سرقت ادبی یکی از مواردیست که همواره در مورد آثار پژوهشی محققین مطرح بوده اما در سالهای اخیر به دلیل دسترسی گسترده افراد به منابع گوناگون از طریق اینترنت، مصادیق آن در کارهای پژوهشی دانشجویان متاسفانه بیش از قبل شده و همین عامل سبب گردیده روشهای مختلفی برای تشخیص و جلوگیری از سرقت ادبی و علمی پیش بینی و استفاده شود.
سرقت ادبی یکی از مواردیست که همواره در مورد آثار پژوهشی محققین مطرح بوده اما در سالهای اخیر به دلیل دسترسی گسترده افراد به منابع گوناگون از طریق اینترنت، مصادیق آن در کارهای پژوهشی دانشجویان متاسفانه بیش از قبل شده و همین عامل سبب گردیده روشهای مختلفی برای تشخیص و جلوگیری از سرقت ادبی و علمی پیش بینی و استفاده شود. در گذشته نه چندان دور امکان جستجو و بررسی سرقت ادبی در پایان نامه ها ومقالات فارسی ممکن نبود و تنها پایان نامه و مقالات خارجی از نظر سرقت ادبی قابل بررسی بودند ولی امروزه چندین پایگاه مختلف فارسی نیز به این منظور ایجاد شده که می توانند تا میزان زیادی از سرقت ادبی در رساله و مقالات فارسی جلوگیری کنند که در ادامه میخواهیم به معرفی یکی از این پایگاه ها بپردازیم.
یکی از روشهای رایج و مؤثر برای پیشگیری از ارتکاب دستبرد علمی و همچنین تشخیص آن، مشابهتیابی متنی است که با استفاده از قابلیتهای فنی موتورهای جستجو انجام میشود. استفاده از انواع نرمافزارهای مشابهتیاب متنی که گاهی با نام نرمافزارهای کشف تقلب علمی از آنها یاد میشود، در جوامع علمی امری متداول و فراگیر است اما بخش قابل توجهی از این نرمافزارها به خط و زبان انگلیسی و اندکی به سایر خطوط و زبانها سرویس دهی میکنند و هیچکدام خط و زبان فارسی را پشتیبانی نمیکنند.
سامانۀ مشابهیاب متون نور (سمیم نور) نخستین سامانۀ مشابهیابی متون به زبان فارسی است که در ادامۀ «مجموعه پروژههای مبتنی بر دادهکاوی علوم اسلامی» در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) طراحی و گسترش یافته است. این سامانه قادر است متون ارسالی کاربران خود را با هزاران صفحه از متون بانک های منابع خود و متون ارائه شده در پایگاههای مهم اینترنتی ارائه کننده منابع علوم اسلامی و انسانی مقایسه کند و گزارشی از میزان مشابهت آنها به کاربر ارائه دهد.
قابلیتها:
- نمایش درصد مشابهت متن ارسالی کاربران با کل اسناد بازیابیشده؛
- نمایش درصد مشابهت تفکیکی متن ارسالی کاربران با هر یک از اسناد بازیابیشده؛
- نمایش محل دقیق مشابهت متن ارسالی با محتوای هر یک از اسناد بازیابیشده؛
- امکان مقایسۀ دو متن (مشکوک و مشابه) با استفاده از رنگیسازی متون در دو پنجرۀ جداگانه؛
- امکان گزارشگیری از مشابهیابی به صورت پیدیاف به منظور مستندسازی؛
- امکان مشابهیابی مجدد متونِ مشابهیابیشده با اعمال تغییرات دلخواه بر روی آنها؛
- افزایش دقت مشابهیابی با نادیده گرفتن نقل قولها، اشعار، آیات قرآن و روایات؛
- استفاده از تکنیکهای هوش مصنوعی برای تشخیص تغییرات جزئی متون؛
- عدم گزارش مشابهتهای کوتاه و پرتکرار.
نحوه استفاده:
برای استفاده از سمیم نور کافی است یک حساب کاربری داشته باشید. بعد از ایجاد حساب کاربری، میتوانید با قراردادن متن خود در کادر مخصوص و درخواست مشابهتیابی، میزان مشابهت متن ارسالی خود را با دیگر متون موجود در پایگاه دادههای سمیم نور مشاهده کنید.
کاربران پایگاه:
این پایگاه، امکان بررسی تا 200 صفحه در هر مشابهیابی را فراهم کرده است و کاربران میتوانند به راحتی پایاننامهها و سایر اسناد حجیم خود را بررسی کنند. سمیم برای هر کاربر، امکان استفادۀ از 30 صفحه مشابهیابی رایگان را فراهم کرده است.
با توجه به اهمیت سرقت ادبی مقالات فارسی و تاثیر مستقیم آن در اعتبار آثار پژوهشی، هر فردی در هر حوزه تخصصی که اقدام به نگارش مقاله میکند لزوما باید با تمام قواعد ارجاع دهی و استناد آشنا باشد و حتی با رعایت تمام این موازین نیز، در انتهای کار مقاله را از لحاظ موارد احتمالی سرقت علمی مورد بررسی قرار دهد. از آنجایی که این امر نیاز به زمان و دانش کافی در این حوزه دارد، کارشناسان ما در بخش پارافریز مقالات علمی موسسه سینا، تمام موارد مشکوک به سرقت علمی را بررسی و اصلاح میکنند تا از بروز مشکل در فرایند پذیرش مقاله در مجلات علمی جلوگیری شود. برای استفاده خدمات پارافریز مقاله میتوانید بصورت آنلاین با کارشناسان موسسه سینا در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید:
آموزش رفع سرقت ادبی از مقالات علمی