اعتبار مقالات تأثیر بسزایی در موقعیت علمی نویسندگان و میزان پذیرش یافتههایشان در جامعه علمی دارد. از جمله معتبرترین سیستمهای بینالمللی برای ارزیابی و نمایهسازی مقالات علمی، شاخصهای پایگاه داده Clarivate Analytics محسوب میشوند. در این نوشتار، به معرفی انواع این نمایهها، همراه با بررسی کاربردها، تمایزات و ملاکهای سنجش هر کدام خواهیم پرداخت.
امروزه، انتشار مقاله علمی تنها گام اول است؛ دیده شدن، ارجاع و تأثیرگذاری علمی از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهشگران برای اعتبار بخشیدن به کارهایشان، نیاز دارند مقالات خود را در مجلات بینالمللی معتبر و نمایهشده منتشر کنند. Clarivate Analytics (همان ISI سابق) یکی از مهمترین و شناختهشدهترین سیستمهای نمایهسازی در جهان است.
نمایههای ISI علاوه بر سنجش اعتبار مجلات، در سیاستگذاریهای علمی، تخصیص بودجه، ارتقاء اساتید و پذیرش دانشجو نقش کلیدی دارند. نمایه شدن در Clarivate نشاندهنده گذراندن فیلترهای کیفی و داوری علمی معتبر است. بنابراین، شناخت این نمایهها برای تمامی فعالان حوزه علم ضروری است.
Clarivate شامل نمایههای معتبری چون SCIE (علوم پایه و مهندسی)، SSCI (علوم انسانی-اجتماعی)، AHCI (هنر و ادبیات) و ESCI (مجلات نوظهور) است. در این مطلب، به بررسی دقیق ساختار، معیارهای نمایه شدن، حوزههای پوشش، تفاوتها و کاربردهای هر یک از این شاخصها میپردازیم تا راهنمایی برای انتخاب صحیح مجلات و برنامهریزی پژوهشی بهتر ارائه شود.
ISI یا “مؤسسه اطلاعات علمی” توسط یوجین گارفیلد در دهه 1960 تأسیس شد تا مقالات و مجلات علمی معتبر را ارزیابی و دستهبندی کند که بعدها به “شاخص استنادی علوم” (SCI) معروف شد. این مؤسسه در سال 1992 توسط تامسون رویترز خریداری شد و در نهایت در سال 2016، بخش تحلیل اطلاعات آن به عنوان شرکت مستقل “Clarivate Analytics” به کار خود ادامه داد.
نمایهسازی علمی، که به معنای انتشار مقالات در پایگاههای داده معتبر است، چندین فایده کلیدی دارد:
افزایش دسترسی پژوهشگران به مقاله
بالا رفتن تعداد ارجاعات علمی
اعتباری بیشتر برای نویسنده و نهاد پژوهشی
ارتقاءهای دانشگاهی و فرصتهای شغلی خاص.
شاخص استنادی علوم توسعهیافته (SCIE)، اصلیترین و گستردهترین نمایه جهانی برای مجلات علوم پایه و مهندسی است که هزاران نشریه معتبر را در بر میگیرد. این نمایه موضوعاتی از جمله زیستشناسی، شیمی، فیزیک، ریاضیات، پزشکی، انواع مهندسی (الکترونیک، مکانیک، عمران، نرمافزار) و علوم محیطی را پوشش میدهد. برای ورود به SCIE، مجلات باید دارای داوری دقیق، انتشار منظم، فعالیت بینالمللی و مقالات با کیفیت و ارجاعات کافی باشند. SCIE به عنوان معیار اصلی ارزیابی پژوهشی دانشگاهی، مبنای محاسبه ضریب تأثیر (Impact Factor) توسط Clarivate است و مقالات آن در پایگاه Web of Science معرفی میشوند.
نمایه علوم اجتماعی (SSCI) به مجلات علوم انسانی-اجتماعی اختصاص دارد و از اعتبار قابل توجهی برخوردار است. این نمایه که معیاری کلیدی برای ارزیابی پژوهش در رشتههایی مانند اقتصاد، مدیریت، جامعهشناسی و علوم سیاسی است، حوزههایی چون روانشناسی، حقوق، علوم تربیتی، روابط بینالملل و ارتباطات را پوشش میدهد. برخلاف SCIE که بر روشهای کمی و علوم پایه تمرکز دارد، SSCI بر تحلیلهای کیفی و رشتههای نرم تأکید میکند، هرچند هر دو تحت پوشش Web of Science قرار دارند. معیارهای پذیرش SSCI شامل ساختار علمی دقیق، رعایت استانداردهای پژوهشی علوم انسانی، ارجاعات مداوم به مقالات و داشتن هیئت تحریریه بینالمللی است.
نمایه استنادی هنر و علوم انسانی (AHCI) به طور تخصصی به رشتههای هنر، تاریخ، ادبیات، فلسفه و زبانشناسی میپردازد. این نمایه، که بیشتر به عنوان یک ابزار آرشیوی و تحلیل محتوا در حوزههای هنری و ادبی شناخته میشود، برخلاف SCIE و SSCI، معمولاً فاقد ضریب تأثیر (Impact Factor) است. تمرکز اصلی AHCI بر جنبههای تحلیلی و نظری پژوهشهاست و به عنوان مهمترین معیار برای ارزیابی کیفیت تحقیقات در علوم انسانی به شمار میرود. این نمایه حوزههایی چون فلسفه، تاریخ، ادبیات، مطالعات فرهنگی، زبان و زبانشناسی، هنرهای تجسمی و نمایشی، و موسیقی را در بر میگیرد و به عنوان مرجعی برای پژوهشگران در مطالعات بینرشتهای مانند مطالعات رسانه و مطالعات فرهنگی کاربرد دارد.
شاخص استنادی نمایههای نوظهور (ESCI) که در سال 2015 توسط Clarivate راهاندازی شد، پایگاهی برای مجلاتی است که ضمن داشتن پتانسیل علمی بالا، هنوز معیارهای ورود به SCIE یا SSCI را احراز نکردهاند. اهداف اصلی ESCI شامل فراهم کردن فرصتی برای مجلات در حال رشد، سنجش اولیه کیفیت مجلات جدید یا منطقهای، و ارائه دادههای ارجاعی برای تحلیلهای علمی و اقتصادی است. برخلاف SCIE و SSCI، مجلات موجود در ESCI فاقد ضریب تأثیر (Impact Factor) هستند و معیارهای پذیرش در آنها سادهتر است؛ ورود به ESCI اولین گام برای دستیابی به پایگاههای معتبرتر محسوب میشود. دامنه موضوعی ESCI گسترده بوده و تمام حوزهها از جمله علوم پایه، انسانی، مهندسی، پزشکی و هنر را شامل میشود و همچنین مجلات منطقهای و غیرانگلیسیزبان را نیز پوشش میدهد.
برای اطلاع از اینکه یک مجله در کدام یک از نمایه های ISI (مانند SCIE، SSCI، AHCI یا ESCI) قرار دارد، می توانید با مراجعه به وب سایت رسمی Web of Science Master Journal List به آدرس https://mjl.clarivate.com و جستجوی نام مجله مورد نظر، این اطلاعات را به دست آورید و سپس جهت پذیرش و چاپ مقاله اقدام نمایید.
مراحل ثبت سفارش چاپ تضمینی مقاله در مجلات معتبر در موسسه سینا ترجمه به ترتیب مراحل زیر است.
ثبت سفارش |
---|
بررسی و معرفی مجله |
---|
تایید و واریز پیش پرداخت |
---|
تسویه و چاپ مقاله |
---|
چاپ مقاله در مجلات معتبر مسیر مشخصی دارد که از انتخاب دقیق مجله شروع میشود و تا پذیرش و انتشار نهایی ادامه پیدا میکند. پژوهشگران باید مقالهشان را مطابق با فرمت و استانداردهای همان نشریه آماده کنند، آن را از نظر نگارشی و زبانی ویرایش کنند، فایلهای لازم مثل کاورلتر را تهیه کرده و مقاله را از طریق سایت مجله ارسال کنند. بعد از ارسال، مقاله وارد فرایند داوری میشود و در صورت تأیید، پذیرش نهایی صادر میشود. موسسه سینا ترجمه در تمام این مراحل از آمادهسازی مقاله گرفته تا ارسال، پیگیری، پاسخ به داوران، و چاپ نهایی، همراه پژوهشگران است.
جهت اطلاعات بیشتر برای هر کدام از این خدمات میتوانید با کارشناسان ما از طریق تماس یا پست الکترونیکی موسسه و همچنین از طریق شبکه های مجازی (واتسپ، اینستاگرام، تلگرام و ایتا) در ارتباط باشید و یا از طریق لینک زیر میتوانید هزینه سفارش خود را برآورد کرده و سفارش خود را ثبت نمایید.
راه های ارتباطی با ما
مدتزمان بررسی و چاپ مقاله بسته به نوع مجله و فرآیند داوری متفاوت است. برخی مجلات داوری سختگیرانهای دارند و ممکن است چندین ماه یا حتی بیش از یک سال طول بکشد، اما در مواردی که ارتباط مستقیم با سردبیران مجلات برقرار شود، میتوان در مدتزمانی کوتاهتر (مثلاً 3 هفته برای پذیرش و 2 ماه برای چاپ) این فرآیند را انجام داد.
هزینه چاپ مقاله بستگی به نوع مجله (Open Access یا Subscription-based) دارد. برخی مجلات دسترسی آزاد (Open Access) هزینهای را بابت چاپ دریافت میکنند، درحالیکه مجلات اشتراکی (Subscription-based) معمولاً هزینهای از نویسندگان دریافت نمیکنند اما فرآیند داوری آنها طولانیتر است.
خیر، همه مجلات ISI لزوماً مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت یا دانشگاه آزاد نیستند. پیش از ارسال مقاله، بهتر است لیست مجلات مورد تأیید را بررسی کنید تا از اعتبار آنها مطمئن شوید.