سینا ترجمه
مقاله علمي معمولا در نتیجه پژوهش منطقي، ژرف و متمركز نظري، عملي یا مختلط، به كوشش یك یا چند نفر در یك موضوع تازه و با رویكردي جدید با جهت دستیابي به نتایجي تازه، تهیه و منتشر ميگردد.
در این متن به ویژگی‌های کلّی یک مقاله علمی - پژوهشی برای انتشار در نشریاتی که مقالات آنها مورد داوری قرار می‌گیرند (Refereed Journals) پرداخته شده است. این نشریات یا مجلّه‌ها پس از دریافت مقاله آن را برای داوری نزد سه یا چند نفر از داوران که به موضوع مورد بحث مقاله آشنایی دارند ارسال می‌کنند. پس از دریافت نظرات و پیشنهادات داوران، در صورتی که مقاله قابلّیت انتشار داشته باشد، نشریه مقاله مورد بحث را منتشر می‌نماید. چارچوب‌های آورده شده در این نوشته نیز می‌تواند برای مقاله‌های ارسالی برای همایش‌های علمی که مقالات آنها داوری می‌شوند مورد توجّه قرارگیرد.
توصیه جدّی می‌شود که معیارهای زیر در هر مقاله علمی - پژوهشی مورد رعایت قرارگیرند. رعایت این معیارها باعث انسجام و استحکام مقاله شده و امکان پذیرش آن را در یک مجله علمی - پژوهشی افزایش می‌دهد.
مرتبط بودن مطالب و کامل بودن
برخورداری از یک سازمان منسجم
برخورداری از یک محوریّت تحقیقی در کلّیت و ترکیب مقاله
یک مقاله تحقیقی به طور کلی می‌تواند در برگیرنده ساختاری مشابه ساختار زیر باشد.
عنوان، مفهوم اصلي مقاله را نشان ميدهد و باید به طور خالصه، مضمون اصلي پژوهش را نشان دهد.تعداد كلمات در عنوان را حداكثر دوازده واژه .بیان كرده اند و باید دارای ویژگی های زیر باشد:
بعد از عنوان پژوهش، نام مؤلف یا مؤلفان ذكر ميشود و در سطر زیر آن، نام دانشگاه یا مؤسسه كه هر یك از مؤلفان در آن مشغول به كارند، مي آید. اگر پژوهش به وسیله دو یا چند نفر انجام بگیرد و همه آنها به یك دانشگاه یا مؤسسه وابسته باشند، نام مؤسسه یكبار، آن هم به دنبال نام مؤلفان ذكر ميشود. اما اگر هر یك از مؤلفان به سازمان خاصي وابسته باشند، باید بعد از نام هر یك از آنان، بلافاصله نام مؤسسهاي كه به آن وابسته اند، ذكر شود. ترتیب قرار گرفتن نام مؤلفان به دنبال یكدیگر، معمولا متناسب با میزان مشاركت آنان در انجام پژوهش است؛ اما اگر میزان مشاركت همه افراد در اجراي پژوهش یكسان باشد، اسامي آنان به ترتیب حروف الفبا در دنبال هم قرار ميگیرد.
چكیده، خلاصه جامعي از محتواي یك گزارش پژوهشي است كه همه مراحل و اجراي اصلي پژوهش را در خود دارد. هدفها، پرسشها، روشها، یافته ها و نتایج پژوهش، به اختصار، در چكیده آورده می شوند. چكیده باید از ذكر هرگونه توضیح اضافي خودداري شود. مطالب چكیده باید فقط به صورت گزارش (بدون ارزشیابی و نقد) از زبان خود پژوهشگر (نه نقل قول) به صورت فعل ماضي تهیه شود. چكیده در حقیقت بخشي كامل، جامع و مستقل از اصل گزارش در نظر گرفته ميشود و نباید پیش از انجام گزارش، پژوهش تهیه شود.
به طور کل چکیده:
معمولا در انتهاي چكیده، واژگان كلیدي پژوهش را بیان ميكنند تا به خواننده كمك كنند، پس از خواندن چكیده و آشنایي اجمالي با روند تحقیق، بفهمد چه مفاهیم و موضوعاتي در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به حجم و محتواي مقاله، پنج تا هفت واژه كلیدي در هر مقاله بیان ميشود.
هر مقاله علمي با یك مقدمه شروع ميشود كه به طور مختصر به بیان كلیات تحقیق و بررسي مختصري از پیشینه آن ميپردازد. بنابراین در مقدمه مقاله مسئله تحقیق و ضرورت انجام آن و اهداف آن از نظر بنیادي و كاربردي به صورت مختصر بیان ميگردد و سپس به بررسي سوابق پژوهشي كه به طور مستقیم به موضوع تحقیق مرتبط است، پرداخته ميشود. مقدمه باید یك منطق اساسي را در تحقیق بیان كند و به خواننده نشان دهد كه چرا این تحقیق ادامه منطقي گزارشهاي پیشین است.
در این بخش، توصیف کلامی مختصر و مفیدی از آنچه بدست آمده است ارائه می شود.این توصیف کلامی با اطلاعات آماري مورد استفاده، كامل ميشود و بهترین روش آن است كه داده ها از طریق شكل و نمودار یا جدول، نمایش داده شوند. ساختار بخش نتایج، معموالًا مبتني بر ترتیب منطقي پرسشها یا فرضیه ها و نیز وابسته به تأیید شده بودن یا تأیید نشده بودن فرضیه هاست. ترتیب بیان نتایج نیز یا برحسب ترتیب تنطیم سؤالها یا فرضیه هاي آنهااست، یا برحسب اهمیت آنها. روش متداول بیان نتایج آن است که ابتدا مهمترین ترین و جالبترین یافته ها و سپس به ترتیب، یافته هاي كم اهمیت تر ارائه ميشود.
به طور کل بخش نتیجه گیری شامل موارد زیر می باشد:
قدردانی از مؤسسات و یا اشخاصی که در به ثمر رسیدن تحقیق و یا بهتر انجام شدن فعالیت‌های مربوط به مقاله تأثیرگذار بوده‌اند.
ارائه فهرست مرتب شده منابع.
ارائه مطالب ضروری برای فهم و پشتیبانی از مطالب اصلی مقاله.
رعایت ملاحظات دستوری در جملات و سعی در نوشتن جملات کوتاه و گویا، شماره گذاری عنوان بخش‌ها و زیربخش‌ها، شماره گذاری روابط و فرمول‌ها، ارائه شرح مفید و گویا در بالای جداول و پائین شکل‌ها، شماره گذاری جداول و شکل‌ها به طور جداگانه، ارجاع دهی به هر جدول و یا هر شکل در متن از طریق شماره مربوطه، رعایت دندانه‌گذاری مناسب به منظور تفکیک بهتر و خواناتر نمودن نوشتار، پرهیز از شکسته‌شدن کلمات در دو خط متوالی (نظیر "می" در آخر خط و "شود" در ابتدای خط بعدی)، پرهیز از کپی‌کردن تصاویر ناخوانای مراجع و منابع، سعی در بازطراحی آنها با ذکر دقیق مأخذ در ذیل آنها.
سعی جدی در ثبات رویه‌های اتخاذ شده در نوشتار مقاله (مانند اندازه حروف، ضخامت خطوط در جداول و شکل‌ها، نوع خطوط لاتین در کلمات لاتین, فاصله شماره‌ها با متن یا روابط)؛ الگوبرداری از ساختار آخرین مقالات منتشر شده در نشریه یا ژورنال هدف (نشریه‌ای که قصد دارید مقاله خودرا برای انتشار ارسال دارید)؛ ارائه مقاله کامل شده به اشخاص مطّلع و مرتبط با موضوع مقاله و دریافت نظرات آنان و انجام عمل بالعکس در مورد آنان؛ واگذاری تهیه مقالات مروری به محققان با تجربه و نویسندگانی که در زمینه مورد بررسی صاحب نظر بوده و لااقل چند مقاله در این رابطه منتشر نموده‌اند؛ اطمینان از دسترسی به مقالات مرجع مربوط به موضوع مقاله به ویژه مقالات جدید؛ رعایت امانت، صداقت و اخلاق از اصول مهم هر فعالیت علمی و تحقیقی است. مراعات نمودن این اصول از ضرورت بسیار بالائی برخوردار است.
