سینا ترجمه
همانطور که میدانید، یکی از ارکان اصلی مقاله از تدوین تا چاپ آن، شخص حقیقی است که به آن "نویسنده مسئول" میگویند. نویسنده مسئول وظایفی دارد که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.
انجام پژوهش، گردآوری اطلاعات و نگارش مقالات علمی را باید جزء لاینفک پژوهشگران دانست و دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری هم خواسته یا ناخواسته با این چالش بزرگ روبرو هستند. در نگارش یک مقاله علمی، معمولا نویسندگان باهم تقسیم‌کار کرده و هرکسی سعی می‌کند وظایف محوله را به‌درستی انجام دهد. معمولا بر اساس مسئولیت‌های سپرده‌شده به نویسندگان و به میزان مشارکت آنها در نگارش مقاله، از نویسنده اول تا آخر مشخص می‌شود، در این بین یک نفر باید کارهای مربوط به ارسال مقاله به مجله و انجام مکاتبات را انجام دهد که به او "نویسنده مسئول" میگویند. با توجه به حساسیت وظایف نویسنده مسئول، معمولا این وظیفه بر عهده استاد راهنما گذاشته می‌شود، اما اگر این وظیفه بر عهده یکی از نویسندگان قرار گیرد، او باید با وظایف دقیق نویسنده مسئول آشنا باشد.
بنا به تعریف کمیته بین‌المللی سردبیران مجلات پزشکی (ICMJE)، نویسنده مسئول کسی است که "مسئولیت اصلی ارتباط با مجله حین فرآیند ارسال مقاله، داوری همتا و پذیرش و چاپ مقاله را بر عهده دارد و توسط او اطمینان حاصل می‌شود که تمام مقررات مدیریتی مجلات مانند ارائه اطلاعات نویسندگان، تأییدیه کمیته اخلاق، مستندسازی ثبت کار آزمایی بالینی و جمع‌آوری فرم‌های تعارض منافع رعایت گردیده‌اند. بااین‌حال نویسندگان می‌تواند این وظایف را به دیگر نویسندگان نیز محول کند. بنا به تعریف کمیته بین‌المللی سردبیران مجلات پزشکی (ICMJE)، نویسنده مسئول کسی است که "مسئولیت اصلی ارتباط با مجله حین فرآیند ارسال مقاله، داوری همتا و پذیرش و چاپ مقاله را بر عهده دارد و توسط او اطمینان حاصل می‌شود که تمام مقررات مدیریتی مجلات مانند ارائه اطلاعات نویسندگان، تأییدیه کمیته اخلاق، مستندسازی ثبت کار آزمایی بالینی و جمع‌آوری فرم‌های تعارض منافع رعایت گردیده‌اند. بااین‌حال نویسندگان می‌تواند این وظایف را به دیگر نویسندگان نیز محول کند.
با توجه به اینکه نویسنده مسئول تنها فردی است که با مجله در ارتباط است، می‌بایست اگر موردی را مجله درخواست نمود، سریعا در اختیار سایر نویسندگان قرار دهد تا در کوتاه‌ترین زمان به خواسته مجله پاسخ داده شود. در صورت تاخیر در پاسخ، ممکن است در پروسه داوری، پذیرش یا حتی چاپ مقاله تاخیر ایجاد گردد.
آماده‌سازی مقاله: یکی از وظایف نویسنده مسئول آماده‌سازی مقاله و بررسی اینکه آیا مقاله در فرمت مجله انتخابی قرار دارد یا خیر. انسجام بخش‌های مختلف مقاله جز وظایف نویسنده مسئول است.
آماده‌سازی فرم‌های درخواستی مجله: تمام فرم های درخواستی مجله ازجمله تعهدنامه، تعارض منافع، تأییدیه کد اخلاق و ... بر عهده نویسنده مسئول است
آماده‌سازی افیلیشن: یکی دیگر از وظایف نویسنده مسئول آماده‌سازی مشخصات دقیق سازمانی همه نویسندگان به ترتیب نویسنده اول تا آخر است. این موارد همراه امضاء تایید درستی از تک‌تک نویسندگان انجام می‌گیرد.
رعایت جنبه‌های اخلاقی: وظیفه بعدی نویسنده مسئول، حصول اطمینان از رعایت جنبه‌های اخلاقی پژوهش می‌باشد. نویسنده مسئول می‌بایست سرقت علمی، ارسال همزمان به چند مجله، داده سازی و ... را بررسی نماید و از عدم ارتکاب آنها اطمینان حاصل کند.
نکات فوق لیستی از وظایف نویسنده مسئول پیش از ارسال مقاله به مجلات بود که نویسنده مسئول با رعایت آنها می‌تواند فرآیند پذیرش و چاپ مقاله را سرعت بخشد.
معیارهای انتخاب نویسنده مسئول برای یک مقاله علمی شامل موارد زیر است.
فردی که تجربه بیشتری در نگارش، ارسال و تعامل با مجلات علمی داشته باشد، گزینه بهتری برای نقش نویسنده مسئول است. تجربه قبلی این فرد در مدیریت مراحل داوری، اصلاحات و ارتباطات علمی، او را قادر می‌سازد تا به‌طور مؤثرتری فرآیند ارسال مقاله را پیگیری کند.
نویسنده مسئول باید توانایی بالایی در برقراری ارتباطات حرفه‌ای و مؤثر با سردبیران مجلات، داوران و سایر نویسندگان داشته باشد. توانایی پاسخ‌گویی به سوالات و پیشنهادات داوران، تنظیم درخواست‌های اصلاحی و هماهنگی میان تمامی نویسندگان ازجمله وظایف او است.
نویسنده مسئول باید به تمامی منابع تحقیقاتی، داده‌های لازم و اطلاعات مربوطه دسترسی داشته باشد تا در صورت نیاز به‌سرعت بتواند اطلاعات موردنظر داوران یا مجله را فراهم کند. این دسترسی به او امکان می‌دهد تا به‌سرعت اصلاحات را انجام داده و مقاله را به مرحله انتشار برساند.
انتخاب نویسنده مسئول باید با هماهنگی و رضایت تمامی نویسندگان مقاله انجام شود. هر یک از اعضای تیم تحقیقاتی باید در مورد این انتخاب توافق داشته باشند تا از بروز اختلافات احتمالی جلوگیری شود و همه افراد نقش نویسنده مسئول را بپذیرند.
