سینا ترجمه
در این مقاله نحوه ارزشیابی مدارک در کشور تاجیکستان را مورد ارزیابی قرار می دهیم
دوره آموزش ابتدايي در كشور تاجیکستان 9 سال به طول مي‌انجامد. دانش‌آموزان سپس مي‌توانند در دبيرستان‌هاي متوسطه به مدت 2 سال تحصيلات خود را ادامه دهند و ديپلم دبيرستان دريافت نمايند. دانش‌آموختگان دبيرستان‌هاي متوسطه مجاز به ادامه تحصيل در مؤسسات آموزش عالي مي‌باشند.
آموزش عالي در كشور تاجیکستان توسط مؤسسات آموزش عالي شامل دانشگاه‌ها و انستیتوها ارائه مي‌شود. آموزش عالي در كشور تاجیکستان تحت نظارت وزارت آموزش این کشور مي‌باشد. در كشور تاجیکستان سه سطح آموزش عالي وجود دارد: 1) دوره كارشناسي و ديپلم تخصصي؛ 2) دوره كارشناسي ارشد؛ 3) دوره نامزد علوم برابر با دوره (Ph.D).
1. :(Bakalavr (Bachelor شامل 4 سال تحصيل در مؤسسات آموزش عالي.
2. :Specialist Diploma شامل حداقل 5 سال تحصيل پيوسته پس از ديپلم دبيرستان است. این مدرك نشاندهنده يك تخصص حرفه‌اي است و دارندگان اين مدرك مجاز به فعاليت در مشاغل تخصصي و ادامه تحصيل در دوره دكتري مي‌باشند.
3. :(Magistr (Master شامل 2 سال تحصيل پس از دوره Bakalavr و دفاع از پايان نامه و گذراندن امتحانات نهايي مي‌باشد.
4. :(Kandidat Nauk (Candidate of Science شامل حداقل 3 سال تحصيل با داشتن مدرك Specialist Diploma يا( Magistr (Master است. دانشجويان در اين دوره با روش‌هاي مختلف تحقيق و آموزش آشنا مي‌شوند و در برخي دروس رشته مربوط امتحان مي‌دهند. پس از تهيه رساله دكتري و دفاع از آن، مدرك Kandidat Nauk به دانش‌آموختگان ارائه مي‌شود.
1. مدارك Bakalavr صادره از دانشگاه‌هاي معرفي شده، با حداقل 4 سال تحصيل حضوری و تمام وقت به شرط دارا بودن ديپلم 12 ساله دبيرستان يا پيش دانشگاهي، پس از بررسي علمي كه شامل آزمون كتبي است، و همچنين پس از احراز تسلط متقاضي به زبان تحصيل در كشور خارجي (شامل قابليت‌هاي گفتاري و نوشتاري به زبان رسمي تحصيل و یا زبان رسمي كشور محل تحصيل)، در صورت موفقيت "كارشناسي" ارزشيابي مي‌شوند.
تبصره: مدارك تحصيلات نيمه حضوري و غير حضوري در مقطع كارشناسي چنانچه تاريخ شروع به تحصيل بعد از اول نوامبر 2008 باشد، "غير قابل ارزشيابي" خواهد بود. همچنين حضور متقاضي (به استناد گذرنامه) در تاريخ مورد اشاره در گواهي شروع به تحصيل صادره از دانشگاه محل تحصيل الزامي است. در خصوص آن دسته از متقاضيان ادامه تحصيل در مقطع كارشناسي كه به صورت غير حضوري اقدام به اخذ گواهي شروع به تحصيل نموده و به استناد گذرنامه، پس از اول نوامبر 2008 و حداکثر تا شش ماه پس از تاریخ مذکور در كشور محل تحصيل حضور يافته‌اند، تعداد واحدهاي لازم جهت اخذ آزمون توسط كميسيون تعيين مي‌گردد. بدیهی است پس از فرصت 6 ماهه مذکور، حضور متقاضی در کشور محل تحصیل همزمان با تاریخ شروع به تحصیل الزامی است.
2. مداركMagister/Specialist Diploma صادره از دانشگاه‌هاي معرفي شده با توجه به دوره‌هاي تحصيلي قبل از دانشگاه و محتواي دروس دانشگاهي، به ترتیب با حداقل پنج سال تحصيل حضوری و تمام وقت و به شرط دارا بودن ديپلم 12 ساله دبيرستان يا پيش دانشگاهي، یا با دارا بودن مدرک کارشناسی معتبر با حداقل دو سال تحصیل حضوری و تمام وقت، پس از بررسی علمی که شامل آزمون کتبی است، و همچنين پس از احراز تسلط متقاضي به زبان تحصيل در كشور خارجي (شامل قابليت‌هاي گفتاري و نوشتاري به زبان تحصیل و زبان پايان نامه یا زبان رسمي كشور محل تحصيل)، در صورت موفقیت "كارشناسي ارشد" ارزشيابي مي‌شوند.
در صورتی که مدارک مقاطع Bakalavr و Magister يا (Specialist Diploma) از دانشگاه‌های این حوزه جداگانه ارائه شود، اخذ آزمون از هر مقطع بطور مستقل الزامی است. در مورد مدارك كارشناسي ارشد پيوسته نيز اخذ آزمون از هر دو مقطع كارشناسي و كارشناسي ارشد الزامي است. همچنين چنانچه متقاضي با ارائه تقاضاي كتبي، خواستار ارزشيابي مدرك Magister يا (Specialist Diploma) خود به ماخذ "کارشناسی" باشد، آزمون در سطح کارشناسی به عمل خواهد آمد. در چنين حالتي، متقاضي نمي‌تواند بعداً تقاضايي براي بررسي مدارك خود در سطح كارشناسي ارشد ارائه نمايد.
تبصره: مدارك تحصيلات نيمه حضوري و غير حضوري در مقطع كارشناسي ارشد چنانچه تاريخ شروع به تحصيل بعد از اول نوامبر 2008 باشد، "غير قابل ارزشيابي" خواهد بود. همچنين حضور متقاضي (به استناد گذرنامه) در تاريخ مورد اشاره در گواهي شروع به تحصيل صادره از دانشگاه محل تحصيل الزامي است. در خصوص آن دسته از متقاضيان ادامه تحصيل در مقطع كارشناسي ارشد كه به صورت غير حضوري اقدام به اخذ گواهي شروع به تحصيل نموده و به استناد گذرنامه، پس از اول نوامبر 2008 و حداکثر تا شش ماه پس از تاریخ مذکور در كشور محل تحصيل حضور يافته‌اند، تعداد واحدهاي لازم جهت اخذ آزمون توسط كميسيون تعيين مي‌گردد. بدیهی است پس از فرصت 6 ماهه مذکور، حضور متقاضی در کشور محل تحصیل همزمان با تاریخ شروع به تحصیل الزامی است.
3. مدارك Ph.D.) Kandidat Nauk ) كه شروع تحصيل دورة مربوط به آنها بعد از اول نوامبر 2008 باشد مشروط به انتشار حداقل دو مقاله كامل (Full Paper) در نشريات معتبر علمي‌ـ پژوهشي، منتشره در كشورهاي غير از كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه٭ كه حداقل يكي از آنها داراي نمايه (Index) بين المللي باشد، و همچنين پس از احراز تسلط متقاضي ارزشيابي مدارك تحصيلي خارجي به زبان تحصيل در كشور خارجي (شامل قابليت‌هاي گفتاري و نوشتاري به زبان تحصیل و زبان رساله و یا زبان رسمي كشور محل تحصيل)، با رعايت ساير ضوابط و مقررات قابل بررسي و ارزشيابي است. ضمناً رساله دكتري بايد توسط شخص متقاضي (نه از طريق مترجم) نگاشته و ارائه شده باشد.
تبصره 3-1: هر مقاله بايد داراي شرايط ذيل باشد:
مقالات توسط حداقل دو عضو هيات علمي متخصص در رشته مربوط بررسي و تأليف آنها توسط متقاضي احراز خواهد شد.
٭ چاپ مقاله در نشريات علمي پژوهشي داراي نمايه (Index) بين المللي و ضريب تأثير (Impact Factor) منتشره در كشورهاي فدراسيون روسيه، جمهوری بلاروس، جمهوري اوكراين، لهستان، روماني، بلغارستان، جمهوري چك، اسلواكي، اسلووني، لتوني و ليتواني، مشروط به اين كه متقاضي، دانش‌آموخته كشور منتشر كننده نشريه نباشد نيز بلامانع است.
تبصره 3-2: چنانچه تاريخ شروع به تحصيل قبل از اول نوامبر 2008 باشد، ارزشيابي مدارك تحصيلي صادره از دانشگاه‌هاي حوزه ياد شده در مقطع دكتري منوط به ارائه حداقل يك مقاله كامل علمي (Full Paper) برگرفته از رساله دکتری در نشريات علمي- پژوهشي، منتشره در كشورهاي غير از كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه٭ و داراي نمايه (Index) بين المللي با رعايت شرايط مندرج در تبصره 3-1 مي‌باشد.
تبصره 3-3: مدارك تحصيلات غيرحضوري در مقطع دكتري (چنانچه تاريخ شروع به تحصيل بعد از اول نوامبر 2008 باشد) "غير قابل ارزشيابي" خواهد بود. همچنين حضور متقاضي (به استناد گذرنامه) در تاريخ مورد اشاره در گواهي شروع به تحصيل صادره از دانشگاه محل تحصيل الزامي است. در خصوص آن دسته از متقاضيان ادامه تحصيل در مقطع دكتري كه به صورت غير حضوري اقدام به اخذ گواهي شروع به تحصيل نموده و به استناد گذرنامه، پس از اول نوامبر 2008 و حداکثر تا شش ماه پس از تاریخ مذکور در كشور محل تحصيل حضور يافته‌اند، علاوه بر لزوم انتشار حداقل يك مقاله برگرفته از رساله دكتري در نشريات علمي- پژوهشي داراي نمايه بين المللي منتشره در كشورهاي غير از كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه (وفق ضوابط ارزشيابي مدارك تحصيلي مقطع دكتري با تاريخ شروع به تحصيل قبل از نوامبر 2008 – تبصره 3-2)، احراز توانمندي‌هاي علمي- پژوهشي و حرفه اي اين دسته از متقاضيان از طريق اخذ آزمون جامع و يا برگزاري جلسه دفاعيه الزامي است. بدیهی است پس از فرصت 6 ماهه مذکور، حضور متقاضی در کشور محل تحصیل همزمان با تاریخ شروع به تحصیل الزامی است.
تبصره3-3: دانشجويان بورسيه وزارت علوم، تحقيقات و فناوري به اين دليل كه در گزينش‌هاي علمي مربوط قبول شده و در طول تحصيل تحت نظارت علمي اداره كل بورس و اعزام و نماينده علمي وزارت متبوع بوده‌اند ملزم به ارايه مقاله موضوع بند 3 نيستند.
منظور از نظارت علمي، ارايه گزارش منظم پيشرفت علمي شش ماهه به نماينده علمي وزارت متبوع مستقر در سفارت جمهوري اسلامي ايران در مسكو یا بلاروس (شش گزارش در طول دوره تحصيل دكترا) و تأييد دانشگاه محل خدمت است.
تبصره3-4: مدارك موضوع بندهاي یک، دو و سه صادره از دانشگاه‌هايي كه نامشان در فهرست ذيل آورده نشده است نيز به شرط آنكه تاريخ اتمام تحصيلات قبل از ژانويه 2002 ميلادي باشد بر اساس معيار مذكور در همان بندها بررسي و ارزشيابي مي‌شوند.
1. مداركBakalavr صادره از دانشگاه‌هاي معرفي شده، با حداقل 4 سال تحصيل حضوری و تمام وقت به شرط دارا بودن ديپلم 12 ساله دبيرستان يا پيش دانشگاهي با معدل کتبی حداقل 14 در رشته مرتبط با رشته تحصیلی مقطع کارشناسی و داشتن گواهی قبولی در آزمون زبان قبل از اخذ پذیرش*، پس از بررسي علمي كه شامل آزمون كتبي است (در صورت لزوم به تشخیص کمیسیون ارزشیابی)، "كارشناسي" ارزشيابي مي‌شوند.
* حداقل نمره قبولی آزمون زبان (TOLIMO(50)، MSRT(50)، IELTS(5)، TOEFL ibt(60)، TOEFL pbt(480 چنانچه زبان تحصیل روسی باشد، پس از اتمام تحصیلات، قبولی در آزمون زبان روسی الزامی است.
2. مداركMagister صادره از دانشگاه‌هاي معرفي شده با توجه به دوره‌هاي تحصيلي قبل از دانشگاه و محتواي دروس دانشگاهي، با حداقل دو سال تحصیل حضوری و تمام وقت، به شرط دارا بودن مدرک کارشناسی معتبر با معدل حداقل 14 در رشته مرتبط با گروه آموزشی تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد و داشتن گواهی قبولی در آزمون زبان قبل از اخذ پذیرش*، پس از بررسي علمي كه شامل آزمون كتبي است (در صورت لزوم به تشخیص کمیسیون ارزشیابی)، "كارشناسي ارشد" ارزشيابي مي‌شوند.
* حداقل نمره قبولی آزمون زبان (TOLIMO(50)، MSRT(50)، IELTS(5)، TOEFL ibt(60)، TOEFL pbt(480 چنانچه زبان تحصیل روسی باشد، پس از اتمام تحصیلات، قبولی در آزمون زبان روسی الزامی است.
تبصره: مدارك Specialist Diploma چنانچه تاریخ شروع به تحصیل پس از 2012 باشد، قابل ارزشیابی نیست.
3. مدارك Ph.D.) Kandidat Nauk ) با حداقل سه سال تحصیل حضوری و تمام وقت، به شرط دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد معتبر با معدل حداقل 16، یکسان بودن رشته تحصیلی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری و داشتن گواهی قبولی در آزمون زبان قبل از اخذ پذیرش*، مشروط به انتشار حداقل دو مقاله كامل (Full Paper) در نشريات معتبر علمي‌ـ پژوهشي، منتشره در كشورهاي غيراز كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه** كه حداقل يكي از آنها داراي نمايه (Index) بين المللي باشد، با رعايت ساير ضوابط و مقررات قابل بررسي و ارزشيابي است. ضمناً رساله دكتري بايد توسط شخص متقاضي (نه از طريق مترجم) نگاشته و ارائه شده باشد.
تبصره 3-1: هر مقاله بايد داراي شرايط ذيل باشد:
مقالات توسط حداقل دو عضو هيات علمي متخصص در رشته مربوط بررسي و تأليف آنها توسط متقاضي احراز خواهد شد.
* حداقل نمره قبولی آزمون زبان (TOLIMO(50)، MSRT (50)، IELTS (5)، TOEFL ibt (60)، TOEFL pbt(480 چنانچه زبان تحصیل روسی باشد، پس از اتمام تحصیلات، قبولی در آزمون زبان روسی الزامی است.
** چاپ مقاله در نشريات علمي پژوهشي داراي نمايه (Index) بين المللي و ضريب تأثير (Impact Factor) منتشره در كشورهاي فدراسيون روسيه، جمهوری بلاروس، جمهوري اوكراين، لهستان، روماني، بلغارستان، جمهوري چك، اسلواكي، اسلووني، لتوني و ليتواني، مشروط به اين كه متقاضي، دانش‌آموخته كشور منتشر كننده نشريه نباشد نيز بلامانع است.
تبصره 3-2: دانشجويان بورسيه وزارت علوم، تحقيقات و فناوري به اين دليل كه در گزينش‌هاي علمي مربوط قبول شده و در طول تحصيل تحت نظارت علمي اداره كل بورس و اعزام و نماينده علمي وزارت متبوع بوده‌اند ملزم به ارايه مقاله موضوع بند 3 نيستند. منظور از نظارت علمي، ارايه گزارش منظم پيشرفت علمي شش ماهه به نماينده علمي وزارت متبوع مستقر در سفارت جمهوري اسلامي ايران در مسكو یا بلاروس (شش گزارش در طول دوره تحصيل دكترا) و تأييد دانشگاه محل خدمت است.
