تعاریف ابتدایی که خاصه طلا فروشان است باید آشنا شوید و سپس به سراغ فرمول ها و محاسبات برویم.
تعاریف و اصطلاحات طلا:
اونس:
هر اونس طلا یا به عبارتی یک اونس طلا برابر است با ۱۰۳۴۳۱/ ۳۱ گرم باعیار (۹۹۹. ۹) که عیار (۲۴) هم خوانده میشود.
مظنه طلا:
یعنی قیمت ۶۰۸/ ۴ گرم طلای۱۷عیار یا (۷۰۵).
مثقال:
یک مثقال طلا برابر با ۶۰۸/ ۴ گرم است.
سوت:
به عبارت دیگر اگر هر گرم را به هزار واحد تقسیم کنیم، هر قسمت یک سوت است. پس هر گرم ۱۰۰۰ سوت است.
قیراط:
هر قیراط برابر با ۲۰۰ سوت است.
سکه تمام بهارآزادی:
(قدیمی و امامی) عیار ۶/ ۲۱ است؛ یا همان عیار (۹۰۰) که عیار ۲۲هم خوانده میشود، وزن هرسکه۱۳۳ /۸ گرم است.
سکه نیم بهار آزادی:
(وزن ۰۶۶۵ / ۴ گرم با عیار۹۰۰ ) است.
سکه ربع بهارآزادی:
(وزن ۰۳۲۲۵/ ۲ گرم با عیار۹۰۰) است.
حال که با اصطلاحات رایج طلا آشنا شدید اجازه دهید به سراغ فرمولها و روش محاسبات قیمت طلا بر اساس اطلاعات برویم. برای این کار به سراغ اتحادیه طلا و جواهرات رفته ایم که باز هم لازم است با یک سری مفاهیم ابتدایی آشنا شوید.
قیمت روز طلا:
قیمت روز طلا یا مظنه یا فی طلا هر سه به یک معنی میباشد. قیمت طلا براساس هماهنگی لازمه بین اتحادیه طلا و جواهر با بانک مرکزی ایران مشخص میگردد و همچنین تغییر در اوضاع سیاسی و نحوه ثبات اقتصادی در آن دخیل است، بطوریکه همزمان با افزایش نابسامانی سیاسی در هر کشوری قیمت طلا نیز بعلت پشتوانه بودن آن در حال افزایش خواهد بود. معمولاٌ در ایران مظنه را براساس یک مثقال طلای ۷۰۵ یا ۱۷ عنوان میکنند که فروشنده میتواند آن را تبدیل به گرم و هر عیار مورد نیاز خود نماید. البته قیمت یک گرم طلای ۱۸ عیار آب شده نیز بعنوان مظنه استفاده میگردد. برای مثال یک مثقال عیار ۱۷ مقدار ۱۷۰۰۰۰ ریال باشد.
تمام شما با لغت اجرت آشنا هستید و مطمئنا میدانید که علاوه بر ارزش طلا شما میبایست دستمزد و حقوق کسانی که بر روی آن قطعه طلای خام کار کردهاند را هم بپردازید؛ پس به مقدار پولی که بابت هر گرم ساخت به کارخانه و کلاً به بنکدار پرداخت میگردد، اجرت میگویند. اجرت کار، تنوع خاصی دارد و کارهایی که مدل جدیدتری باشند، معمولاٌ اجرات بالاتری دارند. اجرت در جواهرسازی بعلت دقت زیاد کار و همچنین احتمال کسری زیادتر و استفاده از سنگهای قیمتی که احتمال شکستن آن وجود دارد، معمولاً بالاتر است و بعضی اوقات تا ۴ الی ۶ درصد قیمت طلا نیز رسیدهاست. در کشورهای اروپایی نوع کار اجرات دارد، یعنی اجرت را با فلز نمیسنجند، بلکه با کار انجام شده میسنجند. ولی در ایران یک نوع کار برروی دو فلز اجرتهای متفاوتی دارد. مثلاً کار قلمزنی برروی طلا گرمی ۴۰۰۰ ریال و برروی نقره گرمی ۴۰۰ ریال میباشد.
سود فروش:
عرف عام در بازار بین ۵% الی ۱۰% میباشد. با داشتن این چهار عامل میتوان قیمت فروش را به سهولت محاسبه نمود.
روش محاسبه قیمت طلا:
خب حال با داشتن سه مورد بالا به انضمام وزن آن قطعه طلا میتوانیم به محاسبه قیمت نهایی طلا با استفاده از فرمول بنشینیم.
قیمت کل = مالیات بر ارزش افزوده + سود فروش + (وزن کل× (اجرت هر گرم+ قیمت هر گرم))
مثال :
فرض کنید به یک طلا فروشی مراجعه کردید و یک انگشتر طلا به وزن دو گرم نظر شما جلب کرده حالا قصد دارید آن را خریداری کنید از فروشنده چند چیز را بپرسید یک قیمت امروز چقدر است فرض میکنیم هر گرم طلا ۱۱۳۰۰۰ تومان بود وقتی پرسیدید حتما خودتون هم به تابلو نصب شده در فروشگاه نظر بیاندازید که فروشنده قیمت نجومی از خودش بیان نکند، دوم اینکه مزد ساخت یا همان اجرت ساخت آن چقدر است، فرض میگیریم اجرت ساخت ۵۰۰۰ تومان است و سوم به ترازوی آن نگاه کرده و وزن را خودتان با چشمان خودتان ببینید در بالا گفتیم انگشتر دو گرم بود. خوب اطلاعات اولیه را گرفتید حالا بریم سراغ محاسبه قیمت طلا و اینکه چقدر باید پول پراخت کنیم.
قیمت کل = مالیات بر ارزش افزوده + سود فروش + (وزن کل× (اجرت هر گرم+ قیمت هر گرم) )
۲۵۷٫۲۴۷ = ۹% + ۷% ( ۲ گرم ( ۵۰۰۰ + ۱۱۳۰۰۰ ) )
بنابراین انگشتر ۲۵۷ هزار و ۲۴۷ تومان پای شما آب می خورد.:
تحت هیچ شرایطی فریب چیزی به اسم طلای ۲۴ عیار را نخورید. تنها طلایی که ۲۴ عیار خالص است، شمش طلاست و به خاطر اینکه شمش فلز نرمی است، نمیشود به تنهایی از آن زیورآلات ساخت. سازندگان طلا برای اینکه آن را به زیورآلات تبدیل کنند، مس و نقره به آن اضافه میکنند تا با پایین آمدن عیار، قابل ساخت باشد.
سکه بخرید نه طلا:
اگر هدفتان از خرید طلا، داشتن سرمایه است، بهتر است سکه بخرید. این به معنای آن نیست که ارزش سکه و طلا با هم متفاوت است. این دو ارزش یکسانی دارند، اما موقع فروش سکه، سود بیشتری نصیب شما میشود. سکه اجرت ساخت ندارد، اما وقتی بخواهید زیورآلاتتان را بفروشید، رقمی برای اجرت ساخت از آن کم میشود.
نحوه تشخیص طلا از نقره و پلاتین:
شخیص طلا از نقره و پلاتین کار راحتی است. بر اساس یک اصل کلی، بیشتر طلاها با حرف انگلیسی K در کنار عددی که نشان دهنده عیار آن است، بارگذاری میشوند. نقره ها را با علامت بیضی، مهر میکنند و پلاتین هم با حروف PT مشخص میشود، به خاطر همین برای تشخیص این تفاوت کار سختی ندارید.
بازار طلاهای دست دوم مدت هاست که داغ است؛ تشخیص طلای دست اول و دست دوم شاید تا حدودی مشکل باشد. سادهترین راه برای این که دست دوم بودن طلا را تشخیص بدهید، یک نگاه به ظاهر آن، به خصوص به قفل و بندی است که در آن به کار رفته. در طلای دست دوم، این قسمت ها در مقایسه با بخش های دیگر کمتر براق اند و به خاطر استفاده هایی که از طلا شده، خش هایی هم در این بخش ها دیده می شود.