یک مقاله علمی گزارش نوشته شده و انتشار یافتهای است که نتایج تحقیقات اصلی جدید در آن حوزه تخصصی را تشریح مینماید. در این تعریف یک مقاله علمی باید شرایطی هم داشته باشد که در ادامه به بررسی این شرایط میپردازیم.
مقالهنویسی علمی یکی از چالشهای مهم برای دستیاران، اساتید و پژوهشگران بالینی به شمار میرود، بهویژه برای کسانی که آموزش تخصصی در این زمینه ندیدهاند. برای نوشتن یک مقاله خوب، علاوه بر دانش علمی و تسلط بر موضوع تحقیق، مهارت نگارش صحیح و انتخاب محتوای مناسب اهمیت زیادی دارد. هر مقاله علمی از بخشهایی مانند عنوان، چکیده، مقدمه، مواد و روشها، یافتهها، بحث، نتیجهگیری، سپاسگزاری و منابع تشکیل شده است. آشنایی با نقش هر یک از این بخشها و نحوه نگارش آنها، کمک میکند تا مقالهای منسجم و استاندارد تهیه شود.
از سوی دیگر، چاپ و انتشار مقاله علمی نیز برای اعضای هیئت علمی، اساتید و دستیاران دانشگاههای علوم پزشکی چالشی بزرگ محسوب میشود. در فرایند ارتقاء علمی و شغلی، داشتن مقالههای علمی بهعنوان یک معیار مهم در نظر گرفته میشود و میتواند فرصتهای ارتقاء را تسهیل کند. به همین دلیل، درک ساختار مقاله و رعایت اصول نگارشی نقش مهمی در موفقیت پژوهشگران در این مسیر دارد. در این وبلاگ، به بررسی اجزای مختلف مقالههای علمی و نکات کاربردی برای نگارش و چاپ آنها خواهیم پرداخت.
مقاله علمی، گزارشی مستند، دقیق و ساختارمند از یافتههای یک پژوهش است که با هدف انتشار در مجلات تخصصی نگارش میشود. نگارش و چاپ مقاله، فرصتی ارزشمند برای بهاشتراکگذاری نتایج تحقیقات با جامعه علمی فراهم میکند و زمینهساز گسترش دانش در حوزههای تخصصی مختلف است.
علاوه بر این، داشتن مقالات منتشرشده در رزومه پژوهشگران، یکی از معیارهای اصلی برای ارزیابی علمی، ارتقاء شغلی و کسب اعتبار دانشگاهی بهشمار میآید. از اینرو، تسلط بر اصول مقالهنویسی و انتشار علمی، بخشی جداییناپذیر از مسیر حرفهای هر پژوهشگر است.
انتخاب موضوع باید بر پایه نیازهای علمی روز و خلأهای تحقیقاتی باشد. مطالعه مقالات و منابع مرتبط کمک میکند تا نقاط ضعف و سوالات بیپاسخ شناسایی شود. سؤال پژوهشی باید روشن، محدود و قابل پاسخ باشد تا پژوهش هدفمند و قابل اجرا باشد.
مراحل پیشنهادی
مرور دقیق ادبیات مرتبط
شناسایی موضوعات کمتر بررسی شده یا مباحث دارای ابهام
توجه به نیازهای علمی یا عملی جامعه هدف
تعیین هدف پژوهش و بیان سوالات دقیق
بررسی امکانات و منابع موجود
موضوع و سؤال پژوهشی باید ارزشمند، جدید و عملی باشند تا مورد توجه داوران و خوانندگان قرار گیرند. استفاده از نظرات کارشناسان پیش از شروع پژوهش نیز توصیه میشود.
مقالههای علمی معمولاً از بخشهای زیر تشکیل میشوند.
عنوان
چکیده
مقدمه
مواد و روشها
یافتهها
بحث
نتیجهگیری
سپاسگزاری
منابع
هر بخش وظیفهای خاص دارد که آگاهی از آنها، نگارش منسجم و هدفمند را امکانپذیر میکند.
در زیر به ارائه نکاتی برای نگارش هر بخش اشاره شده است.
عنوان
عنوان مهمترین بخش مقاله است که نخستین تاثیر را روی خواننده میگذارد. باید واضح، جذاب و مرتبط با محتوای مقاله باشد و شامل کلمات کلیدی مهم باشد. بهتر است کوتاه باشد و چند نمونه نوشته شود تا بهترین آن انتخاب شود.
چکیده
چکیده خلاصهای از تمام بخشهای مقاله شامل هدف، روش، یافتهها و نتیجهگیری است. باید براساس دستورالعمل مجله نوشته شود و معمولاً حداکثر 250 کلمه دارد. این بخش به سردبیر و خواننده کمک میکند تا درباره مطالعه تصمیمگیری کنند. در پایان، چند کلمه کلیدی مرتبط ذکر میشود.
مقدمه
مقدمه موضوع مقاله را معرفی و اهمیت آن را بیان میکند. معمولاً شامل مرور مختصر چند مقاله مرتبط، بیان سوال یا فرضیه تحقیق و هدف مطالعه است. باید خواننده و داور را قانع کند که تحقیق ضروری و هدفمند است.
مواد و روشها
این بخش روش دقیق انجام تحقیق را توضیح میدهد تا دیگران بتوانند آن را تکرار کنند. شامل توضیح نمونهها، ابزار، نحوه جمعآوری دادهها، معیارهای ورود و خروج و روشهای آماری است. معمولاً به زبان گذشته و مجهول نوشته میشود.
یافتهها
در این قسمت نتایج بدون تفسیر و با زبان واضح ارائه میشود. میتوان از جداول و نمودار استفاده کرد، اما از تکرار خودداری شود. نتایج باید مرتبط با سوال یا فرضیه تحقیق باشند و ترتیب ارائه ممکن است بر اساس اهمیت یا زمان باشد.
بحث
بحث، اهمیت یافتهها را بررسی و آنها را با مطالعات قبلی مقایسه میکند. نقاط قوت و ضعف مطالعه ذکر شده و تاثیر یافتهها بر دانش موجود توضیح داده میشود. بحث باید منطقی، بدون اغراق و مبتنی بر دادههای مطالعه باشد.
سپاسگزاری
در این بخش از افراد و سازمانهایی که در انجام تحقیق یا نگارش مقاله کمک کردند، تشکر میشود. معمولاً کسانی که شرایط نویسندگی را ندارند، ذکر میشوند.
منابع
منابع باید مرتبط، کافی و قابل دسترسی باشند. رعایت دقیق شیوهنامه مجله در نگارش منابع ضروری است. دقت در صحت اطلاعات و ترتیب منابع بسیار مهم است. سعی کنید از منابع جدید و معتبر که سایتیشن بالایی دارد، استفاده کنید.
یکی از دلایل اصلی رد شدن مقاله در مجلات علمی بینالمللی، ضعف در نگارش انگلیسی است. حتی اگر محتوای مقاله کاملاً علمی و دقیق باشد، نادیدهگرفتن زبان و ساختار نگارشی میتواند باعث رد مقاله قبل از ورود به داوری شود.
ترجمه تخصصی تنها به معنای برگردان واژهها نیست. ترجمه مقاله باید:
دقیق و وفادار به مفهوم علمی متن باشد
از واژگان تخصصی هر رشته استفاده کند
ساختار آکادمیک و رسمی مقالهنویسی را رعایت کند
در مجلاتی مانند ISI و Scopus، کیفیت زبان مقاله به اندازه محتوای علمی اهمیت دارد. در بخش راهنمای نویسندگان این مجلات به صراحت نوشته شده که:
متن باید روان و بدون خطا باشد
جملهبندیها شفاف و دقیق باشند
از اصطلاحات رایج در ادبیات علمی رشته استفاده شود
مترجمان عمومی یا ابزارهای ترجمه ماشینی معمولاً نمیتوانند نیازهای زبانی مقالههای تخصصی را پاسخ دهند. در مقابل، یک مترجم حرفهای که به هر دو زبان و موضوع مقاله مسلط باشد:
مفاهیم را بهدرستی منتقل میکند
سبک نوشتاری مقالات علمی را رعایت میکند
احتمال پذیرش مقاله را افزایش میدهد
اگر برای چاپ مقاله خود برنامهریزی کردهاید، توصیه میشود ترجمه تخصصی را به عنوان یک مرحله جدی و مهم در نظر بگیرید.
یک مقاله خوب، بدون نگارش خوب شانس زیادی برای اکسپت نخواهد داشت.
اگر قصد دارید مقالهتان را در یک ژورنال معتبر بینالمللی چاپ کنید، فقط نگارش علمی خوب کافی نیست. ساختار دستوری، انتخاب واژگان، لحن علمی و رواننویسی هم بهاندازهی محتوای مقاله اهمیت دارند. به همین دلیل، ویراستاری نیتیو به یکی از اصلیترین مراحل پیش از سابمیت مقاله تبدیل شده است.
ویراستاری نیتیو یعنی بازبینی مقاله توسط ویراستارانی که زبان مادریشان انگلیسی است و با استانداردهای نگارشی ژورنالهای علمی آشنا هستند. این کار چند فایده مهم دارد:
حذف خطاهای گرامری و نگارشی
اصلاح لحن برای افزایش رسمیت و دقت علمی
افزایش شانس پذیرش در داوری اولیه مجله
کاهش زمان بازنگری و ریویو مجدد
تجربهی نویسندگان زیادی نشان داده که بدون ویرایش نیتیو، حتی مقالات قوی از نظر علمی، به دلیل ایرادات زبانی، توسط ادیتور ژورنال رد شدهاند. پس اگر به فکر چاپ مقاله در مجلات ISI، اسکوپوس یا پابمد هستید، این مرحله را جدی بگیرید.
در فرایند ارسال مقاله به مجلات بینالمللی، کیفیت ترجمه و نگارش انگلیسی نقشی تعیینکننده در ارزیابی اولیه داوران دارد. موسسه سینا ترجمه با بهرهگیری از مترجمان متخصص در حوزههای علمی مختلف، خدمات ترجمه تخصصی مقالات را بهصورت دقیق و منطبق با ساختار متون آکادمیک ارائه میدهد. همچنین امکان ویراستاری نیتیو توسط ویراستاران انگلیسیزبان فراهم شده است؛ افرادی که با معیارهای زبانی و نگارشی ژورنالهای معتبر بینالمللی آشنایی کامل دارند.
ترجمههای انجامشده پس از بازبینی نهایی از سوی تیم کنترل کیفیت، به نحوی آمادهسازی میشوند که متن مقاله از منظر نگارش، انسجام و روانی در سطح مقالات منتشرشده در مجلات ISI، Scopus و PubMed قرار گیرد.
در صورت نیاز به ارتقای کیفی مقاله و افزایش احتمال پذیرش در مجلات علمی، استفاده از خدمات ترجمه و ویراستاری تخصصی در سینا ترجمه، گزینهای قابل اعتماد و حرفهای خواهد بود.
راه های ارتباطی با ما
مقاله علمی گزارشی ساختارمند از یافتههای یک پژوهش است که با هدف گسترش دانش در یک حوزه خاص منتشر میشود.
داشتن مقاله منتشرشده، یکی از ملاکهای اصلی برای ارتقاء شغلی و افزایش اعتبار علمی در دانشگاهها و مراکز پژوهشی است.
مطالعه مقالات بهروز، شناسایی خلأهای پژوهشی، و بررسی نیازهای جامعه علمی از مهمترین روشهای انتخاب موضوع مناسباند.
یک مقاله معمولاً شامل عنوان، چکیده، مقدمه، مواد و روشها، یافتهها، بحث، نتیجهگیری، سپاسگزاری و منابع است.
ترجمه تخصصی باعث انتقال دقیق مفاهیم علمی و رعایت استانداردهای زبانی مورد انتظار مجلات بینالمللی میشود.