سینا ترجمه
آزمون کرونباخ آلفا (به انگلیسی: Cronbach's alpha) یا قابلیت اعتماد یا پایایی پرسشنامه یک آزمون آماری است که حاصل آن یک ضریب به نام آلفای کرونباخ می‌باشد، برای آزمون قابلیت اعتماد یا پایایی (Reliability) پرسشنامه‌ای که به صورت طیف لیکرت طراحی شده و جوابهای آن چند گزینه‌ای می‌باشند، به کار می‌رود.
پايايي يكي از مهمترين ويژگيها براي ابزارهاي سنجشي است كه جهت اندازه گيري متغيرها يا سازه هاي پنهان طراحي شده اند. بدون داشتن يك ابزار پايا نميتوان به نتايج پژوهش اعتماد كافي داشت و در صورت تكرار پژوهش، نتايج مي تواند داراي تفاوت معني دار با مرحله اول باشد. هر چند پايايي شرط كافي براي اعتماد و اطمينان به نتايج به بار آمده از يك ابزار سنجش نيست اما شرط ضروري و لازم است.شيوه هاي مختلفي براي سنجش پايايي وجود دارد كه عبارتند از: آزمون ـ آزمون مجدد، استفاده از فرمهاي موازي، دو نيمه كردن ابزار سنجش و هماهنگي دروني بين آيتم هاي ابزار سنجش.[1] براي سنجش هماهنگي دروني بين آيتم هاي مختلف يك ابزار نيز از تكنيك هاي مختلفي ميتوان استفاده كرد كه استفاده از ضريب آلفاي كرنباخ يكي از آنهاست. ضريب آلفاي كرنباخ در علوم مختلف بويژه علوم انساني و پزشكي براي سنجش پايايي ابزارهاي مختلف سنجش نگرش و يا آزمونهاي آموزشي و سنجش دانش داراي كاربرد فراوان است. در هر حال با توجه به اينكه سنجش نگرشها بخش مهمي از مطالعات اجتماعي و بويژه پيمايشها را به خود اختصاص داده است، اين مقاله با توجه به اين نوع از كاربرد ضريب آلفاي كرنباخ نگاشته شده است. بررسي برخي از مهمترين ابزارهاي سنجش نگرش نشان مي دهد كه اين ضريب به منظور ساخت ابزار قابل اعتماد مورد استفاده بسياري از پژوهشگران در حوزه مطالعات اجتماعي بوده است.[2] پس از طرح ضريب آلفاي كرنباخ به طور متوسط سالانه 131 بار در مقاله هاي علمي به نوشته لي جي. كرنباخ در اين باره استناد شده است (Cronbach, 2004: 2).
لي جي. كرنباخ (Cronbach, 1951) كه مهمترين زمينه پژوهشي وي نظريه اندازه گيري يا سنجش[3] مي باشد، در سال 1951 در مقاله اي با عنوان «ضريب آلفا و ساختار دروني آزمونها» اين ضريب را به جامعه علمي معرفي كرد. «ضريب آلفا بر پايه هماهنگي دروني آيتم ها[4] با يكديگر طرح شده است» (Cronbach, 1951: 301) . ضريب آلفاي كرنباخ به عنوان يكي از ضرايب پايايي يا قابليت اعتماد شناخته مي شود. اين ضريب از عمومي ترين ضرايبي است كه توسط پژوهشگران علوم اجتماعي براي سنجش پايايي ابزارهاي مختلف جمع آوري داده ها مورد استفاده قرار مي گيرد. مهمترين علت عموميت استفاده از آن، به احتمال زياد ناشي از ساده تر بودن استفاده از اين ضريب در عمل است. با اين وجود مباحث طرح شده در كتابهاي روش شناسي علوم اجتماعي، اغلب به اختصار از كنار آن گذشته اند و شايد به همين دليل ـ يا دلايل ديگرـ برخي ادراكات نادرست از اين ضريب در بين دانشجويان علوم اجتماعي وجود دارد. در اين مقاله سعي شده است تا با ارايه مثالهايي از متغيرهاي جامعه شناختي و همچنين تأمل بيشتر در ويژگيهاي ضريب آلفاي كرنباخ، امكان استفاده صحيح تر از آن فراهم شود.
ضریب کرونباخ آلفا برای سنجش میزان تک بعدی بودن نگرش ها، قضاوتها و سایر مقولاتی که اندازه گیری آنها آسان نیست به کار می رود.
در این رابطه {\displaystyle K} تعداد پرسش ها و {\displaystyle \sigma _{i}^{2}} واریانس هر پرسش و {\displaystyle \sigma ^{2}} واریانس کل پرسش ها است.
|
ضریب آلفا کرونباخ |
پایایی درونی |
|
α ≥ ۰٫۹ |
عالی |
|
۰٫۹ > α ≥ ۰٫۸ |
خوب |
|
۰٫۸ > α ≥ ۰٫۷ |
قابل قبول |
|
۰٫۷ > α ≥ ۰٫۶ |
مورد سؤال |
|
۰٫۶ > α ≥ ۰٫۵ |
ضعیف |
|
۰٫۵ > α |
غیرقابل قبول |
تعداد متغیرها به تعداد سوالات پرسشنامه می باشد (که هر دسته سؤال که دارای گزینه های همسان و مساوی داشته باشند، باید به طور جداگانه آزمون شوند. مثلاً سوالات ۵ جوابه با هم و سه جوابه با هم). ترتیب گویه ها (از نظر امتیاز سوالات) برای ضریب کرونباخ مهم نیست، چون این ضریب بر اساس واریانس، محاسبات را انجام می دهد
که در آن تعداد گویه ها، واریانس جمع نمره های هر پاسخگو و واریانس نمرات مربوط به گویه شماره i است.
