چگونه یک مجله آن هولد(on hold) می شود؟

در فضای پژوهشی و دانشگاهی، اعتبار مجلات علمی نقشی کلیدی در سنجش جایگاه و موفقیت پژوهشگران دارد. پایگاه‌هایی مانند Web of Science از مهم‌ترین ابزارهای ارزیابی کیفیت نشریات به شمار می‌روند. بااین‌حال، گاهی مجلات با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوند که می‌تواند بر موقعیت علمی آن‌ها اثر بگذارد. یکی از این چالش‌ها، قرار گرفتن در وضعیت «آن‌هولد» (On-Hold) است؛ حالتی که طی آن، نمایه‌سازی مقالات جدید موقتاً متوقف شده و بررسی دقیقی درباره رعایت استانداردها و کیفیت علمی مجله صورت می‌گیرد.

چنین وضعیتی علاوه بر اینکه زنگ خطری برای سردبیران و ناشران است، می‌تواند موجب نگرانی پژوهشگرانی شود که مقالات خود را در این مجلات منتشر کرده‌اند. در ادامه، مفهوم «آن‌هولد» شدن، علل آن و پیامدهای احتمالی‌اش برای مجلات و نویسندگان بررسی می‌شود.

منظور از آن هولد شدن مجله چیست؟

آن‌هولد» (On-Hold) شدن یک مجله به معنای تعلیق موقت روند نمایه‌سازی مقالات جدید آن در پایگاه Web of Science است. این تصمیم زمانی اتخاذ می‌شود که تردیدهایی درباره کیفیت علمی مطالب، روند داوری یا اصول اخلاقی انتشار وجود داشته باشد. در طول این دوره، مجله به‌صورت جامع ارزیابی می‌شود و نتیجه بررسی می‌تواند منجر به یکی از سه حالت شود: بازگشت مجله به وضعیت عادی و ادامه نمایه‌سازی، حذف آن از فهرست Web of Science، یا حتی حذف مقالات پیشین در صورت بروز تخلفات جدی. این اقدام معمولاً در پی گزارش‌هایی از ضعف کیفی محتوا، اشکال در داوری یا نقض استانداردهای اخلاقی صورت می‌گیرد.

چگونه یک مجله آن هولد می شود؟

قرار گرفتن یک مجله در وضعیت «آن‌هولد» (On-Hold) معمولاً نتیجه مجموعه‌ای از عوامل مرتبط با کیفیت، اخلاق و عملکرد مدیریتی آن است. مهم‌ترین دلایل این وضعیت عبارت‌اند از:

کیفیت پایین علمی مقالات

وقتی مجله مقالاتی با محتوای ضعیف یا بدون ارزیابی علمی دقیق منتشر کند، از نظر پایگاه‌هایی مانند Web of Science فاقد استانداردهای لازم تلقی می‌شود.

نقص در فرآیند داوری

چنانچه بررسی‌های داوری به‌درستی انجام نشود، یا داوران از اصول علمی و بی‌طرفی پیروی نکنند، این می‌تواند از دلایل اصلی تعلیق نمایه‌سازی باشد.

نقض اصول اخلاق پژوهش

مواردی مانند سرقت ادبی، انتشار داده‌های ساختگی یا عدم شفافیت در تضاد منافع، نشانه‌هایی از ضعف در نظام اخلاقی مجله بوده و منجر به بررسی ویژه می‌شود.

شکایات و گزارش‌های مکرر از سوی جامعه علمی

اگر پژوهشگران یا مؤسسات علمی بارها نسبت به عملکرد یک مجله اعتراض کنند، Web of Science آن را برای ارزیابی دقیق‌تر موقتاً در حالت «آن‌هولد» قرار می‌دهد.

کاهش غیرعادی در میزان استنادها

افت محسوس در میزان استنادات دریافتی نیز می‌تواند نشانه‌ای از کاهش تأثیرگذاری علمی مجله باشد و باعث بررسی مجدد آن شود.

مشکلات ناشر

نارسایی‌های مالی، مدیریتی یا تغییرات ساختاری در ناشر نیز ممکن است به افت کیفیت و در نهایت، «آن‌هولد» شدن مجله بینجامد.

در مجموع، این وضعیت زنگ خطری برای ناشران و همچنین عاملی نگران‌کننده برای پژوهشگران است، زیرا می‌تواند بر اعتبار علمی آثار منتشرشده و ارزیابی پژوهش‌های آنان اثر بگذارد. از این رو، انتخاب دقیق مجلات معتبر برای انتشار آثار علمی، امری حیاتی محسوب می‌شود.

چاپ مقاله در مجله آن هولد شده چه مشکلاتی دارد؟

پذیرش و چاپ مقاله در مجلاتی که در وضعیت «آن‌هولد» (On-Hold) توسط مراجع نمایه سازی مانند Web of Science قرار گرفته‌اند، خطرات جدی برای پژوهشگر به همراه دارد، زیرا این وضعیت نشان‌دهنده زیر سؤال رفتن کیفیت و استانداردهای مجله است و ممکن است به حذف دائمی آن از فهرست‌ها منجر شود. این امر پیامدهای منفی متعددی دارد:

کاهش شدید دیده شدن و ارجاعات:

مهم‌ترین مزیت چاپ در مجلات معتبر، افزایش دیده شدن است. اگر مجله حذف شود، دسترسی به مقالات از طریق پایگاه‌های اصلی مختل شده و به تبع آن، تعداد استنادات و ارجاعات به تحقیق نویسنده به شدت کاهش می‌یابد.

لطمه به اعتبار پژوهشگر و کار علمی:

چاپ اثر در مجله‌ای که اعتبارش تضعیف شده، به‌طور مستقیم بر اعتبار پژوهش انجام‌شده و نویسنده تأثیر منفی می‌گذارد، به‌طوری که ممکن است مقاله توسط جامعه علمی نادیده گرفته شود.

بی‌اثر شدن در ارتقاء و بودجه:

برای بسیاری از مسیرهای شغلی دانشگاهی، انتشار مقاله در نشریات نمایه شده شرط اصلی ارتقاء رتبه یا دریافت کمک‌های مالی پژوهشی است. مقاله در مجله حذف شده، دیگر این اعتبار را برای رزومه نخواهد داشت.

هدر رفتن تلاش و منابع پژوهشی:

فرایند آماده‌سازی، ارسال و داوری مقاله زمان‌بر است. چاپ در مجله‌ای که در معرض حذف قرار دارد، به معنای اتلاف این منابع است و ممکن است نویسنده مجبور شود مقاله را مجدداً به یک نشریه دیگر بفرستد و این چرخه را تکرار کند.

خطر حذف دائمی سوابق گذشته:

جدی‌ترین ریسک این است که در صورت تخلفات بزرگ و حذف نهایی مجله، مقالات قبلی منتشرشده نیز از نمایه‌ها حذف شوند و دیگر قابل استناد نباشند.