رایگان شدن تحصیل افراد تحت پوشش بهزیستی در پردیس های دانشگاهی

اخیرا هیات عمومی دیوان عدالت اداری با صدور رایی تحصیل افراد تحت پوشش بهزیستی در پردیس های دانشگاهی را رایگان اعلام کرد.

این رای براساس شکایت یکی از دانشجویان رشته مهندسی دانشگاه صنعتی امیر کبیر که در پردیس بین الملل این دانشگاه پذیرفته شده و دارای معلولیت جسمی نیز بود صادر شد.

بخش هایی از رای دیوان عدالت اداری به شرح زیر است :

شاکی به موجب دادخواستی، ابطال دستورالعمل معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بهزیستی استان تهران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده بود

اینجانب در سال ۱۳۹۶ در رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه امیر کبیر (پردیس بین الملل) پذیرفته شدم و به علت معلولیت جسمی دارای پرونده در بهزیستی استان تهران هستم، در ارتباط با قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ۱۳۸۳ و قانون حمایت از معلولان مصوب ۱۳۹۷ در ماده ۸ (قانون ۸۳) و ماده ۹ (قانون ۹۷) به صراحت تحصیل رایگان معلولان تحت پوشش بهزیستی را در مقاطع مختلف و سنین مختلف، تاکید کرده ولی سازمان بهزیستی استان تهران طی دستورالعملی که به امضای معاون پشتیبانی و منابع انسانی آن اداره رسیده، مانع از اجرای کامل قوانین فوق شده و با آنها در تضاد است.

 لذا درخواست ابطال دستورالعمل یاد شده را دارم و نیز الزام آن سازمان به پرداخت شهریه دانشگاه اینجانب را خواستارم.

 در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل امور حقوقی سازمان بهزیستی کشور توضیح داده است که:

به استناد ماده ۲ آیین نامه اجرایی ماده ۸ قانون جامع حمایت از معلولان کلیه معلولان نیازمند واجد شرایط می توانند از آموزش رایگان در تمام مقاطع تحصیلی و در کلیه واحدهای آموزشی بهره مند گردند و به استناد بند (پ) همان آیین نامه معلول نیازمند واجد شرایط معلولی هست که نیازمند بودن وی به تایید واحدهای ذیربط در سازمان بهزیستی کشور رسیده است.

با استناد به بخشنامه صادره از مدیر کل دفتر گسترش و برنامه ریزی آموزش عالی و دبیر شورای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری عنوان واحدهای بین الملل به پردیس خودگردان تغییر نام یافته و واحدهای دانشگاهی از استفاده از عنوان واحد بین الملل منع شده و همچنین با استناد به بند ۲-۳ شیوه نامه تاسیس پردیس دانشگاهی معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فضاهای فیزیکی پردیس دانشگاهی مستقل از فضاهای فیزیکی موجود دانشگاه مادر (خارج از سایت اصلی دانشگاه) و یا در مناطق آزاد تجاری، مناطق ویژه است.

 واحدهای پردیس بین الملل بر اساس بند ی از ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه تشکیل یافته و همان گونه که مستحضرید اجرای برنامه پنجساله پنجم در سال ۱۳۹۴ به اتمام رسیده است و بر اساس بند ۱۱ دستورالعمل اجرایی شیوه نامه تاسیس پردیسهای دانشگاهی مصوب ۱؍۵؍۱۳۹۰ شورای گسترش آموزش عالی دانشجویان ورودی در پردیسهای دانشگاهی می بایست تا اتمام دوره در پردیس ادامه تحصیل بدهند و انتقال آنان به ساختمان اصلی دانشگاه مادر امکان پذیر نخواهد بود.

همچنین بر اساس بند ۶ همان دستورالعمل شهریه ثابت و متغیر برای دوره های دائر در پردیسهای بین الملل دانشگاهی توسط هیأت امناء دانشگاه مادر تعیین خواهد شد و همچنین بر اساس شیوه نامه های تاسیس پردیسهای بین الملل دانشگاهی، این واحدها می بایست در شهر محل استقرار دانشگاه مادر یا دیگر شهرها و مناطق آزاد داخل و خارج کشور به صورت خودگردان تاسیس شوند.

 با عنایت به اینکه حدود پنج میلیون نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور هستند و از این سازمان مستمری و خدمات دریافت می کنند و با توجه به اینکه در آیین نامه اجرایی ماده ۸ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ۱۳۸۳ اشاره ای به پردیس های بین الملل نشده است و همچنین با استناد به بند ۲ آیین نامه اجرایی ماده ۸ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ۱۳۸۳ پرداخت شهریه تنها به مددجویان نیازمند مورد تایید واحدهای سازمان بهزسیتی امکان پذیر است و با توجه به اتمام برنامه پنجم توسعه و همچنین منع قانونی و نبود بودجه جهت پرداخت شهریه دانشجویان پذیرفته شده در واحدهای پردیس بین الملل، لذا تقاضای رد دادخواست خواهان مورد استدعا است.

 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۹؍۹؍۱۳۹۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

به موجب ماده ۹ قانون حمایت از حقوق معلولان مقرر شده است افراد دارای معلولیت نیازمند واجد شرایط می توانند با معرفی سازمان بهزیستی از آموزش عالی رایگان در واحـدهای آموزشی تابعـه وزارتخانه های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاه های دولتی و دانشگاه آزاد اسلامی و سایر مراکز آموزش عالی غیر دولتی بهره مند شوند و پرداخت شهریه حسب قسمت اخیر ماده مذکور، از محل ردیف مربوطه در بودجه سنواتی تأمین می شود.

عبارات مقـرر در ماده ۹ قانون مذکور، واحدهای بین المللی داخل یا خارج دانشگاه های دولتی یا غیر دولتی را نیز در برمی گیرد. بر این اساس مستثنا کردن این واحدها از شمول حکم مقرر در ماده ۹ به موجب بخشنامه مورد اعتراض و در نتیجه محروم کردن معلـولان از امتیـاز موضوع این مـاده خلاف قانـون است و دستـورالعمل مورد اعتراض از این حیث ابطال می شود. برای مطالعه کامل این رای به اینجا مراجعه کنید.