دومین سمپوزیوم مطالعات میان رشته‌ای در علوم پزشکی برگزار می‌شود

علاقه مندان به مشارکت در این سمپوزیوم تا ۲۸ اسفندماه سال جاری فرصت دارند آثار خود را در قالب های مختلف اعم از مقاله، گزارش پروژه، گزارش سیاستی، پوستر به دبیرخانه سمپوزیوم ارائه کنند.
دکترحسین میرزائی، رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، با ابراز خرسندی از تداوم سمپوزیوم مطالعات میان رشته ای در علوم پزشکی که نشان از دوراندیشی و عزم جدی دانشگاه علوم پزشکی زنجان و مجموعه وزارت بهداشت و درمان برای رسیدن به الگوی گسترش دانش های میان رشته ای در سطح دانشگاه های علوم پزشکی کشور دارد، اظهار داشت: مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی به عنوان فوکال پوینت وزارت علوم در حوزه مطالعات میان رشته ای ضمن ایجاد دبیرخانه طرح های میان رشته ای و تدوین حدود ۲۱۹ رشته بین رشته ای، از سال ۸۷ نسبت به انتشار ۴۷ شماره فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی اقدام کرده و علاوه بر این آثار متعددی را در قالب تألیف و ترجمه در این حوزه منتشر کرده است.
وی تصریح کرد: به دلایل عدیده، خصوصاً در نیم قرن اخیر، غفلت از کلیت کار و اشکالاتی که تخصص گرایی ایجاد کرده بود باعث شد که در حوزه های مختلف علمی به میان رشته ای ها توجه شود تا جایی که امروز از علوم همگرایی صحبت می شود که از NBIC فراتر رفته و علوم اجتماعی را هم در بر گرفته است (NBICS).
دکترمیرزائی با بیان اینکه سمپوزیوم مطالعات میان رشته ای می تواند محملی برای فعالیت مستمر در این حوزه باشد و در کنار سمپوزیوم باید نسبت به ترجمه آثار درخشان مطالعات میان رشته ای و سیاستگذاری ها و آثار سیاستی در این حوزه اقدام شود، گفت: باید بپذیریم که در این حوزه خیلی عقب هستیم و امیدوارم با تشکیل دبیرخانه دائمی مطالعات میان رشته ای، فرصتی برای غنی سازی این حوزه فراهم شده و چه بسا کارگروه هایی تشکیل شود تا مشخصاً معلوم شود که چه باید کرد.

*ضرورت گسترش شبکه کشوری اندیشمندان حیطه میان رشته ای در راستای ارائه یک الگوی شایسته برای توسعه پایدار

دکتر پرویز قزلباش، رئیس دانشگاه علوم پزشکی زنجان و رئیس سمپوزیوم نیز اظهارداشت: دانشگاه علوم پزشکی زنجان با توجه به عهده دار بودن مأموریت اجرای کلان پروژه «ارائه الگوی گسترش دانش های میان رشته ای» در قالب طرح تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی در نظر دارد با هدف گسترش شبکه کشوری اندیشمندان حیطه میان رشته ای، شناسایی استادان و گروه های فعال و همگرایی کشوری در راستای ارائه یک الگوی شایسته برای توسعه متوازن و پایدار علمی کشور در بخش میان رشته ای علوم پزشکی، دومین سمپوزیوم کشوری مطالعات میان رشته ای در علوم پزشکی را به صورت برخط (آنلاین) برگزار کند.
وی خاطرنشان کرد: نخستین دوره این سمپوزیوم که بهمن ماه سال گذشته با استقبال خوب اندیشمندان و صاحب نظران این حوزه در تهران برگزار شد، نشان داد که وجود چنین الگویی برای توسعه نظام مند دانش های میان رشته ای در دانشگاه های علوم پزشکی کشور تا چه حد اهمیت دارد و عزم ما را در رسیدن به همزبانی در این حوزه و ارائه و پیگیری مدلی مشخص در این زمینه به عنوان گفتمان غالب در سطح دانشگاه، کلان منطقه شش آمایشی و نهایتاً در سطح کشوری و بین المللی جزم تر کرد.
دکترقزلباش با اشاره به اهمیت فرهنگ سازی، ساختارسازی و سیاست گذاری منسجم در زمینه گسترش دانش های میان رشته ای گفت: بر این اساس، سمپوزیوم اول بر ارزیابی سیاست ها و راهبردهای کلان بین المللی منطقه ای و ملی آموزش های بین رشته ای در علوم پزشکی، مطالعه تطبیقی الگوهای توسعه میان رشته ای و تجارب جهانی، تحلیل تجارب ملی مطالعات میان رشته ای با رویکرد آینده پژوهی، ارزیابی مدل های مختلف توسعه دانش های میان رشته ای و برنامه های آموزشی میان رشته ای متمرکز بود که پس از دو روز بحث و تبادل نظر صاحبنظران این حوزه، جمع بندی و نتایج بحث ها در قالب گزارش سیاستی به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارائه شد.
وی افزود: همکاری با مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی که با نگاهی تخصصی و فراتر از حیطه علوم پزشکی به مطالعات میان رشته ای توجه دارد فرصت خوبی برای ما بود که با همکاری یکدیگر و با قدرت بیشتر در این مسیر حرکت کنیم و امیدوارم در سمپوزیوم دوم بتوانیم با نگاهی اجرایی و کاربردی تر به این حوزه، محصولات کارآمدتری را ارائه کنیم.

*نهایی سازی الگوی گسترش دانش های میان رشته ای

دکترمهدی قائمی، معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان و مسئول دبیرخانه کلان منطقه ششم کشوری وزارت بهداشت و درمان هم در سخنان خود به مرور روند اجرای کلان پروژه «ارائه الگوی گسترش دانش های میان رشته ای» پرداخت و گفت: طرح تحول در آموزش پزشکی با هدف تحول در دانشگاه ها و تربیت نیروی انسانی به دانشگاه های علوم پزشکی ابلاغ شد. در همین راستا، مأموریت های ویژه ای به هریک از کلان منطقه ها محول شد که مأموریت تدوین الگوی دانش میان رشته ای به کلان منطقه شش و دانشگاه ما محول شد و کارگروه هایی را در دانشگاه تشکیل دادیم تا مسیر آینده دانشگاه را در این راستا مشخص کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در ادامه برای استفاده از دیدگاه های صاحبنظران و پیشگیری از موازی کاری ها پیشنهاد برگزاری یک سمپوزیوم کشوری را دادیم که نتایج خوبی داشت. همچنین برای بررسی همه جانبه این مسئله از همه ابعاد از مؤسسه مطالعات فرهنگی اجتماعی دعوت کردیم که در برگزاری این همایش مشارکت داشته باشد.
دکترقائمی با اشاره به برگزاری دومین دوره این سمپوزیوم در اردیبهشت ماه سال آینده اظهارداشت: در این سمپوزیوم تلاش می کنیم با جمع بندی مباحث ارائه شده، الگوی گسترش دانش های میان رشته ای را نهایی کنیم و بعد از آن آموزش های دانشگاهیمان را براساس این الگو پیش ببریم.
وی خاطرنشان کرد: یکی از پایه های پیشرفت کشورها همین دانش های بین رشته ای است و برای اینکه چندان از کشورهای پیشرفته عقب نمانیم باید این مسیر را پیش بگیریم.
دکترقائمی با بیان اینکه راه اندازی رشته های بین رشته ای در کشور، اغلب غیرسیستماتیک و براساس تجارب و سلایق شخصی صورت می گیرد، نیازسنجی در داخل کشور، استفاده از تجربیات کشورهای دیگر و آینده نگری را سه رکن توسعه اصولی میان رشته ای عنوان و ابراز امیدواری کرد که با همکاری دانشگاه علوم پزشکی زنجان و مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در قالب سمپوزیوم مطالعات میان رشته ای در علوم پزشکی بتوان این مأموریت را هر چه بهتر پیش برد.

*اجماع ملی برای توسعه میان رشته ای ها در مؤسسات علم و فناوری کشور

دکتر رضا ماحوزی، معاون پژوهشی و آموزشی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی هم اظهارداشت: سمپوزیوم مطالعات میان رشته ای فرصت خوبی است که تجربه چهار دهه گذشته که به تعبیری چهار دهه جدایی وزارت بهداشت و درمان از مجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بوده است را مرور کرده و ببینیم چه گام هایی باید در این مسیر برداریم تا فرآیند توسعه علمی در کشور تسریع شود.
وی با اشاره به همکاری مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در برگزاری این سمپوزیوم، اظهار داشت: پاندمی اخیر نشان داد که مهار بحران هایی این چنین با اتکای صرف به علم یا علومی خاص و بدون مشارکت همه کنشگران علم و فناوری از رشته های مختلف میسر نیست. امیدوارم این همکاری مشترک در درازمدت برای نظام علم و فناوری، تکه های دورافتاده دانش و فناوری را در کشور به هم متصل کند و برای کشور مایه خیر و برکت باشد.
دکترحسینی مقدم، عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی هم با بیان محورهای سمپوزیوم مطالعات میان رشته ای در علوم پزشکی که شامل اجماع ملی برای توسعه میان رشته ای ها در مؤسسات علم و فناوری کشور، فرهنگ سازی برای توسعه میان رشته ای ها در علوم پزشکی، آینده اندیشی برای هدایت کارکردهای دانشگاه های علوم پزشکی به سوی میان رشته ای ها و نقش بخش خصوصی در توسعه میان رشته ای در علوم پزشکی است، اظهار داشت: از نقاط عطف سمپوزیوم دوم، توجه به بخش خصوصی است؛ مثلاً باید دید بخش خصوصی از تلفیق داروسازی و فناوری نانو چه انتظاراتی دارد. در کنار آن باید به تحولات جهانی و مطالعات آینده نگرانه در این حوزه هم توجه کرد.
دکترمهرداد حمیدی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان و دبیر دومین سمپوزیوم مطالعات میان رشته ای در علوم پزشکی هم اظهار داشت: مهمترین دستاورد دوره اول سمپوزیوم، ایجاد شبکه ای از متخصصان و طرح جدی موضوع برای خود ما بود. با مطالبی که در این سمپوزیوم ارائه شد مشخص شد که تجربه کشور در زمینه راه اندازی میان رشته ای ها اغلب چندان نظام مند نبوده است و در مواردی دانشگاه ها در راه اندازی میان رشته ای ها مسابقه می گذاشتند! خوشبختانه وزارت بهداشت هم به خوبی ضرورت وجود مدل واقع بینانه و الگوی توسعه این میان رشته ای ها براساس نیازها و واقعیت های امروز را دریافته است.

وی با بیان اینکه میان رشته ای، خلق یک رشته جدید نیست بلکه خلق یک زمین بازی جدید است که ممکن است در قالب یک کلان پروژه یا یک گروه تحقیقاتی موقت دنبال شود اظهار داشت: میان رشتگی را نه یک هدف که باید یک وسیله ببینیم که راهگشای نیازهای متعدد و متنوع زیست اجتماعی ما است. در سمپوزیوم دوم تلاش داریم از شناختن نظریه ها به زمینه های عملی و اجرایی نزدیک شویم و حتی الامکان نشست هایی در زمینه ابعاد عملی میان رشته ای ها داشته باشیم.
دکترحمیدی با بیان اینکه خروجی دومین سمپوزیوم مطالعات میان رشته ای در علوم پزشکی به عنوان دومین گزارش سیاستی به وزارت بهداشت عرضه خواهد شد و سعی می شود این سمپوزیوم سالانه به عنوان یک رویداد واقعی و منتج به نتیجه در فضای علمی کشور معرفی شود اظهار داشت: افقی که دانشگاه علوم پزشکی زنجان از برگزاری این سری سمپوزیوم ها می بیند، تأسیس انستیتو مطالعات دانش های میان رشته ای در علوم پزشکی با همکاری مؤسسه در دانشگاه است و یکی از بندهای توافق نامه اولیه با مؤسسه هم ایجاد همین انستیتو بوده که به عنوان موطن این سمپوزیوم برای پیگیری دغدغه های آن فعالیت کند.
وی در پایان فرصت ارسال مطالب محققان و علاقه مندان به موضوع سمپوزیوم را ۲۸ اسفندماه سال جاری اعلام داشت.
گفتنی است علاقه مندان می توانند اطلاعات مربوط به این سمپوزیوم و جزئیات محورهای پیشنهادی را در سامانه همایش به آدرسwww.idsymp.ir ، سامانه دانشگاه علوم پزشکی زنجان به آدرس www.zums.ac.ir و همچنین در سامانه مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی به آدرس /سمپوزیوم-مطالعات-میان رشته ای -۲/http://iscs.ac.ir مشاهده کنند.