نگارش یک مقاله علمی

یک مقاله علمی از بخش های مختلفی تشکیل یافته که به ترتیب به توضیح آنها میپردازیم.

عنوان ، اسامی نویسندگان ، چكیده ، مقدمه ، پیشینه تحقیق ، روش تحقیق ، نتایج ، بحث و نتیجه گیری و منابع

عنوان

یکی از مهمترین موضوعات نگارش مقاله انتخاب عنوان متناسب با موضوع آن است.کلمه یا جملاتی که مفهوم و اهداف کلی مقاله را با حراکثر یک سطر در اختیار خوانندگان قرار دهد.

اسامی نویسندگان

معمولا در زیر عنوان مقاله اسامی نویسنده یا نویسندگان ذکر میشود.البته در کشور ما نوشتن عنوان دانشگاه با رتبه ی علمی نویسنده به صورت زیر نویس مرسوم است.

چکیده

عصاره یک مقاله در قالب یک صفحه است که با خواندن آن ، اطلاعات کلی در مورد پژوهش و نتایج آن به خواننده انتقال می یابد. در ابتدا موضوع یا هدف پژوهش در 40 الی 50 کلمه توضیح داده می شود و در ادامه روش پژوهش ، که شامل جامعه ، نمونه، روش اجرا، زمان و مكان اجرای پژوهش و ابزار جمع آوری داده ها است مجموعا در حداكثر300  کلمه توضیح داده می شود و با شرح تحلیل یا نتایج کلی در 50 کلمه آن را به اتمام میرسانند.

مقدمه

قرار دادن نکات کلیدی در مقدمه یک مقاله علمی باید بسیار حائز اهمیت باشد. موضوع یا مساله پژوهش ، پیشینه پژوهش وهدف از انجام پژوهش از جمله نکات کلیدی هستند که باید به آن ها توجه کرد.موارد زیر باید مورد توجه نویسنده قرار گیرد:

1. هدف از انجام پژوهش

2. تعریف دقیق اصطلاحات و مفاهیم بكار رفته در پژوهش

3. پروژه ی  پژوهش ( شامل مبانی نظری و تحقیقات انجام شده قبلی در زمینه پژوهش كه در آن نقاط قوت و یا احیاناً ضعف این پژوهشها تحلیل شود و چگونگی ارتباط آنها با تحقیق حاضر مشخص گردد و تفاوت تحقیق حاضر با آنها تبیین شود) 

4. سوالات یا فرضیاتی كه تحقیق در پی پاسخ گویی به آنها است.

روش تحقیق

 این قسمت از یك مقاله پژوهشی شامل توضیح در مورد نوع تحقیق (هم از جهت هدف در نظر گرفته شده برای پژوهش و هم از نظر روش انجام پژوهش)، جامعه و نمونه و روش نمونه گیری، ابزار تحقیق و روشن نمودن میزان روایی و پایایی ابزار و توضیح در خصوص چگونگی مراحل انجام پژوهش است.

نتایج تحقیق

در این قسمت نویسنده باید موارد زیر را در صورت دقیق و با رعایت خلاصه نویسی تبیین کند.

1.  یافته های حاصل از پژوهش

2.  بیان یافته ها به شیوه ای دقیق و روشن

3.  تحلیل این نكته كه آیا نتایج بدست آمده پاسخگوی سوالات یا فرضیات تحقیق هست یا خیر

4.  مشخص نمودن یافته های مهم حاصل از این پژوهش

بحث و نتیجه گیری

موارد زیر باید بصورت دقیق و با رعایت خلاصه نویسی تبیین شود.

1. ذكر اهداف انجام پژوهش

2.  تبیین میزان ارتباط یافته های حاصل از پژوهش با اهداف در نظر گرفته شده از انجام پژوهش

3.  تعمیم پذیری یافته های پژوهش

4.  مقایسه یافته های پژوهش با پژوهش های قبلی وذكر دلایل احتمالی برای توافق یا عدم توافق بین نتایج

5.  محدودیت های پژوهش

6. پیشنهاد برای پژوهشهای آینده در این خصوص و بالاخره 6 – نتیجه نهایی كه از پژوهش حاصل شده است.

منابع

در تمام پژوهش های علمی به منظور بیان موضوع  ، در هر یک از قسمت های پژوهش، یافته ها و نظرات سایر پژوهشگران را بعنوان شاهد بر مدعا آورده می شود.در این حال نام و نام خانوادگی نویسنده یا نویسندگان با تاریخ چاپ اثر در پارانتز بلافاصله بعد از مطلب استفاده شده آورده شود ، در واقع یكی از ملاك های ارزشیابی یك مقاله علمی چگونگی استفاده از منابع دسته اول و بروز است .هر چه غنای علمی منابع استفاده شده در مقاله بیشتر و بهتر باشد مقاله از استحكام علمی بیشتری برخوردار است.

نحوه نگارش مقاله ها در فهرست منابع

نام خانوادگی ، نام و یا حرف اول نام (سال انتشار مقاله)، عنوان مقاله، نام مجله ،شماره مجله، صفحه شروع و پایان مقاله آورده می شود.

نحوه نگارش منبع كتاب

نام خانوادگی ،نام یا حرف اول نام (سال انتشار كتاب )، عنوان كتاب ، نام شهر محل انتشار ، نام موسسه انتشاراتی آورده میشود.
نحوه نگارش منبع كتاب ترجمه شده در فهرست منابع

نام خانوادگی (مولف)، نام یا حرف اول نام ،(سال چاپ كتاب به زبان فارسی)، نام كتاب ، نام مترجم ،نام انتشاراتی، نام شهر آورده میشود

نحوه نگارش منبع مقالات ارائه شده در كنفرانسها یا كنگره ها

نام خانوادگی ، نام (سال برگزاری كنفرانس ) موضوع مقاله در اولین یا چندمین كنفرانس ، شهر و كشور محل برگزرای كنفرانس 

نحوه نگارش منبع گرفته شده از شبكه اینترنت 

نام خانوادگی نویسنده ، نام ،موضوع مقاله ، تاریخ گرفتن از شبكه ، آدرس سایت.

منابع قابل استناد

منابعی كه می توان در نگارش یک مقاله علمی بدان رجوع کرد :

1.  كتابهای منتشر شده در زمینه پژوهش مورد نظر : هرچه كتابها بروزتر و از منابع دانشگاهی و تحقیقاتی شناخته شده تر باشد و از وزن علمی بالاتری برخوردار باشد در پژوهش با اطمینان بیشتری می توان از آنها استفاده نمود . 

2.  مقالات علمی منتشر شده در مجلات علمی ـ پژوهشی و علمی ـ ترویجی 

3.  پایان نامه ها ی دكتری و كارشناسی ارشد دانشجویان دانشگاه ها 

4.  مقالات منتشر شده در همایشها و كنفرانسهای علمی معتبر 

5.  سایت های علمی شبكه اینترنت 

لازم به ذكر است كه معمولا" مطالب منتشر شده در روزنامه ها و نشریات غیر علمی و غیر تخصصی قابل استناد و یا استفاده در یك پژوهش علمی و یا تنظیم یك مقاله پژوهشی نیستند.