امروزه لیست مجلات نامعتبر و جعلی هر دو باهم در حال افزایش است. اگرچه تفاوت اساسی بین این دو وجود دارد اما باید بدانید که ثبت مقاله در هر دوی این مقالات باعث سوخت مقاله میشود.
امروزه لیست مجلات نامعتبر و حتی جعلی روزبهروز در حال افزایش است. ازاینرو شناخت راههای تشخیص اعتبار ژورنال از ضروریات برای هر پژوهشگری بهحساب میآید. برای دریافت غیرحرفهای چاپ مقاله در مجلات معتبر، دانشجویان و محققان باید از اعتبار یک مجله بهخوبی آگاه باشند تا سودجویان احتمالی از این موقعیت سو استفاده نکنند. بعد از اینکه مقاله ی شما آماده شد، اولین کار این است که به دنبال یک ژورنال معتبر در رده مقاله خود بگردید در این مقاله با نحوه تشخیص اعتبار ژورنالهای معتبر و نامعتبر آشنا خواهیم شد.
مجلات بهطورکلی به دودسته داخلی و خارجی تقسیمبندی میشوند ازاینرو شناخت پایگاهها و مجلات بهطورکلی به تشخیص اعتبار مجلات کمک بسیار میکند.
مجلات داخلی
مجلات خارجی
مجلات نامعتبر به مجلاتی اطلاق میشود که ازنظر علمی و پژوهشی فاقد اعتبار و کیفیت لازم هستند. این مجلات معمولاً ویژگیهای خاصی دارند که آنها را از مجلات معتبر متمایز میکند. رای سایت آنلاین و شماره ISSN مشخصی هستند و درگذشته چاپ مقاله انجام میدادند اما در حال حاضر به دلایلی مثل چاپ بیشازحد مقاله در یک شماره، داوری کوتاهمدت و یا چاپ مقالات نامرتبط با اسکوپ مجله و ... نامعتبر اعلامشده و از این تاریخ به بعد چاپ مقاله در آن امتیازی ندارد.مجلات نامعتبر به مجلاتی گفته میشود که دارای سایت آنلاین و شماره ISSN مشخصی هستند و درگذشته چاپ مقاله انجام میدادند اما در حال حاضر به دلایلی مثل چاپ بیشازحد مقاله در یک شماره، داوری کوتاهمدت و یا چاپ مقالات نامرتبط با اسکوپ مجله و ... نامعتبر اعلامشده و از این تاریخ به بعد چاپ مقاله در آن امتیازی ندارد.
عدم فرآیند داوری (Peer Review) یا داوری غیرمعتبر
درخواست هزینه های غیرمنطقی
ناشران غیرمعتبر یا نامشخص
عدم نمایهسازی در پایگاههای داده معتبر
مجلات جعلی یا "Predatory Journals" به مجلاتی اطلاق میشود که بهطور عامدانه و باهدف کسب درآمد از نویسندگان، بدون ارائه خدمات معتبر علمی، فعالیت میکنند. این مجلات ممکن است در ظاهر شبیه به مجلات علمی معتبر باشند، اما فاقد استانداردهای لازم برای انتشار مقالات علمی هستند. مجلات جعلی، سایت و ISSN مشخصی دارند اما موقع چاپ مقاله در سایتی که اعلام شده مقالهای نمایه نمیشود و در سایتهای فرعی مقالهها منتشر میشوند و یا اینکه کلا مجله چاپ آنلاین ندارد و فقط مقاله بهصورت کپیرایت منتشر میگردد. مجلات جعلی یک تهدید جدی برای جامعه علمی محسوب میشوند، زیرا انتشار مقالات در این مجلات به اعتبار علمی محققان آسیب میزند و ممکن است دستاوردهای علمی آنها را بیارزش جلوه دهد. تشخیص این مجلات نیاز بهدقت و آگاهی دارد و پژوهشگران باید قبل از ارسال مقالات خود به هر مجلهای، آن را بهدقت بررسی کنند.
طراحی وبسایت غیرحرفهای
وعدههای غیرواقعی و اغواگرانه
عدم شفافیت اطلاعات تماس و شناسایی
استفاده از نامهای مشابه مجلات معتبر
مجلات نامعتبر معمولاً به دلیل عدم توانایی در رعایت استانداردهای علمی معتبر نیستند، در حالی که مجلات جعلی عمداً و آگاهانه با هدف فریب و کسب درآمد از نویسندگان عمل میکنند. هر دو نوع مجله تهدیدی برای اعتبار علمی و پژوهشی محسوب میشوند، اما مجلات جعلی به دلیل نیت سوء و روشهای فریبکارانه خود، خطرناکتر و مشکلآفرینتر هستند. همان طور که در تعاریف مشخص بود مجلات جعلی و نامعتبر از لحاظ ماهیتی با هم تفاوت دارند. در مورد مجلات نامعتبر و جعلی، توجه داشته باشیم که با اعلام لیست جدیدی از مجلات نامعتبر و جعلی از سوی هر سه نهاد اعلام شده، سیاهه های قبلی از درجه اعتبار ساقط می شوند و سیاهه ی جدید جایگزین می گردد و ملاک سنجش اعتبار مجلات قرار میگیرد.در بلک لیست ( Black List) اعلام شده، مجلات نامعتبر تاریخ ورود به سیاهه را دارند و از تاریخ ذکر شده به بعد چاپ مقاله در این مجلات هیچ امتیازی را شامل نمی گردد. اما برای مجلات جعلی هیچ تاریخی ذکر نمی گردد، از این رو تمامی مقالات چاپ شده در این مجلات نامعتبر محسوب می گردد. تفاوت اصلی بین مجلات نامعتبر و مجلات جعلی در هدف و روش عملکرد آنها نهفته است. هر دو نوع مجله مشکلاتی از نظر اعتبار علمی دارند، اما رویکردها و نیتهایشان متفاوت است. در زیر تفاوتهای کلیدی بین این دو نوع مجله را توضیح داده شده است.
مجلات نامعتبر ممکن است توسط گروههایی منتشر شوند که به دلیل کمبود منابع، تجربه، یا دانش کافی نتوانستهاند استانداردهای لازم علمی را رعایت کنند. این مجلات ممکن است به دلیل عدم رعایت استانداردهای داوری، کیفیت پایین مقالات، و ناشر غیرمعتبر، اعتبار لازم را نداشته باشند، اما هدف اصلی آنها لزوماً فریبکاری نیست درحالیکه هدف اصلی مجلات جعلی، کسب درآمد از نویسندگان با فریبکاری است. این مجلات عمداً و آگاهانه با وعدههای غلط و ارائه خدمات ناقص یا غیرواقعی، سعی در جذب مقالات و دریافت هزینههای انتشار دارند. آنها بهطور هدفمند استانداردهای علمی را نادیده میگیرند و به دنبال سود مالی خود هستند.
مجلات نامعتبر ممکن است فرآیند داوری علمی داشته باشند، اما این فرآیند بهطور سطحی، غیرموثر، یا غیرحرفهای انجام میشود. این کار میتواند به دلیل عدم تجربه یا منابع ناکافی باشد. در حالی که مجلات جعلی، اغلب هیچ فرآیند داوری علمی واقعی ندارند. مقالات به سرعت و بدون بررسی دقیق پذیرفته میشوند تا هزینههای انتشار دریافت شود. این مجلات ممکن است تظاهر به داشتن فرآیند داوری کنند.
مقالات منتشرشده در این مجلات نامعتبر ممکن است دارای استانداردهای علمی پایین و کیفیت نامطلوب باشند. این مجلات اغلب در پایگاههای داده معتبر نمایه نمیشوند، اما ممکن است تلاش کنند که در پایگاههای کمتر شناختهشده حضور داشته باشند .ولی مجلات جعلی، معمولاً هیچ نمایهسازی معتبری ندارند و حتی ممکن است ادعا کنند که در پایگاههای معتبر نمایه شدهاند، در حالی که چنین نیست. آنها ممکن است به طور فریبآمیزی ادعا کنند که دارای شاخصهای علمی یا نمایههای بینالمللی هستند.
مجلات نامعتبر ممکن است تبلیغات خاصی نداشته باشند و به دلیل کمبود منابع، به شکل غیرحرفهای عمل کنند. آنها ممکن است ادعاهایی درباره کیفیت خود داشته باشند، اما این ادعاها معمولاً کمتر فریبکارانه است. در مجلات جعلی، معمولاً با تبلیغات و وعدههای غیرواقعی مانند "پذیرش سریع"، "انتشار تضمینی"، یا "بدون نیاز به داوری سختگیرانه" سعی در جذب نویسندگان دارند. این وعدهها اغلب اغواگرانه و دروغین هستند.
در مجلات نامعتبر، ممکن است نویسندگان ناآگاه یا کمتجربه، به دلیل نداشتن اطلاعات کافی، مقالات خود را به این مجلات ارسال کنند، بدون اینکه قصد سوءاستفاده یا تخلف داشته باشند.
در مجلات جعلی، معمولاً نویسندگان ناآگاه یا افرادی که به دنبال انتشار سریع و آسان مقالات خود هستند، هدف این مجلات قرار میگیرند. این مجلات عمداً با هدف فریب نویسندگان عمل میکنند.
تشخیص مجلات نامعتبر و جعلی از اهمیت ویژهای برخوردار است تا پژوهشگران بتوانند از اعتبار علمی و پژوهشی خود محافظت کنند. در ادامه، به چند روش کلیدی برای شناسایی این مجلات اشاره میشود.
بررسی کنید که آیا مجله در پایگاههای معتبر مانند Scopus، Web of Science، PubMed یا DOAJ نمایه شده است. عدم حضور در این پایگاهها میتواند نشانهای از نامعتبر یا جعلی بودن مجله باشد. از صحت شاخصهای اعلامشده توسط مجله، مانند Impact Factor، اطمینان حاصل کنید. برخی مجلات جعلی ممکن است این شاخصها را جعل کنند.
وبسایت مجله باید حرفهای و بدون اشتباهات املایی یا فنی باشد. مجلات جعلی معمولاً وبسایتهای ضعیف و غیرحرفهای دارند. مجلات معتبر باید اطلاعات تماس دقیق و قابل تأیید، از جمله آدرس فیزیکی و ایمیل رسمی داشته باشند. نبود این اطلاعات یا وجود اطلاعات تماس غیررسمی و نامعتبر نشانهای از جعلی بودن مجله است.
اگر مجلهای مقالهها را بهسرعت و بدون فرآیند داوری علمی پذیرفته و منتشر میکند، احتمالاً جعلی است. مجلات معتبر معمولاً زمان مشخصی برای داوری و بازبینی مقالات نیاز دارند. بررسی هیئت تحریریه و داوران مجله یکی از راههای تشخیص اعتبار مجلات است. مجلات جعلی، ممکن است نامهای جعلی یا افراد ناشناخته را به عنوان داور اعلام کنند.
برخی مجلات جعلی هزینههای بالایی برای انتشار مقالات دریافت میکنند. اگر هزینههای انتشار غیرمعمول بالا به نظر میرسد، باید مجله با دقت بیشتری بررسی شود. مجلات معتبر بهطور شفاف هزینههای خود را اعلام میکنند. مجلاتی که از نویسندگان پس از پذیرش مقاله به طور ناگهانی درخواست پول میکنند، مشکوک هستند.
مقالات منتشرشده در مجله را بررسی کنید. مقالاتی با کیفیت پایین، اشتباهات علمی، یا ارجاعات غیرقابل اعتماد نشانهای از نامعتبر بودن مجله است. انتشار تعداد زیادی مقاله در هر شماره، ممکن است نشانهای از یک فرآیند داوری ضعیف و هدف کسب درآمد باشد.
برخی مجلات جعلی نامهایی مشابه به مجلات معتبر انتخاب میکنند تا نویسندگان را فریب دهند. بررسی کنید که آیا نام مجله و ناشر به درستی نوشته شده و با نامهای شناختهشده مطابقت ندارد همچنین ناشر مجله را نیز بررسی کنید. ناشران معتبر دارای سابقهای قابل اعتماد و شناختهشده هستند. ناشران ناشناخته یا مشکوک، ممکن است مجلات جعلی منتشر کنند.
بررسی کنید که آیا مجله عضو انجمنهای علمی معتبر مانند COPE (Committee on Publication Ethics) است یا خیر. عضویت در این سازمانها میتواند نشانهای از اعتبار مجله باشد. مجلات معتبر معمولاً در یک یا چند حوزه علمی خاص تخصص دارند. اگر مجلهای به نظر میرسد که به انتشار مقالات در هر حوزهای تمایل دارد، ممکن است نامعتبر یا جعلی باشد.
از نظرات و تجربیات سایر پژوهشگران درباره مجله استفاده کنید. میتوانید از گروههای پژوهشی، شبکههای اجتماعی علمی برای بررسی اعتبار مجله استفاده کنید. مشورت با اساتید و متخصصان حوزه علمی خود، میتواند کمک بزرگی در شناسایی مجلات معتبر از جعلی باشد.
بررسی کنید که آیا مقالات مجله دارای DOI معتبر هستند یا خیر. عدم ارائه DOI معتبر میتواند نشانهای از نامعتبر بودن مجله باشد. مجلات معتبر، معمولاً با سازمانهایی مانند ORCID و CrossRef همکاری دارند. نبود این شناسهها ممکن است نشانهای از جعلی بودن مجله باشد
برای بررسی اعتبار مجلات باید به سایت ها وزارت بهداشت، علوم و دانشگاه آزاد مراجعه کرد که همواره لیست مجلات بلک لیست را اعلام میکنند. در زیر لینک این سایتها آورده شدهاست. با استفاده از این وبسایتها و ابزارها میتوانید مجلات علمی معتبر را شناسایی کرده و از ارسال مقالات به مجلات نامعتبر و جعلی خودداری کنید.
مرکز برنامه ریزی و سیاستگذاری پژوهشی وزارت علوم و تحقیقات فناوری(https://rppc.msrt.ir/fa)
دفتر گسترش تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی (http://rvp.iau.ir/sp/)
مرکز توسعه و هماهنگی اطلاعات و انتشارات علمی وزارت بهداشت ،درمان و اموزش پژشکی (http://blacklist.research.ac.ir/)
وب سایت های زیر نیز به عنوان مکمل روش های تشخیص اعتبار مجلات میتوانند کمک زیادی کنند.این وبسایتها به شما اطلاعاتی درباره نمایهسازی، شاخصهای تأثیر، ناشر، و فرآیند داوری مجلات ارائه میدهند.
وبسایت Beall's List
این وبسایت لیستی از ناشران و مجلات محتمل نامعتبر را ارائه میدهد که به محققان کمک میکند تا از انتشار آثار خود در این مجلات اجتناب کنند.
وبسایت Cabell's Whitelist
این وبسایت لیستی از مجلات معتبر و مورد تأیید را ارائه میدهدو به عنوان منبع مرجع برای ارزیابی اعتبار مجلات شناخته شده است.
وبسایت SCImago Journal & Country Rank
این وبسایت اطلاعات مربوط به رتبهبندی و شاخصهای تأثیر مجلات را ارائه میدهد که به عنوان منبعی برای ارزیابی کیفیت و اعتبار مجلات استفاده میشود.
وبسایت Cabell’s International
این وبسایت دو فهرست از مجلات علمی ارائه میدهد: یک فهرست از مجلات معتبر و دیگری از مجلات مشکوک یا جعلی. این ابزار به ویژه برای تشخیص مجلاتی که ممکن است به دلیل رفتارهای غیراخلاقی مشکوک باشند، مفید است.
وبسایت Ulrichsweb
این وبسایت یک منبع جامع برای اطلاعات مجلات است. این وبسایت اطلاعاتی درباره ناشران، حوزههای علمی، و نمایهسازی مجلات ارائه میدهد.
وبسایت COPE
این وبسایت یک سازمان اخلاقی است که مجلات و ناشران را از نظر رعایت اصول اخلاقی انتشار بررسی میکند. اگر مجلهای عضو COPE باشد، این نشانهای از تعهد به اصول اخلاقی است.
وبسایت JournalGuide
این وبسایت یک ابزار رایگان است که به محققان کمک میکند مجلات مناسب برای انتشار مقاله خود را پیدا کنند. این ابزار اطلاعاتی درباره نمایهسازی، فرآیند داوری، و حوزههای علمی مجلات ارائه میدهد.
در این مقاله با روش های چاپ تشخیص مجلات معتبر، شنا شدیم. اگر قصد چاپ مقاله در مجلات معتبر را دارید، میتوانید از دانش و تجربه محققین سینا ترجمه بهره ببرید از پایان نامه یا رساله خود اقدام به استخراج مقاله از پایاننامه نموده و آن را در مجلات معتبر به چاپ برسانید. کارشناسان ما، پس از دریافت مقالات شما میتوانند مناسبترین و معتبرترین مجلات را تقدیم شما بکنند تا پس از تایید شما، فرایند اخذ پذیرش و چاپ مقاله آغاز گردد.
جهت اطلاعات بیشتر برای پذیرش و چاپ مقاله در مجلات داخلی و خارجی میتوانید با کارشناسان ما از طریق تماس یا پست الکترونیکی موسسه و همچنین از طریق شبکههای مجازی (واتساپ، اینستاگرام و تلگرام) در ارتباط باشید و یا از طریق لینک زیر سفارش خود را ثبت نمایید.
راه های ارتباطی با ما
ضریب تاثیر یک شاخص است که نشان میدهد مقالات منتشر شده در یک ژورنال چه تعداد ارجاع (Citation) در سالهای اخیر دریافت کردهاند. ضریب تاثیر بالا نشاندهنده اعتبار بالاتر ژورنال است.
نمایهسازی در پایگاههای داده معتبر مانند ISI، Scopus و PubMed نشاندهنده این است که ژورنال توسط نهادهای معتبر علمی شناخته شده و مقالات آن به راحتی در دسترس پژوهشگران دیگر قرار میگیرد.
بله، کارشناسان ما میتوانند لیست مجلات معتبر و مناسب مقاله شما را معرفی کنند.