رفرنس (Reference) به معنی مبنای مقایسه یا مبداءمی باشد که در پایان مقالات و پایان نامهها در قسمتی که نویسنده قصد معرفی منابع خود را دارد نوشته میشود.
باید هر نوشته ای که از منبعی مانند مقاله و یا پایان نامه ای استفاده می شود باید با ذکر منبع باشد. چرا که دانشگاه ها و مجلات، به موارد دستبرد علمي دانشجويان و استادان رسيدگي مي كند. در بسياري از دانشگاه ها، دستبرد علمي توسط دانشجويان، تخلفي جدي محسوب مي شود و به از دست دادن درجه دانشگاهي آنها بويژه در سطوح عالي نيز ممكن است منجر شود.
رفرنس نویسی دو حالت دارد. رفرنس دهی در خارج از متن (قسمت منبع) و رفرنس نویسی در داخل متن
در این مرحله مشخصات کامل منبع استفاده شده آورده می شود.
در این مرحله برای مرتب کردن منابع نباید از شماره گذاری استفاده کرد. بلکه باید به تبعیت از شیوه رایج جهانی از ترتیب حروف الفبا استفاده نمود. مانند نمونه زیر:
Alqawi O, Moghaddas M, Singh G (2006) Effects of geldanamycin on HIF-1alpha mediated angiogenesis and invasion in prostate cancer cells. Prostate Cancer Prostatic Dis 9(2):126–135
Ban HS et al (2016) Hypoxia-inducible factor (HIF) inhibitors: a patent survey (2011–2015). Expert Opin Ther Pat 26(3):309–322
Calvani M et al (2006) Hypoxic induction of an HIF-1alpha-dependent bFGF autocrine loop drives angiogenesis in human endothelial cells. Blood 107(7):2705–2712
Cho H et al (2016) On-target efficacy of a HIF2alpha antagonist in preclinical kidney cancer models. Nature 539(7627):107–111
۱- رفرنس دهی کتاب تألیفی
دلاور، علی. (۱۳۷۸). روش های تحقیق. تهران: انتشارات آگاه.
دلاور، علی؛ شعبانی، حسن. (۱۳۴۶). اسم کتاب. محل نشر: انتشارات.
دلاور، علی؛ شعبانی، حسن؛ ملکی، حسن. (۱۳۸۴). اسم کتاب. محل نشر: انتشارات.
دلاور، علی و دیگران. (۱۳۸۶) اسم کتاب. محل نشر: انتشارات.
۲- رفرنس دهی کتاب ترجمه شده
تایلر، رالف. (۲۰۰۶). اصول برنامه ریزی. (ترجمه علی نقی پور ظهیر). تهران: انتشارات آگاه.
۳- رفرنس دهی از مجله
احمدی، احد. (۱۳۸۴). رویکردهای برنامه درسی. مجله نوآوری های آموزشی، سال هفتم، شماره ۴٫
——- ، ——-. ( ) . ——— . ——— ، —— ، ——.
۴- رفرنس دهی از فصل نامه
دلاور، علی. (۱۳۸۷)، اسم مقاله. فصل نامه رشد، شماره ۷٫
۵- رفرنس دهی از مقاله اینترنتی
دلاور، علی. (۱۳۸۷)، اسم مقاله. آدرس اینترنتی
۶- رفرنس دهی از پایان نامه
دلاور، علی. (۱۳۸۶). اسم پایان نامه. پایان نامه کارشناسی ارشد یا کارشناسی. اسم دانشگاه.
۷- سخنرانی (کاست، برنامه تلویزیونی)
شریعتی، علی. (۱۳۸۸). اسم برنامه تلویزیونی: روز پخش.
شریعتی، علی. (۱۳۵۲). رابطه دین و مذهب با سیاست. حسینیه ارشاد. کاست شماره ۱۲۲٫
۸- رفرنس دهی از جزوه دانشگاهی
دلاور، علی. (۱۳۸۶). جزوه روش تحقیق. دانشگاه علوم تربیتی علامه طباطبایی.
۹- رفرنس دهی از ویراستار و گردآورنده
سلطانی، پوری. (۱۳۶۷). قواعد و ضوابط چاپ کتاب شامل ضوابط انتشاراتی شیوه خط فارسی کتاب نامه نویسی. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، کتابخانه ملی ایران.
۱۰- رفرنس دهی بدون ناشر و محل انتشار
کسایی، خسرو. (۱۳۶۲). چگونه عکس رنگی چاپ کنیم؟ تکنیک های تاریکخانه. [بی جا: بی نام].
۱۱- رفرنس دهی از روزنامه
آموزش وپرورش نخستین منزلگاه بازسازی فرهنگی. (پنجم مهرماه ۱۳۶۷). اطلاعات. شماره ۱۳۴۳٫ صفحه ۵٫
۱۲- رفرنس دهی از ویرایش
محسنی، منوچهر. (۱۳۵۳). جامعه شناسی عمومی. ویرایش ۲٫ تهران: طهوری.
۱- اگر نوشته ای که از کتاب یا جایی گرفته شود و نقل قول مستقیم باشد لازم است رفرنس دهی آن به این صورت باشد.
نقل قول مستقیم (مناف زاده، ۱۳۸۶، صفحه ۱۰۳).
نقل قول غیرمستقیم (مناف زاده، ۱۳۸۶)
۲- رفرنس دهی کتابی که تألیف باشد به شیوه زیر می باشد:
– اگر مؤلف آن فقط یک نفر باشد: (دلاور، ۱۳۸۷، صفحه ۱۰۲).
– اگر دو نفر مؤلف داشته باشد: (دلاور، اسدیان، ۱۳۸۷، صفحه ۱۰۴)
– اگر سه نفر مؤلف داشته باشد: (دلاور، شریعتی، محمدیان، ۱۳۸۷، صفحه ۹۰).
– اگر بیش تر از سه نفر مؤلف داشته باشد: (دلاور و دیگران، ۱۳۸۶، صفحه ۱۰۱).
نکته: اگر از یک نویسنده کتاب هایی داشته باشیم که در یک سال تألیف شده باشند از حروف انگلیسی a و b و C و … استفاده می شود. مثلاً:
(دلاور، ۱۳۸۶، a، ص ۵۰).
(دلاور، ۱۳۸۶، b، ص ۹۰).
(دلاور، ۱۳۸۶، c، ص ۲۱).
نکته: اگر مطلبی را از کتابی که در آن نویسنده، آن مطلب را از کس دیگری در کتاب خود نقل قول کرده است، بیاوریم رفرنس دهی آن به شیوه ی زیر است:
(دلاور به نقل از تایلر، ۱۳۸۴، ص ۴۰).
۳- رفرنس نویسی کتاب ترجمه در داخل متن به شیوه زیر می باشد:
(گوتگ، سال میلادی (۱۹۳۵)، صفحه ۱۰۰).
در داخل متن از مترجم نامی آورده نمی شود. بلکه تنها از نام مؤلف استفاده می شود. همچنین در آوردن سال تألیف هم دقت شود که حتماً سال میلادی که در آن مؤلف آن کتاب را تألیف کرده؛ نوشته شود و از نوشتن سال ترجمه خودداری شود.
نکته: اگر در متن مطالبی را از یک نویسنده به صورت پی درپی بیاوریم، لازم نیست حتماً در همه موارد نام وی را بنویسیم. در این حالت به صورت زیر عمل می کنیم.
(دلاور، ۱۳۷۲، صفحه ۱۴).
(همان منبع.) اگر مطلب از همان صفحه باشد.
(همان منبع، صفحه ۱۵) اگر منبع همان بود ولی صفحه تغییر نمود.
۴- رفرنس دهی مقاله در داخل متن
– اگر مؤلف مقاله ما یک نفر باشد (دلاور، ۱۳۸۷، صفحه ۱۶).
– اگر مؤلف مقاله دو نفر باشد (دلاور، رضایی، ۱۳۸۷، صفحه ۱۶).
– اگر مؤلف مقاله سه نفر باشد (دلاور، رضایی، حسینی، ۱۳۸۵، صفحه ۱۰۰).
– اگر مؤلف مقاله بیشتر از سه نفر باشد (تایلر و دیگران، ۲۰۰۷، صفحه).
در حالت کلی شیوه رفرنس دهی مقاله با کتاب تألیف فرق چندانی ندارد.
۵- رفرنس دهی از اینترنت در داخل متن
(اسدیان، ۱۳۸۶).
۶- رفرنس دهی از پایان نامه یا تحقیق
اگر نویسنده یا مؤلف یک نفر باشد (دلاور، ۱۳۴۷، صفحه ۶۰)
اگر نویسنده یا مؤلف دو نفر باشد (دلاور، حسینی، صفحه ۴۱)
اگر نویسنده یا مؤلف سه نفر باشد (دلاور، اسدیان، حسینی، صفحه ۲۰)
۷- رفرنس دهی سخنرانی (برنامه تلویزیونی).
(قمیشی، ۱۳۸۵)
۸ – رفرنس دهی ویراستار و گردآورنده
سلطانی، پوری. قواعد و ضوابط چاپ کتاب شامل ضوابط انتشاراتی شیوه خط فارسی کتاب نامه فارسی. (۱۳۶۷). تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی کتابخانه ملی ایران. صفحه ۸۰٫
۹- رفرنس دهی بدون ناشر و محل انتشار
کسایی، خسرو. (۱۳۶۲). چگونه عکس رنگی چاپ کنیم؟ تکنیک های تاریکخانه. [بی جا: بی نام]، صفحه ۲۳۰٫
۱۰ – رفرنس دهی از ویرایش
محسنی، منوچهر. (۱۳۵۳). جامعه شناسی عمومی. ویرایش ۲٫ (تهران: طهوری). ص ۱۵٫
۱۱- رفرنس دهی از روزنامه
آموزش وپرورش نخستین منزلگاه بازسازی فرهنگی. (پنجم مهرماه ۱۳۶۷). اطلاعات، شماره ۱۳۴۳٫ صفحه
امید است نحوه رفرنس دهی به طور کامل آموزش داده شده و مفید واقع شده باشد.