سینا ترجمه
لازم به ذکر می باشد که آیین نامه به مقرراتی می گویند که مقامات صلاحیت‌دار آن را وضع نمایند و در معرض اجرا قرار دهند. چه هدف آن تسهیل اجرا و تشریح قانونی از قوانین موضوعه باشد؛ چه مواردی باشد که اساساً قانونی وضع نگشته است که به آن نظام‌نامه گفته می شود.
لازم به ذکر است که به دلیل ايجاد محيطي مناسب براي پرورش استعدادهاي فنّاورانة كشور و رونق فضاي ابتكار و خلاقيت و در اجراي اقدام‌هاي 2ـ2ـ5 و 2ـ2ـ6 از سند راهبردي كشور در امور نخبگان، اختراع‌هاي برگزيده كشور مطابق مفاد اين آيين‌نامه شناسايي و پشتيباني مي‌شوند.
براي رعايت اختصار، تعریفهای زير در اين‌آيين‌نامه رعايت مي‌شود:
الف. بنياد: منظور بنياد ملّي نخبگان است.
ب. بنياد استاني: منظور هريك از بنيادهاي نخبگان استان‌هاي‌كشور است.
ج. اختراع: منظور هريك از محصولات فكري مشمول قانون «ثبت اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علايم تجاري» (موضوع مصوبة مجلس شوراي اسلامي در تاريخ 23/11/1386) است.
د. مخترع: منظور هريك از اشخاص حقيقي يا حقوقي است كه به لحاظ قانوني و بنا به اعلام مراجع رسمي، صاحب اختراع شناخته مي‌شود.
هـ . رويداد: منظور هر يك از جشنواره‌ها، مسابقه‌ها، نمايشگاه‌ها و موارد مشابه است كه به ارزيابي اختراعها مي‌پردازد.
و. نهاد توانمندساز: منظور هریک از نهادها و دستگاههایی (مانند پارک علم و فنّاوری، مراکز رشد و جهاد دانشگاهی) است که در فرایند پشتیبانی از اختراعها نقش دارد.
باید بدانید که هدف از شناسايي اختراع‌هاي برگزيده، توانمندسازي آنها به منظور رسيدن به محصولي دانش‌بنيان، ايجاد بازار براي آنها، تكميل چرخة ملّي نوآوري و تبديل دارايي‌هاي فكري به ثروت است.
لازم به ذکر ست که بنياد همه ساله تعدادي از اختراع‌هاي کشور را در سه سطح زير شناسايي و براي هريك، فرايند توانمندسازی ويژه‌اي را طراحي مي‌كند:
الف. اختراع‌هاي سطح 3 (نوپديد): برگزيده از ميان اختراع‌هاي ثبت شده در مراجع رسمي و حائز ويژگي‌هاي مادّة 4
ب. اختراع‌هاي سطح 2 (نورُست): برگزيده از ميان اختراع‌هاي سطح 3 و حائز ويژگي‌هاي مادّة 5
ج. اختراع‌هاي سطح 1 (نوشكفت): برگزيده از ميان اختراع‌هاي سطح 2 و حائز ويژگي‌هاي مادّة 6
الف. شناسايي: اين دسته از ميان اختراع‌هاي ثبت شدة رسمي و از مسير برگزاري رویدادهای معتبر مانند: جشنواره‌هاي مختلف ابداعات، اختراعات و ابتکارات و بر اساس معيارهاي زير شناسايي مي‌شود:
الف ـ1. ميزان تازگي اختراع در سطح ملّي و بين‌المللي
الف‌ـ 2. طول عمر فنّاوري حاصل از اختراع
الف ـ3. آثار اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي ناشي از به‌كارگيري اختراع
الف ـ4. قابليت ورود به بازار و ارزش افزودة اقتصادي و اجتماعي حاصل از تجاري‌سازي اختراع
تبصره: تشخيص مصاديق رویداد‌هاي معتبر بر عهدة بنياد است.
ب. پشتيباني: به منظور هدايت اختراع‌هاي سطح 3، تسهیلات توانمندساز زير به آنها اعطا مي‌شود:
ب ـ1. جایزة نقدی به منظور تقدیر از مخترع برگزیده
ب ـ2. تسهيلات مالي براي مواردي نظير: تأسیس شرکت در زمینة اختراع و استقرار اوليه در مراكز رشد و پارك علم و فنّاوري با هدف تبدیل شدن به شرکتی دانش بنیان (نوپا)، تدوین نسخة تجاریسازی، كسب مجوّزها و استانداردها، آشنایی با فرایند جذب سرمایه و بازاریابی و موارد مشابه
ب ـ3. لحاظ امتياز در آيين‌نامة «اعطاي جايزه‌هاي تحصيلي به دانشجويان صاحب استعداد برتر» براي مخترع
ب ـ4. لحاظ امتياز در آيين‌نامة «شناسايي و پشتيباني از دانش‌آموختگان برتر دانشگاهي» براي مخترع
ب ـ 5. اعطاي تسهيلات فرهنگي ـ رفاهي به مخترع
الف. شناسايي: اين دسته از ميان اختراع‌هاي سطح 3 كه صاحبان آنها موفق به «تأسیس شرکتی نوپا» در زمینة اختراع مورد نظرشده و مسير توانمندسازي را با موفقيت طيكرده باشند، بر اساس معيارهاي زير شناسايي مي‌شود:
الف ـ 1. دستيابي به نسخة تجاري‌سازي اختراع به منظور توجيه فني و اقتصادي آن
الف ـ 2. كسب مجوّزها، تأييديه‌ها و استانداردهاي داخلي و خارجي
الف ـ3. میزان پیشرفت در تشکیل شرکت مرتبط با اختراع
الف ـ4. ميزان پيشرفت اختراع در زمينة سرمايه‌يابي و بازاريابي
تبصره: اختراع‌هاي ثبت شده در مراجع معتبر بين‌المللي (به تأييد بنياد)، به عنوان اختراع سطح 2 محسوب مي‌شوند.
ب. پشتيباني: به منظور هدايت اختراع‌هاي سطح 2، تسهیلات توانمندساز زیر به آنها اعطا مي‌شود:
ب ـ1. جایزة نقدی به منظور تقدیر از مخترع برگزیده
ب ـ2. اعتبار تجاریسازیِ معاونت علمی و فنّاوری ریاست جمهوری براي تحقق مواردي نظير: کمک به رشد شرکت نوپا، ثبت بين‌المللي اختراع، میزان پیشرفت در زمینة تولید انبوه، کسب مجوّزها و استانداردهای مرتبط، تسهيل فرايند نمونه‌سازي محصول (نيمه صنعتي)، آغاز فرایند تجاریسازی و موارد مشابه
ب ـ3. بهرهمندی از امكان جذب دانش آموختگانِ برتر مشمول جایزة شهید تهرانیمقدم در شركت تأسيس شده (مطابق مقررات بنیاد)
ب ـ4. لحاظ امتياز در آيين‌نامة «اعطاي جايزه‌هاي تحصيلي به دانشجويان صاحب استعداد برتر» براي مخترع
ب ـ 5. لحاظ امتياز در آيين‌نامة «شناسايي و پشتيباني از دانش‌آموختگان برتر دانشگاهي» براي مخترع
ب ـ6. اعطاي تسهيلات فرهنگي ـ رفاهي به مخترع
تبصرة 1: اگر مخترعي قبل از شناساییِ اختراع به عنوان اختراع سطح 3، شرکت مرتبط با اختراع را تأسیس کرده باشد، با پیشنهاد نهاد توانمندساز و بنیاد استانی و تأیید نهایی بنیاد ملّی میتواند از تسهیل بند ب-2 در همان سطح 3 بهرهمند شود.
تبصرة 2: به آن دسته از مخترعان برگزیدهای که اختراع آنان به دلیل ثبت اختراع در مراجع بین المللی به سطح 2 ارتقا پیدا کرده است، صرفاً در صورت تأسیس شرکت مرتبط با اختراعِ ثبت شده، تسهیلات مندرج در بندهای «ب ـ2» و «ب‌ـ3» اعطا میشود؛ در غیر این‌صورت باید مسیر توانمندسازی اختراعهای سطح 3 به سطح 2 را طیّ کنند.
الف. شناسايي: اين دسته از ميان اختراع‌هاي سطح 2 كه صاحبان آنها موفق به تأسیس شرکت دانشبنیان شده و مسير توانمندسازي را با موفقيت طيكرده باشند، بر اساس معيارهاي زير شناسايي مي‌شود:
الف ـ1. توليد و فروش محصول يا فروش حق استفاده از اختراع
الف ـ2. جذب سرمايه‌گذار براي توليد انبوه و ارائة مدل سرمايه‌گذاري
الف ـ3. كسب مجوّزها، تأييديه‌ها و استانداردهاي داخلي و خارجي
الف ـ4. ميزان پيشرفت اختراع در ايجاد و توسعة بازار
الف ـ5. ميزان رشد شركت تأسيس شده
ب. پشتيباني: به منظور هدايت اختراع‌هاي سطح 1، تسهیلات توانمندساز زير به آنها اعطا مي‌شود:
ب ـ1. جایزة نقدی به منظور تقدیر از مخترع برگزيده
ب ـ2. تسهيلات ماليِ صندوق نوآوری و شکوفایی براي تحقق مواردي نظير: گسترش شركت دانش‌بنيان، انبوه‌سازي محصول، ايجاد و توسعة بازار، انتقال فنّاوريهای مورد نیاز و موارد مشابه
ب ـ3. بهرهمندی از امكان جذب دانش آموختگانِ برتر مشمول جایزة شهید تهرانیمقدم در شركت تأسيس شده (مطابق مقررات بنیاد)
ب ـ4. بهرهمندی از تسهیلات نظام وظیفة تخصصی دانش آموختگانِ برترِ فنّاور براي مستخدمانِ شركت تأسيس شده (مطابق مقررات بنیاد)
ب ـ 5. لحاظ امتياز در آيين‌نامة «اعطاي جايزه‌هاي تحصيلي به دانشجويان صاحب استعداد برتر» براي مخترع
ب ـ6. لحاظ امتياز در آيين‌نامة «شناسايي و پشتيباني از دانش‌آموختگان برتر دانشگاهي» براي مخترع
ب ـ7. اعطاي تسهيلات فرهنگي ـ رفاهي به مخترع
باید بدانید که تعداد اختراع‌هاي برگزيده در هريك از سطوح 3 گانه و ميزان تسهيلات مادّي مورد نياز براي توانمندي هر دسته به طور سالیانه از سوي رئيس‌بنياد تعيين مي‌شود.
تبصرة 1: اعطاي تسهيلات به مخترع (مخترعان)، مطابق ثبت رسمي اختراع، تعلق مي‌يابد.
تبصرة 2: برگزيدگان اين‌آيين‌نامه در مدت زمان سه سال پس از برگزيده شدن، براي آغاز بهره‌مندي از پشتيباني‌هاي اين آيين‌نامه فرصت دارند.
لازم به ذکر است که داوري هر يك از سطوح اختراعها و فرايند اجرايي آيين‌نامه، مطابق شيوه‌نامه‌اي است كه به تصويب رئيس بنياد مي‌رسد و بنياد موظف است ضمن نظارت بر اجراي صحيح آيين‌نامه، هر ساله گزارشي از عملكرد آيين‌نامه را به هيئت‌امنا ارائه كند.
باید بدانید که اين آيين‌نامه مشتمل بر يك مقدمه، نه مادّه و شش تبصره در تاريخ 4/4/1393 و نسخة اصلاح شدة آن در تاریخ 26/3/1395 به تصويب‌كميسيون‌دائمي و مطابق مصوبة جلسة پنجم هيئت‌امنا (تبصرة 1 مادّة 3 آيين‌نامة كميسيون دائمي)، در تاريخ 9/4/1395 به تصويب هيئت امناي بنياد ملّي نخبگان رسيد و از تاريخ تصويب لازم‌الاجراست.
