سینا ترجمه
هرچند نگارش مقاله توسط تیمی از نویسندگان انجام می‌شود، اما «نویسنده مسئول» یا Corresponding Author نقش محوری در مدیریت فرآیند ارتباطات و پاسخگویی پس از انتشار دارد. این مطلب به تشریح مفهوم، وظایف ویژه، معیارهای انتخاب و نحوه معرفی رسمی این مسئولیت در مقالات علمی خواهد پرداخت.
در فرآیند نگارش مقالات علمی که حاصل تلاش تیمی است، «نویسنده مسئول» (Corresponding Author) نقشی حیاتی در مدیریت و هدایت ارتباطات دارد. این شخص مسئولیت اصلی مکاتبه با نشریه، هماهنگی میان سایر نویسندگان و پاسخگویی به بازخوردهای علمی داوران و ویراستاران را بر عهده می‌گیرد.
از آنجا که انتخاب یک نویسنده مسئول آگاه و باتجربه مستقیماً بر سرعت و موفقیت چاپ مقاله تأثیر می‌گذارد، این مطلب با هدف آشنایی پژوهشگران، به بررسی جامع تعریف، شرح وظایف، معیارهای انتخاب و نحوه تعیین این نقش کلیدی در مقالات علمی خواهد پرداخت.
بر اساس تعریف کمیته بین‌المللی سردبیران مجلات پزشکی (ICMJE)، نویسنده مسئول (Corresponding Author) شخص اصلی و رابط میان تیم پژوهش و نشریه است. وظایف محوری او شامل ارسال مقاله، مدیریت مراحل داوری، ارائه اطلاعات لازم (مانند تأییدیه‌های اخلاقی و تعارض منافع) و در نهایت، تضمین صحت کلیه داده‌های ارائه‌شده است. گرچه ممکن است وظایفی را به سایر نویسندگان واگذار کند، اما مسئولیت نهایی حسن انجام کلیه فرآیندها بر عهده اوست.
وظایف نویسنده مسئول حول سه محور اصلی متمرکز است:
نمایندگی تیم: به عنوان تنها رابط تیم پژوهش، مسئول پیگیری مستمر وضعیت مقاله در تمامی مراحل (داوری، پذیرش و چاپ مقاله) است.
پاسخگویی سریع: نظرات داوران را به دقت بررسی کرده و اصلاحات ضروری را در کوتاه‌ترین زمان ممکن به نشریه ارسال می‌کند.
تشکیل پرونده: اطمینان حاصل می‌کند که کلیه مدارک درخواستی نشریه، نظیر فرم‌های تعهد، تعارض منافع، و گواهی اخلاق، به‌طور کامل ارائه شوند.
همسوسازی: مقاله را کاملاً مطابق با ساختار و دستورالعمل‌های فرمت نشریه هدف آماده می‌کند.
تنظیم هویت: اطلاعات سازمان (Affiliation) همه نویسندگان را به دقت ثبت کرده و تأییدیه نهایی چینش اسامی و جزئیات ثبت‌شده را از تک‌تک اعضا دریافت می‌کند.
هماهنگی تیمی: وظیفه برقراری ارتباط و هماهنگی مؤثر میان نویسندگان را برای جمع‌آوری داده‌ها و اعمال اصلاحات بر عهده دارد تا نسخه نهایی را پیش از ارسال بازبینی کند.
پیشگیری از تخلف: مسئولیت نهایی تضمین رعایت حقوق مالکیت فکری و جلوگیری از هرگونه سوء رفتار علمی، از جمله سرقت علمی، جعل داده‌ها یا ارسال همزمان به مجلات مختلف را بر عهده دارد.
تفاوت‌های اساسی بین نویسنده اول و نویسنده مسئول در جدول زیر خلاصه می‌شود:
ویژگی | نویسنده اول (First Author) | نویسنده مسئول (Corresponding Author) |
|---|---|---|
نقش اصلی در تحقیق | بیشترین سهم عملی در انجام پژوهش و نگارش اولیه مقاله را دارد. | متمرکز بر فرایند انتشار، شامل ارسال، پیگیری و پاسخگویی. |
سهم مشارکت | بالاترین میزان مشارکت در جنبه‌های اجرایی تحقیق. | ممکن است مشارکت عملی کمتری داشته باشد، اما مسئولیت نهایی فرآیند انتشار را بر عهده می‌گیرد. |
ارتباط با نشریه | معمولاً در مکاتبات رسمی با مجله درگیر نیست. | مسئول انحصاری تمامی تعاملات، ارسال‌ها و پیگیری‌ها با نشریه است. |
پاسخگویی به داوران | در انجام اصلاحات فنی مقاله همکاری می‌کند. | ارائه رسمی و نهایی پاسخ‌ها به داوران و سردبیر بر عهده اوست. |
تعیین نقش | معمولاً بر اساس میزان سهم در پژوهش توسط تیم تعیین می‌شود. | با توافق کلی نویسندگان مشخص می‌شود تا مسئولیت ارتباطات را بپذیرد. |
معیارهای اصلی برای انتخاب نویسنده مسئول به شرح زیر است:
1. سابقه و تجربه انتشار: فردی که سوابق بیشتری در زمینه نگارش مقالات و آشنایی با روند داوری و انتشار دارد، به دلیل درک بهتر فرآیندها، انتخاب بهتری است.
2. مهارت‌های ارتباطی برتر: نویسنده مسئول باید توانایی برقراری ارتباط حرفه‌ای و مؤثر با ویراستاران، داوران و سایر نویسندگان را داشته باشد تا بتواند تعاملات پیچیده (مانند پاسخ به داوران و مدیریت اصلاحات) را به خوبی پیش ببرد.
3. قابلیت دسترسی به اطلاعات: این فرد باید بتواند در مواقع لزوم، به سرعت به داده‌های اصلی تحقیق و مستندات پشتیبان دسترسی داشته و آن‌ها را برای مجله ارسال نماید.
4. اجماع تیم: انتخاب نویسنده مسئول باید مبتنی بر رضایت و توافق کامل همه نویسندگان باشد تا از هرگونه تعارض یا اختلاف در طول مسیر انتشار مقاله جلوگیری شود.
نویسنده مسئول، به دلیل پذیرش مسئولیت نهایی فرایند انتشار، از مزایای آکادمیک قابل توجهی بهره‌مند می‌شود:
امتیازدهی مضاعف در ارزیابی‌ها: در سیستم‌های ارزیابی علمی و رزومه‌نویسی، نقش نویسنده مسئول معمولاً امتیاز بیشتری را نسبت به سایر نویسندگان به ارمغان می‌آورد.
افزایش اعتبار علمی: پذیرش این مسئولیت کلیدی، اعتبار علمی فرد را در جامعه پژوهشی تقویت می‌کند.
ارتقاء تجربه حرفه‌ای: تعاملات مستقیم و مستمر با سردبیران و داوران در مجلات معتبر، موجب کسب تجربه ارزشمندی در حوزه فرآیندهای رسمی انتشار مقاله می‌شود.
هنگامی که مقاله‌ای از یک پایان‌نامه (کارشناسی ارشد یا دکتری) استخراج می‌شود، رویکرد معمول به شرح زیر است:
انتخاب پیش‌فرض:
استاد راهنما (Supervisor) اغلب به عنوان نویسنده مسئول (Corresponding Author) انتخاب می‌شود، زیرا:
او مسئولیت اصلی هدایت کلی تحقیق و تضمین اعتبار علمی محتوای مقاله را بر عهده دارد.
تجربه و مهارت او در مدیریت فرآیند داوری و تعامل با مجلات بسیار حیاتی است.
مسئولیت نهایی برای اطمینان از رعایت کامل اخلاق در پژوهش بر دوش استاد راهنما است.
استثنا:
در شرایطی که دانشجو (نویسنده اول) دارای تجربه کافی در نگارش، ارسال و مدیریت کامل مراحل انتشار مقاله باشد، این امکان وجود دارد که دانشجو به جای استاد راهنما، به عنوان نویسنده مسئول انتخاب گردد.
نشانه‌گذاری نویسنده مسئول (Corresponding Author) در مقاله معمولاً از طریق روش‌های زیر صورت می‌گیرد:
1. استفاده از نماد ستاره (*): رایج‌ترین روش این است که نام نویسنده مسئول با یک علامت ستاره کوچک در کنار نام وی در لیست نویسندگان مشخص شود.
2. اطلاعات در بخش وابستگی (Affiliation): معمولاً در پاورقی صفحه عنوان مقاله (بخش وابستگی‌ها)، نام نویسنده مسئول به صراحت ذکر شده و آدرس ایمیل اختصاصی او برای مکاتبات درج می‌گردد.
3. توضیحات نویسندگان (Author Contributions): در برخی نشریات، نقش نویسنده مسئول به طور مشخص در بخشی مجزا تحت عنوان «سهم نویسندگان» یا توضیحات تکمیلی ذکر می‌شود.
سینا ترجمه خدمات کاملی در زمینه چاپ مقالات علمی در مجلات معتبر ارائه می‌دهد. این خدمات شامل ترجمه تخصصی و ویراستاری مقالات، انتخاب مجله مناسب، فرمت‌بندی بر اساس استاندارد مجلات داخلی و خارجی و همچنین پیگیری فرایند داوری و انتشار است. تیم سینا ترجمه با بهره‌گیری از مترجمان و ویراستاران متخصص، مقالات را با کیفیت بالا آماده می‌کند تا شانس پذیرش در مجلات معتبر افزایش یابد. این مجموعه همچنین با ارائه مشاوره و پشتیبانی در تمامی مراحل، محققان را در تسریع روند چاپ مقالات و ارتقای رزومه علمی یاری می‌کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام سفارش، می‌توانید از طریق تماس تلفنی، ایمیل، یا شبکه‌های اجتماعی مانند واتساپ، اینستاگرام، تلگرام و ایتا با کارشناسان ما در ارتباط باشید و یا از طریق لینک زیر سفارش خود را ثبت کنید.
راه های ارتباطی با ما
بله، اما این تغییر باید با تأیید همه نویسندگان انجام شود و از طریق مکاتبه رسمی با مجله درخواست گردد. برخی مجلات ممکن است تغییر نویسنده مسئول را فقط در مراحل اولیه بررسی مقاله بپذیرند.
نویسنده مسئول باید دارای مهارت‌های ارتباطی قوی، تجربه در ارسال مقالات علمی، آشنایی با فرآیند داوری و انتشار، توانایی مدیریت اصلاحات و رعایت اصول اخلاقی پژوهش باشد.
به ندرت مجلات اجازه می‌دهند که دو نویسنده به عنوان نویسنده مسئول معرفی شوند، اما این موضوع بستگی به سیاست‌های مجله دارد. در اکثر موارد، تنها یک نفر به عنوان نویسنده مسئول تعیین می شود.
