سینا ترجمه
سرقت ادبی یکی از قدیمی‌‌ترین اعمال ناقض اخلاق، حق و قانون در جوامع انسانی است اما آنچه سرقت ادبی را از مفهوم سابق آن متمایز میکند مال یا محتوای مورد سرقت واقع شده و حقی است که بواسطه این سرقت نقض شده است.
سرقت ادبی یکی از قدیمی‌‌ترین اعمال ناقض اخلاق، حق و قانون در جوامع انسانی است اما آنچه سرقت ادبی را از مفهوم سابق آن متمایز میکند مال یا محتوای مورد سرقت واقع شده و حقی است که بواسطه این سرقت نقض شده است. سرقت ادبی در یک مفهوم کوتاه اما روشن عبارت است از برداشتن و به نام خود قلمداد کردن ایده و یا کلمات دیگران، یا معرفی ایده ها یا سخنان شخص دیگر به جای ایده‌‌ها و سخنان شخصی خود.
سرقت ادبی اصطلاحی است درباره استفاده از دارایی دیگران به نام خود یا بهره‌‌برداری بدون مجوز از چیزهایی که قانون در مالکیت فرد مشخصی قرار داده است. درست مانند استفاده بدون مجوز از وسیله شخصی دیگری یا ورود بی اجازه به ملک خصوصی افراد یا استفاده از اموال متعلق به دیگری بدون رضایت مالک. پس سارق ادبی کسی است که بدون کسب رضایت مالک اصلی ایده‌‌ها و سخنانی را از یک منبع موجود و در دسترس استخراج کرده و به عنوان ایده یا سخن متعلق به خود ارائه میکند.
سرقت ادبی در حوزه‌‌های متعددی اتفاق می افتد. از شعر و داستان و رمان و نمایشنامه و فیلمنامه گرفته تا استفاده از ترانه و موسیقی و حتی آثار و تألیفات ادبی و علمی پژوهشی. بسته به اینکه عمل سرقت ادبی در چه زمینه‌‌ای صورت گیرد، اسامی متفاوتی به خود میگیرد. برای مثال، اگر شخصی در فضای آکادمیک و برای نگارش مقاله، پایان نامه، کتاب و یا پروژه‌‌ای علمی به سرقت دارایی‌‌های فکری دیگران اقدام کند، در توصیف اقدام او از واژه‌‌ی سرقت علمی استفاده میشود. همچنین اگر سرقت در حوزه‌‌ی آثار هنری صورت گیرد سرقت هنری نامیده میشود. البته از آنجا که گاهی آثار هنری و ادبی بسیار به یکدیگر نزدیک بوده و یک اثر هم به عنوان اثر ادبی و هم اثر هنری شناخته میشود، تعیین مرز این دو بسیار دشوار است. در هر صورت، در بسیاری از موارد میتوان از همان عنوان سرقت ادبی استفاده کرد و تفاوت‌‌های این چنینی در عناوین، تفاوتی در اصل موضوع ایجاد نمیکند.
سرقت ادبی در حوزه کتاب و تالیفات مبحثی است که از گذشته تا به امروز مطرح بوده؛ ولی در قرن حاضر جنبه های مالی و اقتصادی کار بیشتر نمایان شده است. در گذشته شاید فقط برای کسب اعتبار، شخص در کتاب دست میبرده، یا شعری را به نام خود می‌کرده است. به همین دلیل شاعر از تخلص استفاده می‌کرده تا بگوید شعر مال من است و به اسم او ثبت شود و دیگری شعر را به نام خود نکند. امروزه تألیفات منافع و درآمدهایی برای مؤلف و ناشر دارد. ناشر و مؤلف با کمک همدیگر کتاب را چاپ می‌کنند و هر دو در منافع مادی آن سهیم هستند و اگر کسی این کتاب را سرقت کند، به هر دو زیان میرسد. وجود ابعاد مالی و اقتصادی مسئله را پیچیده تر میکند و جنبۀ حقوقی به آن میدهد که مسائل حقوقی برای هر یک از انواع سرقت ادبی فرق میکند. برخی از انواع سرقت ادبی به آسانی قابل تشخیص و مشاهده هستند؛ برای مثال وقتی کسی اسم خود را روی کتابی گذاشته یا بخش اعظمی از کتاب را برداشته و به نام خود چاپ کرده است. اما در مواردی نیز تشخیص سرقت به این آسانی نیست؛ مثل وقتی که کسی جمله بندی مؤلفی را عوض میکند و همان مطلب را با تعبیراتی دیگر مینویسد و منبع خود را هم ذکر نمیکند. عده ای نیز هستندکه حتی مقالات اشخاص دیگری را که در قید حیات هستند در قالب کتاب به نام خود چاپ می‌کنند.
سرقت ادبی در همه موارد عمدی و آگاهانه بروز نمیکند؛ بلکه ناشی از بی اطلاعی و عدم اگاهی از چگونگی استفاده از منابع مورد استفاده و ذکر منبع در قسمتهای مختلف نوشته یا متن میباشد. لذا مواردی از این دست در نگارش کتب و مقالات بسیار اتفاق می افتد. از این رو ما در موسسه سینا شرایطی فراهم کرده ایم تا هم بخشی از فرایند نگارش را برای مولفین و محققین تسهیل کنیم و هم سهمی در کاهش بروز موارد سرقت ادبی در محصولات تالیفی کشور داشته باشیم. شما مولفین و محققین گرامی چنانچه کار نگارش مقاله یا کتاب خود را به اتمام رسانده اید، ویراستاری و پارافریز محتوای آن را به کارشناسان زبده ما بسپارید تا در کوتاهترین زمان بهترین خدمات را در این راستا به شما ارائه کنند. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید:
