نمایه سازی نشریات در پایگاه های علمی معتبر

نمایه سازی مجلات

نمایه سازی يك نشريه به صورت كلي فراهم نمودن شرايطي است كه عنوان يك نشريه درسايت ها و پايگاه هاي مختلف عمومي و تخصصي رؤيت شود. هر چه عنوان يك نشريه بيشترديده شود، تعداد بازديد كننده از سايت نشريه بيشتر خواهد. و هرچه تعداد بازديد كننده از سايت نشريه بيشتر شود محققين بيشتري با نشريه آشنا مي شوند و در صورت تمايل، مقالات بيشتري براي چاپ به آن نشريه ارسال مي گردد.در نتیجه هرچه مقاالت بيشتر ديده شوند و استناد بيشتري به مقالات چاپ شده در يك نشريه صورت پذيرد حكايت از مقبوليت بيشتر نشريه در بين محققين آن رشته دارد.

مزایای نمایه سازی مجلات

• ارائه آسانتر محتواي علمي مقالات به محققين
• افزايش احتمال ديده شدن مقالات
• افزايش احتمال خوانده شدن و ارجاع به مقالات
• و در نهايت افزايش ضريب نفوذ يا ضريب تاثير مجلات علمي

انواع نمایه سازهای مجلات

1. نمایه سازهای داخلی: در سطح هر كشور فعاليت مي كنند. بطور مثال در كشور ما نمايه سازهاي داخلي موجود عبارتند از:

• پایگاه IranMedex
• پایگاه Magiran
• پایگاه SID
• پایگاه ISC
• پایگاه Noormags
• و ...

2. نمایه سازهای خارجی یا بین المللی:

مقالات را از تمامي مجلات جهان و به زبانهاي مختلف مي پذيرند:

PubMed Central

Medline

(ISI (Web of Science

SCOPUS, EMBASE, Elsevier Bibliographic Databases

Index Copernicus

DOAJ

Academic Search Complete (EBSCO)

پایگاه های نمایه سازی به لحاظ اهمیت:

پايگاه ها از نظر اهميت به 3 دسته اصلي قابل تقسيم بندي مي باشد:

1. پايگاه هاي عمومي و مشترك

DOAJ,COPE،Ebsco, Copernicus Magiran,SID،CIVILICA ،Noormag , …

2. پايگاه هاي تخصصي و موضوعي؛

Agricola،CAB &CABI, Agrindex

3. پايگاه هاي اصلي

ISI ,Pubmed, Scopus, ISC

اما اينكه براي نمايه شدن نشريات علمي در پايگاه ها چه كارها و اقداماتي و در چه مرحله ي بايد صورت گيرد از جمله مسائلي است كه نشريات بايد به آن توجه نمايند.

1. براي نمايه كردن نشريه به چه چيزهاي نيازمنديم؟
2. براي شروع به كار چه اقداماتي را بايد انجام دهيم؟
3. پايگاه هاي كه ميتوانيم نشريه را در آن نمايه كنيم شامل چه پايگاه هاي مي باشد؟
4. تفاوت اين پايگاه هاي نمايه سازي در چيست؟

استانداردهای اولیه یك نشریه در اغلب پایگاه های نمایه سازی

• داشتن عنوان مشخص و گويا براي نشريه
• داشتن عنوان انگليسي مشخص و گويا (در صورتي كه نشريه به زباني غير از زبان انگليسي منتشر مي گردد)
• داشتن يك عنوان مخفف از نشريه به صورت واحد (يونيك)
• داشتن يك آرم مشخص (اين آرم مي تواند آرم صاحب امتياز و يا آرم اختصاصي خود نشريه و يا هر دو باشد)
• داشتن سردبير و هيأت تحريريه مشخص
• نكته: استفاده از اعضاي هيأت علمي خارجي با تنوع كشوري در تيم هيأت تحريريه و تيم مشورتي نشريه
• داشتن شماره شاپا (ISSN) چاپي و يا الكترونيكي
• داشتن وب سايت تخصصي و استاندارد (با توجه به اينكه تعريف و شاخص هاي سايت استاندارد زياد مي باشد در جاي مناسب به تعريف آن خواهيم پرداخت)
• داشتن دوره تناوب انتشار مشخص
• انتشار به موقع و بدون تأخير
• داشتن حداقل 20 مقاله در شمارگان چاپ شده در طول يك سال انتشار نشريه
• داشتن مقاالت استاندارد كه تمامي بخش بندي هاي آن به صورت يكسان باشد
• داشتن يك راهنماي كامل و استاندارد براي تأليف مقاالت (راهنماي نويسندگان)
• پايبندي به اصول اخالقي و نشر مطابق با استانداردهاي جهاني مرتبط ( WAME, OASPA, COPE)
• داشتن چكيده انگليسي (در صورتي كه نشريه به زباني غير از زبان انگليسي منتشر مي گردد)
• داشتن حوزه موضوعي (scop ) مشخص براي مقاالت
• داشتن فرآيند بررسي و داوري علمي مشخص براي مقاالت.

نکته: رعايت قوانين نشر، چاپ به موقع و انتشار مقاالت با كيفيت علمي باال نقش بسيار مهمي در نمايه شدن مجالت در پايگاه هاي علمي دارد

ویژگي های یك وبگاه استاندارد:

هر نشريه بايد داراي يك وبگاه اختصاصي باشد.

بايد داراي آرم مشخص به نشريه و يا آرم صاحب امتياز نشريه نيز باشد.

بخش اطالعات نشریه: اين بخش خود مي تواند به چند زير بخش تقسيم شود كه عبارتند از:

1. اطلاعات كلي درباره نشريه
2. اهداف و چشم انداز نشريه
3. هيأت تحريريه نشريه
4. اصول اخالقي نشر
5. نمايه هاي نشريه
6. فرآيند پذيرش مقالات
7. اخبار و اطلاعات
8. آرشيو مقالات
9. مقالات آماده چاپ و ..

بخش داوران: اين بخش نيز مي تواند شامل زير بخش هاي:

1 .راهنماي داوران و اسامي داوران شمارگان سال هاي قبل نشريه باشد.

بخش تماس با نشریه: شامل اطلاعات تماس، شماره تلفن، دورنگار، آدرس پستي، پست الكترونيك، نام كارشناس و يا فرد پاسخگو، زمان تماس و پيگيري، نحوه پيگيري مقالات و ... باشد.

بخش مرور (جستجو): كه بر اساس مواردي همچون كلمات كليدي ، عنوان مقاالت، نويسندگان و ... مي تواند صورت گيرد.

استانداردهای مقالات:

تمامي مقالات به لحاظ بخش بندي و ساختار ظاهري يكسان و مطابق راهنماي نويسندگان باشد.

بخش هاي كه در هر مقاله بايد وجود داشته باشد عبارتند از:

1 .عنوان اصلي مقاله

2 .اسامي نويسندگان مقاله

3 .وابستگي سازماني نويسندگان به صورت كامل (با ذكر مرتبه علمي، وابستگي سازماني و تخصص)

4 .تاريخ دريافت و تاريخ بازنگري و تاريخ پذيرش مقاله

5 .چكيده

6 .كلمات كليدي

7 .مقدمه

8 .مواد و روش ها

9 .يافته ها

10 . بحث و نتيجه گيري

11. تقدير و تشكر

12 . منابع(تمامي استنادات و رفرنس ها به درستي نوشته شده باشد)

13 . عنوان انگليسي مقاله (براي مقاالت غير انگليسي زبان)

14 .چكيده به انگليسي (براي مقاالت غير انگليسي زبان)

15 . اسامي نويسندگان به انگليسي (براي مقاالت غير انگليسي زبان)

16. وابستگي سازماني نويسندگان به صورت كامل به انگليسي

17 . تاريخ دريافت و تاريخ بازنگري و تاريخ پذيرش مقاله به انگليسي

آشنایي با برخي اصطالحات و واژگان:

• Creative Commons

يكي از بديهي ترين اصول Access Open اطلاق مجوز نشر تحت عنوان Commons Creative مي باشد كه اجازه به اشتراك گذاري منابع همراه با ارجاع را مي دهد.

• (DOI) Digital Object Identifier

يك كد عددي است كه همانند اثر انگشت براي هر مقاله بي همتاست. اين كد همانند باركد براي شناسايي محصولات آنلاین بكار برده ميشود. بطور خالصه DOI بطور بي همتا و انحصاري مختص هر مقاله ميباشد و كليد اصلي ارتباط اين محصول آنلاین با ساير محصولات آنلاین (در اينجا ساير مقاالت) در دنياي مجازي محسوب ميشود.

ناشران براي ارتقا شاخص هاي كيفي و كمي مقالات خود با كسب اين كد عمال قسمت عمده اي از مراحل ارتقا مجله و افزايش شانس نمايه سازي را انجام ميدهند.

DOIيك رشته عدد است كه بطور انحصاري به هر نوشته آنلاین تعلق مي گيرد. اين كد به يك لينك دايم اينترنتي بطور ابدي و فناناپذير متصل ميباشد.

مزایای DOI برای مقالات:

داشتن شناسه دايمي در همه مقالات

تبديل منابع به ابرلينك يا Hyperlink

جلوگيري از خطاهاي انساني يا ماشيني در نگارش منبع يا Reference

قدرت نفوذ يا Factor Impact براي مجلات

ارتقا شاخص واقعي علم سنجي ( scientometrics) محققين و مالكين حقوقي مقالات همانند دانشگاه ها