زبان هندی را کجا مثل آب خوردن ترجمه کنم؟

بی شک یکی از اساسی ترین و مهمترین ویژگی یک ترجمه خوب، انتقال درست مفاهیم است. یک مترجم زمانی میتواند ادعا کند که وظایفش را صحیح انجام داده که مفهوم متن را بی کم و کاست به مخاطب انتقال دهد. برای نیل به این هدف، دقت و توجه به چند مورد ضروریست:

توجه به لحن کلام و نوع قلم نویسنده اصلی متن

آشنایی با اصطلاحات و عبارات تخصصی موضوع متن موردترجمه

بکار بردن لحن و آواهای کلامی برنامه ریزه شده و اصولی

رسایی و شیوایی کلام زمانی حاصل میشود که مترجم به زبان مبدا و مقصد تسلط کافی داشته باشد و با رعایت اصل امانتداری و حفظ سبک نویسنده به این تکنیک دست پیدا کند. در بعضی از موارد دیده شده است که متن ترجمه شده با اهداف و پیام‌های نویسنده اصلی مغایرت داشته این اتفاق بیشتر زمانی رخ می‌دهد که مترجم بصورت غیر ‌عمد برای ایجاد روانی و شیوایی کلام، و جذابیت بیشتر متن ترجمه شده از پیام‌ها و معانی متن اصلی فاصله گرفته است که درواقع این مورد یکی از مواردیست که مخاطب را به خواندن متن تشویق میکند و در او ایجاد علاقه میکند بنابراین یک پارامتر مهم به حساب می آید.

در هنگام ترجمه، گاهی از یک عبارت یا متن می‌توان معناهای مختلفی را برداشت کرد. کلمات تخصصی با توجه به جایگاهی که در جمله پیدا می‌کنند، شاید معانی متفاوتی داشته باشند. برای مثال ممکن است یک کلمه در متون مهندسی یک معنا و در متون اقتصاد معنای دیگری داشته باشد. مترجم با داشتن شناخت قبلی از رشته علمی متن مورد نظر و تسلط بر واژه‌های خاص آن رشته، قادر به تولید ترجمه‌ای تخصصی خواهد بود، و می‌تواند با تکیه بر ویژگی برتری معنا، بهترین و نزدیک‌ترین برداشت را در ترجمه خویش به ‌کار گیرد.

از ابتدایی ترین و بدیهی ترین ویژگی یک مترجم خوب، آشنایی با سبک نگارش، دامنه لغات، اصطلاحات تخصصی، صنایع ادبی، قواعد دستوری و حتی فرهنگ و آداب و رسوم زبان مبدا و مقصد میباشد.اگر مترجم در این مورد تسلط کافی داشته باشد میتواند یک متن قابل فهم و روان ارائه دهد.

موضوع هر متن باتوجه به میزان تخصص، رشته تحصیلی، شغل و... با متون دیگر متفاوت است. مترجم باید قبل از قبول پروژه، با موضوع متن مورد ترجمه آشنا شود زیرا درصورتیکه آگاهی کافی در مورد متن نداشته باشد بار علمی و معنایی متن زیرسوال میرود. تصور کنید مترجمی که با اصطلاحات پزشکی آشنایی ندارد، یک متن پزشکی را ترجمه کند!

مترجم باید بخش ها و اجزای مختلف یک متن را عینا و به ترتیب متن نگارش شده اصلی، ترجمه کند.در غیر اینصورت مخاطب دچار سردرگمی شده و متوجه متن نمیشود. بنابراین حفظ یکپارچگی در ترجمه متون بسیار حائز اهمیت میباشد. تصور کنید در ترجمه یک مقاله تخصصی، مثلا ترتیب پیشینه پژوهش و نتیجه گیری رعایت نشود!

اصل امانت در انتقال مفهوم در ترجمه، وظیفه اصلی مترجم محسوب میشود. مترجم نباید سلیقه شخصی خود را در متن دخیل کند. زیرا ممکن است متنی را که دارد ترجمه میکند حاصل سالها تحقیق و مطالعه باشد. اگر مترجم نظرات شخصی خود را وارد متن کند اعتبار محقق و نویسنده اصلی زیرسوال میرود.بنابراین مترجم هرگز نباید بیش از اندازه جملات را بلند کند یا از خود چیزی بگوید که ضرورتی نداشته باشد.

گاهی مترجمین برای آن که به خواننده متن نشان دهند که از دانش لغوی بالایی برخوردارند، از لغات پیچیده و سنگین در ترجمه‌شان استفاده می‌کنند. استفاده از کلمات ثقیل نه‌تنها بر کیفیت ترجمه نمی‌افزاید، بلکه حتی ذهن خواننده را خسته می‌کند. همیشه، به‌عنوان یک مترجم، سعی کنید از ساده‌ترین کلمات و عبارات در ترجمه استفاده کنید و تا حد امکان جملات خود را به چند جمله تقسیم کنید تا برای درک آن نیاز نباشد خواننده جمله را چندین بار بخواند پس ترجمه روان و قابل فهم یک امر ضروری به شمار می آید.

گاهی اوقات عدم رعایت نشانه‌گذاری یا نشانه‌گذاری اشتباه سبب انتقال نادرست مفهوم به مخاطب می‌شود. مترجم قبل از هر چیز باید بر اصول نشانه‌گذاری مسلط باشد و در حین ترجمه کاملاً آن را رعایت کند. مثلاً، بعد از هر عبارت قیدی باید از علامت «ویرگول» استفاده کنیم یا در پایان جملات حتماً باید از «نقطه» استفاده کنیم تا خواننده بداند آن جمله پایان یافته است. قوانین نشانه‌گذاری ظاهراً ساده‌اند، اما گاهی برخی نویسندگان به سلیقه خود عمل می‌کنند و هر جا که خودشان صلاح بدانند از یک نشانه استفاده می‌کنند که باعث تغییر معنای متن میشود.

معیار اصلی محاسبه هزینه مقاله تخصصی تعداد کلمات و یا صفحات مقاله می‌باشد. مسلم است هر چه حجم مقاله و تعداد کلمات آن افزایش یابد، قیمت ترجمه نیز افزایش می‌یابد. مثلاً برای محاسبه قیمت ترجمه یک متن از انگلیسی به فارسی، تعداد کلمات آن را در نظر میگیرند.

هزینه ترجمه، با توجه به تخصصی بودن متن متغیر است. تخصص‌های دشوار به دلیل اینکه تعداد مترجمین در آن زمینه کم می‌باشد، از هزینه بالاتری برخوردار هستند.

برخی از مشتریان هنگام ثبت سفارش ترجمه خود، درخواست ترجمه جداول، شکل‌ها، فرمول‌ها و... را می‌کنند و یا حتی ممکن است مشتری بخواهد تا فایل موردنظر پس از ترجمه، توسط فرد متخصص و باتجربه دیگری نیز ویرایش و بازخوانی شود و یا ازلحاظ سرقت ادبی نیز موردبررسی قرار گیرد.

به طورکلی چهار سطح کیفی عمومی یا برنزی، نقره‌ای،طلایی و طلایی پلاس به ترتیب متناظر با مترجمان تازه‌کار، مترجمان با تخصص نسبی، مترجمان باسابقه و مهارت بالا و ترجمه همراه با بازخوانی و ویراستاری وجود دارد؛ بنابراین با توجه به اینکه ترجمه در چه سطحی از ترجمه برنزی، ترجمه نقره ای و یا ترجمه طلایی و طلایی پلاس انجام می‌شود، قیمت ترجمه نیز تغییر می‌یابد که حق انتخاب با خود مشتری است که کدام سطح را انتخاب نماید.